Xạ đen có chữa khỏi ung thư không: Đừng nghe đồn thổi, hãy nghe chuyên gia Đông y lý giải

5 tác dụng nổi bật của Cây Xạ Đen đối với sức khỏe con người

Khoảng mươi mười năm trở lại đây, cây xạ đen nổi lên như một hình tượng cây thần dược. Và quả thực, đã có rất nhiều người đổ xô lên tỉnh Hòa Bình (được coi là rốn biệt dược – xuất xứ của loại cây xạ đen) để tìm mua loài cây này.

Hiểu đơn giản, xạ nghĩa là gan, đen là chất dịch của thân cây tiết ra màu đen. Loài cây này còn có tên gọi khác là cây bách giải, cây bạch vạn hoa, cây đồng triều, đơn lá chè hoặc cây "ung thư" (dân tộc Mường, Việt nam).

Nhà khoa học - Lương y đa khoa Quốc gia Bùi Đắc Sáng - Viện hàn lâm KH&CN Việt nam

Tên khoa học của chúng còn gọi là Ehretia asperula Zoll. & Mor. Đây là loại dược liệu có tác dụng phòng ngừa và hỗ trợ điều trị một số loại bệnh. Xạ đen giúp cơ thể thanh nhiệt và giải độc, hỗ trợ điều trị các bệnh viêm nhiễm, tiểu đường, máu nhiễm mỡ, dùng trong giảm đau, tăng sức đề kháng của cơ thể.

Cây xạ đen phân bố nhiều ở Trung Quốc và một số nước Đông Nam Á như: Việt Nam, Myanmar, Thái Lan... Loại cây này thường mọc ở độ cao từ 1.000 - 1.500 m. Còn ở nước ta, cây thuốc xạ đen phân bố chủ yếu tại các tỉnh Hòa Bình, Ninh Bình, Thừa Thiên Huế và một số Vườn quốc gia lớn như Vườn quốc gia Cúc Phương, Ba Vì.

Nhiều nghiên cứu cũng đã cho thấy, cây xạ đen đặc trưng với 5 công dụng như:

1. Hỗ trợ điều trị u bướu: Trong xạ đen có chứa 2 hợp chất fanavolnoid và quinon có tác dụng hóa lỏng các tế bào loạn phát. Hai dược chất giúp làm chậm sự phát triển các khối u khi mới hình thành. Đã có một số nghiên cứu khoa học chứng minh tác dụng phòng ngừa và hỗ trợ điều trị u bướu của xạ đen.

2. Hỗ trợ điều trị cao huyết áp, bình ổn huyết áp: Ngoài khả năng ngăn ngừa và hỗ trợ điều trị u bướu, cây thuốc còn có tác dụng trong chữa huyết áp cao, điều hòa huyết áp không ổn định. Sử dụng xạ đen trong hỗ trợ điều trị cao huyết áp cũng rất đơn giản, chỉ cần đun lá cây xạ đen với nước uống mỗi ngày, hoặc pha trà uống hàng ngày.

3. Hỗ trợ máu nhiễm mỡ, gan nhiễm mỡ: Sử dụng xạ đen tốt cho người bệnh máu nhiễm mỡ đã được minh chứng từ công trình nghiên cứu của Học Viện Quân Y: Sử dụng nước đun sắc từ cây thuốc nam này mỗi ngày, tình trạng máu nhiễm mỡ hay mỡ có trong gan được cải thiện khá tốt.

4. Hỗ trợ điều trị viêm gan, xơ gan, men gan cao: Đây là loại thảo dược được các thầy thuốc sử dụng trong việc hỗ trợ điều trị các bệnh lý về gan như: viêm gan, xơ gan, men gan cao.

5. Cải thiện giấc ngủ, trị suy nhược thần kinh: Cây xạ đen vị hơi chát, đắng, tính hàn có tác dụng rất tốt với người bị mất ngủ thường xuyên do suy nhược thần kinh hoặc thiếu máu (dạng âm hư hỏa vượng theo đông y). Ngoài ra giúp tăng cường tuần hoàn máu não, giúp điều trị chứng hoa mắt chóng mặt.

Tìm mua cây xạ đen với hy vọng "cải tử hoàn sinh"

Thời gian gần đây, dư luận xôn xao trước thông tin về khả năng chữa khỏi ung thư của cây xạ đen. Từ đó đã có rất nhiều người tìm mua loại cây này với hy vọng "cải tử hoàn sinh".

Tuy nhiên xạ đen có thực sự đem lại hiệu quả cho bệnh nhân ung thư (theo đúng nghĩa của danh từ này), hay chỉ là những lời đồn thổi trong dân gian và dư luận. Sở dĩ có sự đồn thổi này theo chúng tôi vì những lý do sau đây:

- Do cộng đồng hiểu sai về thuật ngữ ung thư (danh từ chung này thực chất là của Đông y dùng để chỉ ung nhọt độc, ví dụ như ung nhọt bên ngoài, ung nhọt thông thường trong tạng phủ…) với khái niệm ung thư (ác tính, di căn) của YHHĐ (tương đương với Nham chứng trong Đông y), dẫn tới lạm dụng, đồn thổi quá mức về một số cây dược liệu, trong đó có Xạ đen.

- Xạ đen vốn là loài cây mọc tự nhiên ở những đồi khô hạn rừng thưa hoặc các bờ bụi ven nương rẫy. Cây khá phổ biến ở các tỉnh trung du và miền núi thấp, tập trung chủ yếu ở tỉnh Hòa Bình. Đây cũng là nơi có khí hậu phù hợp nhất nên sự phát triển của cây xạ đen cũng như những dưỡng chất trong cây có công dụng hiệu quả.

Theo Đông y, xạ đen có vị đắng chát, tính hàn, có tác dụng thông kinh, lợi tiểu, chữa ung nhọt, lở loét, tiêu viêm, mát gan mật, giảm tiết dịch và tăng cường sức đề kháng cho cơ thể.

Từ những công dụng tuyệt vời đó mà xạ đen được nhiều người tin tưởng và sử dụng. Tuy nhiên không phải ai cũng biết rõ hình thái của loại cây này.

Trong thực tế, rất nhiều thu hái và sử dụng nhầm lẫn Xạ đen với cây Thanh giang đằng bởi hình dáng bên ngoài của chúng rất giống nhau.

Vì vậy, để là người tiêu dùng thông thái, chọn mua đúng loại Xạ đen, chúng ta cần phải phân biệt được 2 loại cây này thông qua đặc điểm, hình thái của cây như sau:

Cây xạ đen có tên khoa học là Ehretia asperula Zoll. & Mor. thuộc họ Vòi voi – Boraginaceae với những đặc điểm thực vật như sau:

- Cây bụi nhỏ đôi khi mọc trườn, dài trong khoảng 1-3m.

- Phiến lá hình bầu dục thon, dài 4-10cm, rộng 2-5cm, mép lá có răng thưa hay nguyên, gân phụ 5 - 6 cặp; cuống lá dài 1,7cm.

- Cụm hoa là chùm tụ tán ở chót nhánh, có vài lá nhỏ ở đáy, nhánh dài; dài có lông, thùy 5, cao 1,5mm; vành có ống ngắn; nhị 5 thò ra khỏi cánh hoa; bầu không lông, quả tròn, to 4 - 5mm, có 4 rãnh mờ, hạt 4.

- Ra hoa tháng 7-8, ra quả tháng 11-12.

- Cây mọc tự nhiên ở bờ rào lùm bụi, ven rừng.

- Khá phổ biến ở các tỉnh vùng núi và trung du ở nước ta.

Thực hư về tác dụng chữa ung thư của cây Xạ đen

Trong khi Ung thư (theo đúng nghĩa của khoa học hiện đại) vẫn là bài toàn khó giải đối với y học thì những năm gần đây lại rộ lên nhiều lời đồn thồi về tác dụng của xạ đen có thể chữa khỏi bệnh ung thư.

Khởi nguồn từ câu chuyện của một lương y đến từ Kim Bôi - Hòa Bình đã dùng bài thuốc có cây xạ đen chữa một số chứng bệnh khiến người ta truyền tai nhau về khả năng thần kỳ của loại cây này, làm cho lời đồn đại về loài "cây thần thánh" này lan rộng khắp nơi.

Vì thế mà từ những năm 2000 loại cây này được rất nhiều người ráo riết tìm mua (từ người bệnh, người nhà bệnh nhân, rồi cả thương lái…).

Cho đến nay chưa có một thực nghiệm khoa học thuyết phục nào chứng minh được đầy đủ tác dụng sinh học và kiểm tra độc tính của cây xạ đen nên chưa thể nói cây này có thể dùng để hỗ trợ hoặc chữa được ung thư.

Nhiều chuyên gia y dược học cho rằng: Lá cây Xạ đen chỉ có khả năng kháng viêm, giải độc, phòng trị được một số bệnh lý thông thường; Tác dụng chữa bệnh ung thư - nhất là ung thư gan, chỉ là những tin đồn thất thiệt không có cơ sở.

Hiện nay, chưa có bất cứ tài liệu khoa học nào nói về tác dụng chữa bệnh ung thư của cây Xạ đen được công bố, cũng như chưa được một cơ quan có thẩm quyền nào trong ngành y tế xác nhận. Vì vậy, người bệnh cần nhìn nhận tác dụng chữa bệnh của cây Xạ đen một cách đúng đắn, có chọn lọc, đừng tin vào những lời đồn đại thiếu căn cứ khoa học.

Sức khỏe

Điểm mặt thực phẩm có thể gây ung thư

theo Trí Thức Trẻ