Vết trượt từ gia đình
Ngoài việc được điều trị, học viên ở trung tâmcòn học chữ, được học nghề như nghề mộc, tách hạt điều, trồng trọt, chăn nuôi...Tại xưởng tách hạt điều, T.T.H, 30 tuổi, quê Thái Nguyên, giọng buồn buồn: “Sailầm của tôi bắt đầu từ ký túc xá”. Hơn 10 năm trước, H. từng là con ngoan trògiỏi. Thi đậu cao đẳng, dù nhà gần trường nhưng H. nằng nặc xin vào ký túc xá ởđể biết “cuộc sống sinh viên”.
![]() |
Các học viên tách hạt điều tại Trung tâm Cai nghiện Ma túy Bình Đức |
Những cuộc vui chơi tại ký túc xá đã đưa H. đếnvới chất trắng. Phòng H. 4 người thì có đến 2 nghiện ma túy, còn cả khu ký túcxá thì nhiều không kể hết. Lúc ấy, 100 sinh viên tình nguyện thử máu, 17 ngườibị phát hiện nghiện... Thương con, gia đình cứ chu cấp tiền cho H. đều đặn vàviệc gì đến sẽ phải đến, một lần H. đi mua heroin thì bị bắt. “Gia đình tôi tannát từ đó” - H. kể, mắt đỏ hoe.
K. là một học viên nấu ăn rất “nghề”. Sinh ratrong một gia đình người Hoa khá giả tại quận 5 - TPHCM nhưng K. sớm thiếu tìnhthương của gia đình. Chưa đầy 10 tuổi, người cha vượt biên, mẹ dẫn anh trai bỏnhà ra đi, giao K. lại cho người cô. Chưa qua cấp hai, K. nghỉ học. Người côbuôn bán bận rộn không có thời gian chăm lo cho K. Buồn phiền, chênh vênh, K.tìm đến ma túy và nghiện nặng, được đưa đi cai ở các trung tâm dịch vụ tại ĐắkLắk, TPHCM nhưng khi rời trại chỉ vài hôm là ngựa quen đường cũ. “Thấy gia đìnhkhổ vì mình nhiều quá, em đến công an phường xin được về đây cai. Lần này emquyết bỏ” - K. nói.
Bị xa lánh, ruồng bỏ
Buổi sáng ở trung tâm, gió mát rượi, từng đoànhọc viên xếp hàng ngay ngắn ra vườn nhặt lá, hái điều hoặc đến xưởng tách hạtđiều, làm gỗ. Ngày cuối tuần, nhiều học viên vừa làm việc vừa ngóng ra cổng, chờngười thân đến thăm nuôi.
T.H.H.L, 26 tuổi, quê Nam Định, bị bắt trong mộtlần đi mua hàng trắng, đưa về đây cai. Nghe tin, bố L. từ con, chỉ có mẹ L.thỉnh thoảng gọi điện thoại vào thăm hỏi hoặc gửi con chút tiền tiêu vặt. Nhữnglần thấy các học viên khác xúm xít bên người thân, L. chỉ biết quay mặt đi, tủihổ. L. từng yêu một cô gái, cả hai đã tính đến chuyện nên duyên nhưng khi biếtL. nghiện ma túy, gia đình người yêu bảo “không được lấy thằng nghiện”. “Tôithèm được nắm tay, ôm người thân dù chỉ một lần” - L. tâm sự. Tôi chia tay L.,anh ta năn nỉ: “Chị nói chuyện chút nữa đi, lâu lắm rồi tôi chưa được nói chuyệnvới cô gái nào”. Không có cơ hội tiếp xúc với người ngoài, những học viên nơiđây rất khao khát được gặp, được trò chuyện với người thân.
Bi đát hơn L., học viên T.V.K phải chịu đựng nỗiđau bởi ba mối tình tan vỡ. 18 tuổi, K. và cô gái gần nhà yêu nhau. Dù biết K.nghiện nhưng cô vẫn thương, khuyên K. đi cai. Đến khi gia đình cô gái biết K.nghiện, liền cấm cản. Mối tình thứ hai tưởng xuôi chèo mát mái khi cả hai dọn vềsống chung nhưng cũng “bể” khi gia đình cô gái biết K. nghiện. Mối tình thứ ba,K. bị người yêu phụ bạc, từ đó đâm chán nản, sa vào ma túy.
Tại Trung tâm Bình Đức, tôi được nghe kể nhiều vềhoàn cảnh của những học viên bị bỏ rơi hay bị chính gia đình mình chối bỏ. ChịTrần Thị Hồng, điều dưỡng viên của trung tâm, cho biết 70% số học viên chuyển vềđây bị nhiễm HIV. Trung tâm chỉ báo tin cho từng người bị nhiễm biết. Nhữngngười bị AIDS giai đoạn cuối thường được gia đình bảo lãnh để hồi gia sớm. Tuynhiên, nhiều học viên không có ai nhận, trung tâm phải chuyển họ sang Bệnh việnNhân Ái. Ở đó, họ sống những ngày còn lại trong sự cô đơn và đau đớn của bệnhtật.
Đường về xa thẳm
Những học viên ở Trung tâm Bình Đức đều đã quacắt cơn, chữa trị tại Trung tâm Bình Triệu (TPHCM) trước đó nên không còn vậtvã. Tuy nhiên, vẫn còn không ít người “cứng đầu”. H.H.B là một ví dụ. “Trước đâyanh làm nghề gì?” - tôi hỏi B. Anh ta trả lời với vẻ bất cần: “Không làm gì hết,chỉ ăn rồi chơi thôi”. Nhìn những hình xăm vằn vện trên cánh tay B., tôi biết B.nói thật. Nhờ gia đình giàu có, B. ăn chơi từ rất sớm.
Trong một vụ ẩu đả, B. bị bắt và thụ án tù 10 năm ở Hàm Tân (Bình Thuận). Ra tù,lông bông lại bị người nhà chì chiết, B. đến với ma túy. Đói thuốc nhưng cạntiền, B. mua súng rồi tổ chức đi cướp. Một lần đang lưu thông trên đường thì bịCSGT chặn xe, B. không mang theo giấy tờ nên bị “gom”, đưa đi thử máu, phát hiệnnghiện, được đưa đi cai. B. tâm sự: “Vào đây tôi mới biết lao động là thế nào!”.
“Sau cai, anh định làm gì?” - tôi hỏi T.V.K. Mắtanh bỗng sáng lên: “Tôi sẽ về phụ người chị dâu bán cơm, tích lũy tiền để mởquán riêng”. Còn T.T.H thì quyết tâm: “Tôi sẽ cố gắng làm việc rồi cưới vợ, sinhcon cho bố mẹ vui, ông bà đã đau khổ vì tôi quá nhiều”. Đối với những học viênnơi này, đường về của họ vẫn còn ở phía trước, dù xa thăm thẳm...
Theo Hồng Đào