Chỉ kịp "cảm ơn bác sĩ", sản phụ tím tái, ngưng tim do tai biến sản khoa bác sĩ cũng... sợ

Thuyên tắc ối có thể xảy ra trước, trong và ngay sau khi sinh và diễn biến rất nhanh chóng. Đến nay, thuyên tắc ối vẫn là tai biến sản khoa đáng sợ nhất.

Tai biến cực kỳ nguy hiểm trong sản khoa

Theo TS Nguyễn Hữu Trung – Giảng viên Đại học Y dược TP.HCM công tác tại Bệnh viện Hùng Vương, TP.HCM, thuyên tắc ối là tai biến cực kỳ nguy hiểm trong sản khoa. Tai biến xảy ra rất nhanh và có thể khiến sản phụ ngừng tuần hoàn, ngừng hô hấp dẫn đến tử vong trong thời gian ngắn.

Chị Nguyễn Thị T.T trú tại Cầu Giấy, Hà Nội sinh con vào năm 2016 bằng phương pháp mổ sinh. Trong quá trình mổ sinh chị bị tai biến thuyên tắc ối dẫn đến các dịch ối, những tế bào thai nhi, tóc hoặc các mảnh tổ chức thai khác đi vào vào tuần hoàn mẹ gây ra phản ứng dị ứng và sốc phản vệ.

Chị T may mắn được các bác sĩ cấp cứu thành công sau hơn 9 ngày nằm viện nhưng lại bị biến chứng suy tim. Chị T đã điều trị Tây y nhưng bệnh không khả quan nên tìm đến thầy cúng với hi vọng tâm lý cuối cùng. Sau 3 tháng thuê trọ để "trừ ma" chị T đã qua đời tại chính căn phòng trọ ở Hải Dương.

Một sản phụ bị thuyên tắc ối được cấp cứu. (Ảnh minh họa)

Sáng ngủ dậy, mẹ chị T gọi con thì c đã qua đời từ lúc nào không hay. Chị được đưa vào viện đa khoa tỉnh Hải Dương, bác sĩ chẩn đoán tử vong ngoại viện nên các bác sĩ không thể can thiệp cứu sống chị T được.

Trường hợp của chị T rất đáng tiếc vì đã tin lời thầy bói để chữa bệnh. Tuy nhiên, các bác sĩ cho rằng biến chứng của thuyên tắc ối trong sản khoa cực kỳ kinh khủng, hiếm gặp nhưng nó có thể xảy ra với bất cứ thai phụ nào và gây tử vong nhanh chóng. Tỷ lệ cứu sống cũng rất thấp, ngay cả ở những nước đã phát triển.

Chị T được cứu sống từ lúc sinh em bé cũng là may mắn nhưng nó để lại di chứng cho sản phụ.

TS Nguyễn Hữu Trung chia sẻ một trường hợp thuyên tắc ối do đích thân anh gặp phải. Đó là một ca mổ lần thứ 2 ở thai phụ ở độ tổi 37. Cuộc mổ diễn tiến như các trường hợp khác cho đến khi thai nhi được đưa ra khỏi ổ bụng, sản phụ chỉ vừa nói "em cảm ơn bác sĩ" thì ngay tức thì, thai phụ rơi vào tình trạng tím tái, ngưng tim, ngưng thở.

Với các bác sĩ có kinh nghiệm sẽ nghĩ ngay đến biến chứng thuyên tắc ối và tiến hành vừa cấp cứu ngưng tim ngưng thở (bởi các bác sĩ gây mê hồi sức) ngay trên bàn mổ, vừa tiếp tục hoàn hành cuộc phẫu thuật một cách nhanh chóng bởi đội ngũ các bác sĩ sản khoa.

Việc cứu sống được những thai phụ bị thuyên tắc ối là kết quả của việc phối hợp nhịp nhàng nhanh chóng bởi một đội ngũ các nhân viên y tế của nhiều chuyên khoa...

1/8.000- 1/80.000 sản phụ mắc thuyên tắc ối

TS Trung cho biết thuyên tắc ối là một trong những tai biến trong sản khoa hiếm gặp. Các nghiên cứu chỉ ra rằng biến chứng này có tỷ lệ giao động từ khoảng 1/8000 đến 1/80.000 sản phụ (tùy nghiên cứu).

Thuyên tắc ối tường xảy ra ở giai đoạn cuối của cuộc chuyển dạ, ngay sau khi sinh hoặc mổ sinh. Sản phụ đột ngột khó thở, da xanh tái xảy ra trong vòng vài phút đầu tiên. Sau đó, sản phụ nhanh chóng rơi vào tình trạng ngưng tim, ngưng thở, tụt huyết áp, sốc.

Một số trường hợp có biểu hiện ban đầu như lú lẫn, mất ý thức sau đó co giật và hôn mê. Có một số sản phụ trước khi bị choáng biểu hiện hốt hoảng, lo lắng, than lạnh, khó thở và nôn mửa. Hơn 80% các trương hợp thuyên tắc ối bị ngưng tim phổi trong vòng những phút đầu tiên, sau đó là xuất hiện các rối loạn đông máu, đờ tử cung, băng huyết sau sinh…

Thuyên tắc ối là kết quả do dịch nước ối vào tĩnh mạch tử cung và điều này xảy ra khi có 3 điều kiện sau đây:

- Thứ nhất vỡ màng ối: Trước khi sinh, mọi thai phụ đều có tình trạng ra nước ối. Đó là khi màng ối bị vỡ ra, dịch nước ối theo chỗ vỡ, chảy ra ngoài. Đây là trường hợp bình thường. Tuy nhiên, trong một số trường hợp hiếm gặp, nước ối sẽ thông qua các tĩnh mạch ở cổ tử cung đi vào tuần hoàn máu của mẹ.

- Thứ hai vỡ tĩnh mạch của tử cung hay cổ tử cung làm cho các tĩnh mạch bên trong tử cung không còn ổn định, nước ối chảy vào mạch máu gây nên hiện tượng thuyên tắc ối.

- Thứ ba áp lực buồng tử cung cao: Áp lực buồng tử cung quá lớn trong những trường hợp sinh nhiều con, đa ối… cũng dễ dẫn đến thuyên tắc ối. Ngoài ra, những trường hợp đa thai, khó sinh làm tổn thương cổ tử cung tạo điều kiện cho nước ối xâm nhập vào hệ thống mạch máu của mẹ dẫn đến thuyên tắc ối.

Theo Tiến sĩ Trung, thuyên tắc ối tuy hiếm gặp, nguy hiểm nhưng không thể dự phòng được. Một số yếu tố nguy cơ được xác định của thuyên tắc ối như thuyên tắc ối thường xảy ra ở sản phụ sinh mổ nhiều hơn sinh thường, tình trạng đa ối trước sinh, thai phụ lớn tuổi…

Theo Trí thức trẻ