Ảnh: AP
Đột biến gen
SCMP dẫn một nghiên cứu của các nhà khoa học Trung Quốc và châu Âu cho biết loại virus corona mới có khả năng đột biến gen giống như virus HIV. Điều này lí giải tại sao chúng có thể bám vào tế bào con người mạnh gấp 1.000 lần virus SARS.
Khám phá này có thể giúp các nhà nghiên cứu tìm ra cách thức lây truyền của virus, nguồn gốc và cách thức chống lại chúng.
Các nhà khoa học cho biết virus SARS xâm nhập cơ thể người bằng cách bám vào một protein thụ thể có tên ACE2. Một số các nghiên cứu trước đó chỉ ra rằng virus corona chủng mới (SARS-COV-2) có cấu trúc gen giống SARS tới 80% và do đó, chúng có thể sẽ có cách xâm nhập tương tự.
Vì protein ACE2 không tồn tại lượng lớn ở người khỏe mạnh nên điều đó đã giúp hạn chế quy mô của dịch SARS hồi năm 2002-2003 - chỉ khoảng 8.000 người trên thế giới nhiễm bệnh vời thời điểm đó.
Những virus lây nhiễm mạnh khác, bao gồm HIV và Ebola, tấn công các enzym có tên furin - loại enzym hoạt động giống như chất kích hoạt protein trong cơ thể người. Nhiều loại protetin thông thường bất động khi được tạo ra và cần phải được "cắt" vào những thời điểm nhất định để kích hoạt chức năng của chúng.
Khi tìm hiểu về trình tự gen của virus corona chủng mới, Giáo sư Ruan Jishou và đồng nghiệp tại Đại học Nankai, Thiên Tân tìm thấy những gen đột biến không xuất hiện ở SARS, nhưng tương tự như những gen tìm thấy ở HIV và Ebola.
"Khám phá này cho thấy virus SARS-COV-2 có thể khác biệt rất nhiều so với virus SARS trong phương thức lây nhiễm," các nhà khoa học viết trong một nghiên cứu trên Chinaxiv.org, nền tảng được Viện Khoa học Trung Quốc sử dụng để công bố các nghiên cứu khoa học trước khi chúng được bình duyệt.
Lây lan nhanh
Theo nghiên cứu, đột biến có thể tạo ra một cấu trúc phân tách trong protein của virus corona thể mới.
Virus sử dụng những mũi nhọn protein để bám vào tế bào chủ, nhưng thường thì protein này không hoạt động. Nhiệm vụ của cấu trúc phân tách là lừa protein furin của người, vậy nên nó sẽ cắt và kích hoạt protein mũi nhọn và tạo ra "sự hòa trộn trực tiếp" của màng tế bào và virus.
So với cách tiếp cận của SARS, cách thức của virus corona mới "hiệu quả hơn từ 100 tới 1.000 lần". Chỉ 2 tuần sau khi công bố, nghiên cứu này hiện đang có lượng lượt xem cao nhất trên Chinarxiv.
Trong nghiên cứu tiếp nối, một nhóm nghiên cứu của Giáo sư Li Hua từ Đại học Khoa học và Công nghệ Hoa Trung, Vũ Hán, tỉnh Hồ Bắc cũng xác nhận những kết quả nói trên.
Đột biến gen này không thể tìm thấy ở SARS, MERS hay Bat-CoVRaTG13 - một loại virus corona được coi là nguồn gốc của virus SARS-COV-2 với sự tương đồng gen lên tới 96%.
Đây có thể là "lí do tại sao SARS-COV-2 truyền nhiễm mạnh hơn các virus corona khác", giáo sư Li viết trong nghiên cứu.
Một nhà nghiên cứu tại Viện Vi sinh Bắc Kinh, Viện Khoa học Trung Quốc nói nghiên cứu đều dựa trên trình tự gen.
"Liệu virus có phản ứng như dự đoán hay không vẫn cần các bằng chứng khác, bao gồm thí nghiệm. Kết quả sẽ cho chúng ta biết cách thức virus khiến chúng ta mắc bệnh," người này nói.
Sự hiểu biết của các nhà khoa học đối với virus corona mới đã thay đổi lớn trong vài tháng qua.
Lúc đầu, virus này không được coi là một mối nguy hiểm lớn, Trung tâm Kiểm soát và Phòng ngừa Dịch bệnh Trung Quốc (CDC) nói không có bằng chứng cho thấy có sự lây nhiễm từ người sang người. Nhưng ngay sau đó, nhận định này đã được chứng minh là sai và hiện đã có hơn 81.000 ca xác nhận dương tính trên toàn thế giới.
Các nhà nghiên cứu nói thuốc nhằm vào enzym furin có khả năng sẽ ngăn chặn virus phát triển trong cơ thể người.
Theo Trí Thức Trẻ
