Tốc độ tăng trưởng các năm tới có thể thấp hơn trước đây. Hàng chục nghìn doanhnghiệp có thể thua lỗ, nhiều lao động mất việc làm, nhiều địa phương phải thayđổi định hướng phát triển. Đây là những khó khăn, thách thức không nhỏ đối vớichương trình tái cơ cấu nền kinh tế.
 |
| Bộ trưởng Bùi Quang Vinh. |
Chiều nay, trong ngày họpđầu tiên của kỳ họp thứ 3, Quốc hội khóa 13, Bộ trưởng Bộ Kế hoạch vàĐầu tư Bùi Quang Vinh đã thừa ủy quyền của Thủ tướng Chính phủ trình bàyvề Đề án tổng thể tái cơ cấu nền kinh tế.
Tái cơ cấu với 3 trọng tâm
Bộ trưởng đã báo cáo tóm tắt nội dung chủ yếu của Đề án tổng thể tái cơcấu kinh tế gắn với chuyển đổi mô hình tăng trưởng theo hướng nâng caohiệu quả, năng suất và năng lực cạnh tranh. Với điều kiện cụ thể củanước ta hiện nay, trong 5 năm tới sẽ ưu tiên tái cơ cấu thị trường tàichính, tái cơ cấu đầu tư và tái cơ cấu doanh nghiệp nhà nước (DNNN).
Tái cơ cấu thị trường tài chính với trọng tâm là tái cơ cấu hệ thống cácngân hàng thương mại và tổ chức tài chính, loại bỏ nguy cơ mất an toànvới hệ thống tài chính và nền kinh tế, đồng thời tạo điều kiện để hệthống tài chính phát triển bền vững và thực hiện tốt hơn chức năng trunggian tài chính.
Tái cơ cấu đầu tư sẽ tập trung vào đổi mới căn bản cơ chế và cách thứchuy động, phân bố, quản lý và sử dụng vốn đầu tư xã hội. Huy động hợp lýtổng đầu tư xã hội, cân đối giữa tiết kiệm và tiêu dùng, tiết kiệm nộiđịa và đầu tư, ngân sách, cán cân thanh toán,, nợ công và nợ nước ngoài.Xác định cụ thể lĩnh vực ưu tiên đầu tư của nhà nước; mở rộng phạm vi vàcơ hội cho đầu tư tư nhân, nhất là tư nhân trong nước.
Tái cơ cấu DNNN mà trọng tâm là các tập đoàn, tổng công ty nhà nước, tậptrung vào 3 nội dung. Thứ nhất là sắp xếp, phân loại để tập trung vàongành nghề chính,, cổ phần hóa và thoái vốn ở các DNNN không cần sở hữu100% hay nắm cổ phần chi phối. Hai là, áp dụng khung quản trị hiện đạitheo thông lệ quốc tế đối với các tập đoàn, tổng công ty nhà nước. Balà, yêu cầu các DNNN hoạt động đầy đủ theo cơ chế thị trường và cạnhtranh bình đẳng.
Đề án cũng nêu ra 12 nhóm giải pháp để tái cơ cấu nền kinh tế.
Hàng chục nghìn DN có thể thua lỗ
Bên cạnh đó, Bộ trưởng cũng nêu rõ những khó khăn, thách thức đối vớitái cơ cấu kinh tế.
Trước hết, tốc độ tăng trưởng có thể bị hy sinh để đổi lấy chất lượngtăng trưởng. Tốc độ tăng trưởng kinh tế vài năm tới có thể thấp hơn sovới trước đây. Đây là thách thức không nhỏ trong bối cảnh tư duy, quántính theo đuổi tốc độ và cách thức tăng trưởng theo chiều rộng vẫn cònkhá phổ biến, nhất là ở các cấp chính quyền địa phương.
Tái cơ cấu kinh tế cũng có thể tác động không thuận đến một số nhómngười có liên quan, làm phát sinh một số chi phí xã hội cần được bù đắp.Độ trễ chính sách kết hợp với những yếu kém của thể chế kinh tế thịtrường có thể làm cho những giải pháp tái cơ cấu kinh tế chậm phát huytác động tích cực hơn so với mong đợi; trong khi đó, một số tác độngkhông thuận có thể phát sinh ngay.
Đối với một số lĩnh vực, tái cơ cấu sẽ đòi hỏi những chi phí nhất định.Tái cơ cấu kinh tế có thể làm quy mô đầu tư, sản xuất một số ngành, vùngthu hẹp lại. Hệ quả là, trước mắt, hàng nghìn dự án đầu tư, nhất là đầutư bằng vốn ngân sách nhà nước, có thể phải đình hoãn; hàng chục nghìnDN, nhà đầu tư có thể bị thua lỗ, một phần vốn đầu tư của họ có thểkhông thu hồi được; nhiều DN yếu kém, sức cạnh tranh thấp phải đóng cửa,giải thể hoặc phá sản; một số lao động tạm thời bị mất việc, giảm việclàm và phải chuyển đổi kỹ năng lao động; một số địa phương có thể phảithay đổi lại định hướng và kế hoạch phát triển kinh tế-xã hội với nhữngphí tổn không nhỏ.
Vì vậy, cần phải có giải các pháp cần thiết để bù đắp hợp lý lợi íchchính đáng cho các bên có liên quan, nhất là nhóm những người lao động,nhóm những người yếu thế, dễ bị tổn thương khác.
Tuy nhiên, đề án cũng có một số thuận lợi như nguồn lực và tiềm năngkinh tế lớn được tích lũy qua thời kỳ đổi mới, sự đồng thuận trong cáctầng lớp xã hội, đã có những khởi động và kết quả bước đầu của tái cơcấu. Lạm phát nhìn chung đã được kiềm chế bước đầu, các chỉ số vĩ môđược cải thiện đáng kể và kinh tế vĩ mô đang có xu hướng dần ổn định.
Sau phần trình bày của Bộ trưởng Chủ nhiệm Ủy ban kinh tế của Quốc hộiNguyễn Văn Giàu trình bày Báo cáo ý kiến của Ủy ban về Đề án tổng thểtái cơ cấu nền kinh tế.
Ngày mai (22/5), Quốc hội sẽ nghe Báo cáo, giải trình về dự thảo Luậtphòng chống tác hại của thuốc lá, Luật phòng chống rửa tiền.
Theo VnMedia
