Điều trị tự kỷ

Ta thường nghe về nỗi đau củanhững người mẹ có con tự kỷ và những cố gắng không mệt mỏi của họ để giúpcon mình hòa nhập cộng đồng.

Tự kỷ là gì?

Theo thạc sĩ Võ Thị HoàngYến, giám đốc Trung tâm khuyết tật và phát triển, tự kỷ là một dạng rối loạnphát triển bắt đầu từ lúc mới sinh hoặc trong 2 - 3 năm đầu tiên.

Hầu hếttrẻ tự kỷ trông có vẻ hoàn toàn bình thường nhưng chúng dành toàn bộ thờigian thực hiện những hành vi náo động hoặc gây hoang mang cho người khác,những hành vi cho thấy sự khác biệt của chúng với những đứa trẻ khác.

Tự kỷ là một dạng rối loạn phát triển bắt đầu từ lúc mới sinh hoặc trong 2 - 3 năm đầu tiên.

Sốliệu của Trung tâm kiểm soát và ngăn chặn bệnh tật quốc gia Mỹ công bố năm2009 cho thấy cứ 150 trẻ có 1 trẻ mắc tự kỷ và số lượng trẻ trai mắc chứngtự kỷ thường gấp 4 lần trẻ gái.

Mặc dù chưa có nguyên nhân rõrệt nào gây nên tự kỷ nhưng các chuyên gia cho rằng có thể do ảnh hưởng củagien, do virus, do hóa chất hoặc ô nhiễm...

Đặc điểm chính của trẻ tựkỷ

Cũng theo thạc sĩ Yến, nhiềutrẻ tự kỷ khác biệt với những trẻ con khác ngay từ lúc mới sinh. Có 2 đặcđiểm chung thường thấy là chúng co người lại để tránh đụng chạm với ngườichăm sóc và không đoán trước được mình được bế lên (người mềm rũ, không phảnứng).

Chúng thường được mô tả như là thụ động (lúc nào cũng im lặng và hiếmkhi đòi hỏi) hoặc dễ bị kích động (lúc thức khóc rất dữ và hầu như khóckhông ngừng), thời còn ẵm ngửa, một số trẻ hay đung đưa hoặc đập đầu vàogiường. Khoảng 50% trẻ tự kỷ phát triển bình thường cho đến khi 1 tuổi rưỡihoặc 3 tuổi thì những triệu chứng tự kỷ bắt đầu xuất hiện.

Trẻ tự kỷ có thể thua kém bạnbè trong giao tiếp, nhận thức, có những hành vi không mục đích lặp đi lặplại như đung đưa cơ thể, vỗ tay đen đét, tự làm tổn thương mình, rối loạn vềăn ngủ, tránh tiếp xúc bằng mắt với người khác, không nhạy cảm với đau đớn…Trẻ tự kỷ có thể chỉ ăn một loại thức ăn cho tất cả các bữa, mặc một kiểuquần áo, đi lối đi duy nhất đến trường…

Can thiệp càng sớm cànghiệu quả

“Can thiệp sớm cótác dụng rất rõ rệt đối với sự phát triển của trẻ tự kỷ, cụ thể là can thiệpcàng sớm, tiên lượng về bệnh càng chính xác”, bàYến nhấn mạnh, “Tự kỷ là một dạng rối loạn phứctạp, nhưng điều quan trọng là các bậc cha mẹ và các chuyên gia bắt đầu nhậnra rằng tự kỷ không phải không chữa được và nhiều phương pháp can thiệp đangchứng minh có hiệu quả”.

BS Phạm Ngọc Thanh (bệnh việnNhi Đồng 1) cho biết: 5 năm đầu đời là thời gian “vàng” để can thiệp cho trẻtốt nhất vì tính dễ uốn nắn của não trong thời gian đó. Vai trò của chuyênviên tâm lý là đồng hành và nâng đỡ phụ huynh trong 4 giai đoạn đầu. Giaiđoạn lý tưởng nhất để thông báo chẩn đoán và can thiệp hữu hiệu nhất là khiphụ huynh chấp nhận bệnh trạng của trẻ và hợp tác với các nhà chuyên môn đểgiúp trẻ phát triển.

Các nghiên cứu cho thấy mỗitrẻ đáp ứng khác nhau với chương trình trị liệu hoặc can thiệp. Vì thế, điềuquan trọng cần ghi nhận là không có một chương trình nào thích hợp cho mọitrẻ tự kỷ và mọi gia đình. Tuy nhiên, có chứng cớ khoa học về những lợi íchngắn hạn và dài hạn từ các chương trình trị liệu sớm, tập trung cao độ dựavào gia đình, cho dù cơ bản lý thuyết có khác nhau, nhưng phù hợp với nhữngđiểm mạnh và yếu của trẻ cũng như hoàn cảnh gia đình.

Theo Tiến Lê
Thanh Niên