9 nguyên nhân tăng nguy cơ dị tật thai nhi mà các cặp vợ chồng đang chuẩn bị có con cần biết để tránh

Dưới đây là 9 nguyên nhân làm tăng nguy cơ dị tật thai nhi mà các cặp vợ chồng đang chuẩn bị có con cần biết để tránh.

Mang thai khi cha mẹ đã nhiều tuổi

Theo nhiều nghiên cứu, phụ nữ mang thai từ 35 tuổi trở lên và nam giới từ 50 tuổi trở lên có nguy cơ sinh con mắc dị tật bẩm sinh cao hơn những người trẻ tuổi.

Đối với người cha từ 50 tuổi trở lên, mặc dù vẫn còn khả năng sản xuất tinh trùng nhưng ở độ tuổi này, tinh trùng dễ mang "khuyết điểm" dẫn đến những bất thường có thể gây bệnh di truyền cho thai nhi. Bên cạnh đó, nhiều nghiên cứu chỉ ra rằng trẻ em được sinh ra khi người cha từ 40 tuổi trở lên có nguy cơ mắc chứng tự kỷ, chỉ số IQ thấp… cao gấp 6 lần so với người cha sinh con trong độ tuổi 30.

Sinh con khi tuổi đã cao, chất lượng trứng và tinh trùng không được đảm bảo, quá trình phân chia nhiễm sắc thể có thể xảy ra lỗi dẫn đến những bất thường về di truyền. Đây là nguyên nhân gây ra dị tật bẩm sinh ở thai nhi với những hội chứng thường gặp như: Down (Trisomy 21), Edwards (Trisomy 18), Patau (Trisomy 13), các bất thường nhiễm sắc thể giới tính: Turner, Klinefelter, Jacobs...

Mang thai khi đang bị bệnh

Kiểm tra sức khỏe trước khi mang thai là cực kỳ cần thiết và quan trọng bởi bác sĩ sẽ đưa ra lời khuyên tốt nhất để mẹ có một thai kỳ khỏe mạnh. Nếu bỏ qua bước khám tiền hôn nhân, người mẹ vẫn mang thai khi đang mắc các bệnh như rubella, viêm gan siêu vi… thì rủi ro sảy thai, sinh non, thai chết lưu hoặc dị tật thai nhi rất dễ xảy ra.

Thai nhi mắc dị tật do di truyền từ cha mẹ

Khi cha mẹ mang gen di truyền không khỏe mạnh hoặc trong gia đình có tiền sử dị tật bẩm sinh; người mẹ có tiền sử sảy thai, sinh non, thai dị dạng... thì khả năng cao những bất thường đó sẽ được di truyền cho thai nhi.

Cha mẹ mang bất thường về gen di truyền thì khả năng cao những thai nhi cũng sẽ bị ảnh hưởng

Tuy nhiên, cũng tùy vào bất thường di truyền của cha mẹ để xác định được xác suất thai nhi có thể mắc hội chứng di truyền đó. Những bất thường di truyền này có thể gây sảy thai, lưu thai hoặc mắc phải dị tật bẩm sinh khi sinh ra. Các dị tật bẩm sinh do di truyền thường gặp là dị tật về tim, tan máu bẩm sinh...

Tự ý sử dụng thuốc trong thời gian mang thai

Khi có dấu hiệu ho, cảm cúm, viêm họng hay sốt trong thời gian mang thai, mẹ bầu nên thăm khám để được bác sĩ kê đơn an toàn. Uống thuốc không theo chỉ định của bác sĩ có thể gây nguy cơ dị tật bẩm sinh cho thai nhi. Do đó, mẹ bầu tuyệt đối không được tự ý dùng thuốc khi chưa có sự cho phép của bác sĩ.

Nếu mẹ bầu đang sử dụng thuốc điều trị bệnh tim, ung thư, thần kinh… thì không nên thụ thai bởi những loại thuốc này có thể gây rối loạn kinh nguyệt, làm ảnh hưởng đến sự rụng trứng cũng như chất lượng trứng.

Mẹ bầu thường xuyên căng thẳng, mệt mỏi trong thai kỳ

Tâm trạng của người mẹ trong thai kỳ có tác động trực tiếp đến sự phát triển của thai nhi cả về thể chất lẫn trí tuệ. Chính vì vậy, mẹ bầu nên cố gắng thư giãn và nghỉ ngơi nhiều nhất có thể. Nếu mẹ bầu thường xuyên lo lắng, căng thẳng và mệt mỏi có thể làm tăng nguy cơ trầm cảm khi mang thai.

Mẹ bầu thường xuyên mệt mỏi có thể làm tăng nguy cơ trầm cảm khi mang thai và gây dị tật thai nhi

Đặc biệt, trong 3 tháng đầu thai kỳ, mẹ bầu thường xuyên căng thẳng và mệt mỏi có thể gây ra một số dị tật cho thai nhi.

Mẹ bầu sử dụng chất kích thích và đồ cay nóng

Sử dụng rượu bia, chất kích thích trong thời gian mang thai có thể ảnh hưởng trực tiếp đến thai nhi thông qua nhau thai. Các chất kích thích trong máu tăng cao khiến thai không nhận đủ oxy và chất dinh dưỡng để phát triển, đặc biệt là các tế bào não. Hậu quả là khi sinh ra, trẻ có thể bị dị tật về não, chân tay...

Thêm vào đó, bà bầu ăn quá nhiều gia vị cay như tiêu, ớt, gừng… trong thời kỳ mang thai có thể gây ra nhiều ảnh hưởng xấu đối với thai nhi. Bởi lượng độc tố từ các thực phẩm này có thể tấn công vào nhiễm sắc thể trong bào thai, làm tăng nguy cơ dị tật bẩm sinh.

Mẹ bầu mắc bệnh truyền nhiễm khi mang thai

Người mẹ nhiễm virus Herpes, Rubella, Cytomegalo... trong 3 tháng đầu tiên của thai kỳ sẽ khiến trẻ dễ mắc các dị tật như bệnh tim bẩm sinh, đục thủy tinh thể, điếc, hội chứng Rubella bẩm sinh. Ngoài ra, mẹ bầu bị đái tháo đường, Lupus ban đỏ trong thời gian mang thai có thể dẫn đến những biến chứng nguy hiểm, khiến trẻ có nguy cơ bị dị tật bẩm sinh.

Mẹ bầu tiếp xúc với chất phóng xạ, chất độc hại

Mẹ bầu tiếp xúc với một số loại thuốc độc hại (thuốc trừ sâu, thuốc lá và chất phóng xạ…) khi mang thai có thể làm tăng nguy cơ thai nhi mắc dị tật bẩm sinh. Bên cạnh đó, làm việc hoặc sống gần các khu vực chất thải, lò luyện kim hoặc hầm mỏ cũng gây ra rủi ro lớn cho thai nhi.

Mẹ bầu vô tình chụp X – quang khi không biết mình mang thai có thể gây dị tật thai nhi

Đặc biệt, mẹ bầu vô tình chụp X – quang khi không biết mình mang thai có thể gây dị tật thai nhi. Chính vì vậy, tại các phòng chụp X - quang thường khuyến cáo người đang mang thai không được vào phòng chụp.

Dinh dưỡng của người mẹ không đảm bảo trong thai kỳ

Để đảm bảo dinh dưỡng cho thai nhi phát triển, người mẹ cần bổ sung đầy đủ các nhóm chất thiết yếu như folate, canxi, axit folic, sắt, kẽm…

Ngược lại, nếu cung cấp quá nhiều các chất có thể gây phản tác dụng, ví dụ như vitamin A vượt hàm lượng cho phép sẽ khiến phôi thai phát triển không bình thường, tăng nguy cơ mắc dị tật…

Để sinh ra những đứa con khỏe mạnh, không mắc dị tật, các cặp vợ chồng cần thực hiện những biện pháp như sau:

- Bổ sung đầy đủ chất dinh dưỡng đầy đủ cho thai phụ trong suốt thai kỳ.

- Sử dụng các thuốc khi mang thai cần có sự chỉ định của bác sĩ chuyên khoa Sản

- Tránh tiếp xúc hóa chất như thuốc trừ sâu, kim loại nặng, chất tẩy rửa.

- Tiêm đầy đủ các loại vắc-xin được khuyến cáo trước khi mang thai, đặc biệt là nhóm Rubella.

Phụ nữ cần tiêm đầy đủ vắc-xin được khuyến cáo trước khi mang thai

- Tầm soát và điều trị các bệnh lây truyền khác như Rubella, giang mai...

- Tầm soát và sàng lọc trước sinh các bệnh lý liên quan đến nhiễm sắc thể như hội chứng Down, Hội chứng Patau, Edwards. Sàng lọc các bệnh lý đơn gen thể lặn phổ biến như tan máu bẩm sinh…

- Các cặp vợ chồng nên khám sức khỏe trước khi mang thai từ 3-5 tháng để nắm được tình trạng sức khỏe bản thân có đảm bảo cho việc mang thai hay không.

Mang thai là giai đoạn khó khăn nhất của mẹ và thai nhi khi cả hai có thể bị "đe dọa" không chỉ bởi môi trường bên ngoài mà còn bởi những đột biến bên trong cơ thể không thể kiểm soát được. Chính vì vậy, việc nắm bắt được những nguyên nhân gây dị tật bẩm sinh thai nhi sẽ giúp mẹ bầu và gia đình chủ động phòng tránh được những rủi ro không mong muốn.

Sức khỏe

Gần 200 trẻ em mắc viêm gan bí ẩn trên khắp thế giới: Triệu chứng bệnh là gì?

Theo Trí Thức Trẻ