Loại ung thư tiên lượng xấu, triệu chứng mập mờ hay gặp ở nam giới

PGS.TS Phạm Đức Huấn, nguyên Trưởng khoa Phẫu thuật tiêu hóa, Bệnh viện Việt Đức (Hà Nội), trả lời:

Ung thư thực quản là loại ung thư thường gặp, được coi là một trong những bệnh có tiên lượng xấu nhất do khi phát hiện thường đã ở giai đoạn tiến triển. Ở giai đoạn sớm, bệnh có dấu hiệu mơ hồ, có thể nuốt nghẹn thoảng qua, ho như viêm họng, đau ngực. Dấu hiệu này khiến bệnh nhân hay bác sĩ không chuyên khoa dễ nhầm lẫn.

Nuốt nghẹn là dấu hiệu thường gặp nhất. Ban đầu là mơ hồ, vướng sau xương ức khi ăn thức ăn đặc; khi bệnh nặng hơn, tình trạng này xảy ra liên tục hơn, vài ba tháng đã có thể nuốt nghẹn hoàn toàn, uống nước cũng nghẹn. Điều này khiến bệnh nhân gầy sút nhanh chóng, vài tháng đã sút 5-7kg.

Cần lưu ý, nuốt nghẹn là dấu hiệu quan trọng nhưng không phải đặc trưng, đây cũng là dấu hiệu của nhiều bệnh lý khác do khối u chèn. 

Khi u xâm lấn sang tạng khác sẽ ho sặc khi ăn, chảy máu tiêu hóa… Đáng tiếc, khi có triệu chứng đặc hiệu thì bệnh đã ở giai đoạn muộn. 

Ngoài ra, các dấu hiệu khác của bệnh có thể cảnh báo như: 

- Trớ: Thức ăn đọng lại trong lòng thực quản khi người bệnh ngủ trớ ngược ra ngoài. Hiện tượng này là nguyên nhân của viêm phế quản dai dẳng do dịch từ thực quản chảy vào đường thở.

- Nước bọt tiết nhiều mà không rõ cơ chế.

- Các biểu hiện khác như: Khàn tiếng hoặc ho kéo dài, gầy sút không rõ nguyên nhân, da sạm và khô, mặt và hai bàn tay có nhiều nếp nhăn nổi rõ dễ nhận thấy.

Theo nghiên cứu, tỷ lệ nam - nữ mắc bệnh là 4-1. Thực tế, trong 1.000 bệnh nhân ung thư thực quản chúng tôi gặp, có tới 97-98% người là nam giới.

Nguyên nhân phổ biến nhất là do rượu và thuốc lá. Ngoài ra, có thể do các bệnh lý tiền ung thư (tức là ban đầu lành tính nhưng không phát hiện kịp thời thì tiến triển ung thư hóa) như polyp thực quản, viêm thực quản trào ngược, co thắt tâm vị...

Chế độ ăn nóng, thiếu một số vitamin,… cũng là nguyên nhân gây ung thư thực quản. Các món cà muối, dưa muối chưa có bằng chứng nói lên mối liên quan đến ung thư thực quản, khác với tác động rõ ràng của rượu, bia, thuốc lá. 

Bệnh nhân nguy cơ cao, từ 45 tuổi trở lên nên tầm soát ung thư đường tiêu hóa như ung thư dạ dày hay thực quản. Người hút thuốc lá, uống rượu nhiều, có dấu hiệu nuốt nghẹn mơ hồ, đau ngực, viêm họng, trào ngược là dấu hiệu gợi ý để đi khám, phát hiện sớm.