Việc tăng giá điện lần này chủyếu là để giảm lỗ cho EVN, chứ không phải tăng giá để đầu tư cho hệ thống điện.
Đó là khẳng định của Thứ trưởng Bộ Công Thương Hoàng Quốc Vượng tại buổi họp báovề giá điện năm 2011 và tình hình cung ứng điện do cơ quan này vừa tổ chức.
Trả lời báo giới về lý do tăng giá điện cũng như những tác động của việc tănggiá tới sản xuất, kinh doanh của doanh nghiệp và đời sống sinh hoạt của ngườidân, Thứ trưởng Hoàng Quốc Vượng nói:
- Việc điều chỉnh giá điện vào 1/3 tới có thể gây ra nhiều ý kiến trái chiềutrong dư luận, song đây là là bước đi cần thiết để thực hiện chủ trương củaChính phủ về việc chuyển các mặt hàng sang thực hiện theo cơ chế thị trường cósự quản lý của Nhà nước, trong đó có mặt hàng điện.
Ngoài ra, việc tăng giá điện lần này cũng nhằm xử lý một số vấn đề mang tính cănbản, dài hạn hơn trong khó khăn của ngành điện như: giá điện vẫn thấp hơn giáthành, chi phí đầu vào cho sản xuất điện đang ngày càng tăng cao, hạn hán...
- Hiện nay, cơ quan quản lý vàngành điện đều đưa ra hai lý do cơ bản cho việc tăng giá điện lần này là để bớtlỗ cho Tập đoàn Điện lực Việt Nam (EVN) và nhằm thu hút đầu tư vào ngành điện.Thế nhưng, dễ thấy rằng, khoảng cách giữa “giảm lỗ cho EVN” và “thu hút đầu tưvào ngành điện” là khá xa, bởi muốn thu hút thì chắc chắn phải có một mức lãinhất định?
-Tôi cho rằng, có 4 lý do chính để phải tăng giá điện. Thứ nhất, đó là giá điệnViệt Nam hiện nay đang rất thấp, mà mức thấp này là xuất phát từ việc trongnhiều năm qua, chúng ta luôn kìm giá, chưa tăng giá điện theo đúng chi phí đầuvào một cách đầy đủ, hợp lý.
Năm 2010, thời tiết khắc nghiệt, hạn hán, thiếu nước dẫn tới, nguồn thủy điện bịsụt giảm lớn. Trong khi lãi của EVN chính là nằm từ nguồn thủy điện có giá thànhrẻ. Hai lý do này cộng lại đã dẫn tới việc EVN phải chịu lỗ.
Thứ hai, việc tăng giá điện lần này còn nhằm để tiến giá điện theo thị trườnghợp lý hơn. Hy vọng lúc đó, các nhà đầu tư nước ngoài, trong nước sẽ quan tâmhơn tới các dự án điện, từ đó hy vọng đáp ứng đủ điện cho nhu cầu của nền kinhtế.
Thứ ba là khi giá bán điện thấp hơn giá thành, không chỉ làm cho EVN lỗ mà vôhình trung, đã khiến nhiều doanh nghiệp không quan tâm cải tiến, đổi mới côngnghệ, mà đi nhập những công nghệ tiêu tốn năng lượng, gây ô nhiễm môi trường,làm bức tranh kinh tế bị sai lệch.
Cuối cùng, khi giá điện được điều chỉnh hợp lý thì việc sử dụng điện trong toànxã hội, từ các hộ gia đình, nhà máy, doanh nghiệp... sẽ tiết kiệm hơn, hiệu quảhơn. Đây chính là chiến lược lâu dài của tất cả các quốc gia.
 |
| Thứ trưởng Hoàng Quốc Vượng (Ảnh: Hoàng Lan) |
Tất nhiên, trong 4 lý do này, có lý do quan trọng là giảm lỗ cho EVN, làm lànhmạnh hơn tình trạng tài chính của EVN.
Nhưng mức tăng đó vẫn chưa giải quyết được tình hình tài chính của EVN bởi cơ sởxây dựng giá năm nay được căn cứ trên 4 yếu tố, trong đó yếu tố quan trọng làlợi nhuận của EVN bằng 0.
- Nếu lợi nhuận kinh doanh điệncủa EVN bằng 0 thì nguồn thu của Tập đoàn này trong năm nay sẽ lấy từ đâu hayngân sách nhà nước hỗ trợ, thưa ông?
-Năm 2010, do chạy giá dầu FO, DO cao, EVN lỗ lên tới nhiều nghìn tỷ đồng. Tuynhiên, hiện nay tôi chưa thể công bố con số cụ thể, vì con số lỗ này của EVNchưa được kiểm toán chính thức.
Vừa qua, lãnh đạo Bộ Tài chính cũng đã cho biết, nếu để EVN có lãi trong năm naythì giá điện phải tăng hơn 60%, như thế là vượt quá sức chịu đựng của nền kinhtế, nên Chính phủ chỉ cho phép tăng hơn 15% để tránh xáo trộn trong nền kinh tếquá lớn.
Chính vì dựa trên lợi nhuận bằng 0 nên năm 2011, EVN vẫn có nguy cơ bị lỗ. Tấtnhiên, không ai muốn doanh nghiệp nào bị lỗ cả. Nhưng tôi cho rằng, khi EVN làTập đoàn kinh tế Nhà nước, trong lúc khó khăn, buộc phải chấp nhận điều chỉnhgiá điện ở mức thấp, phù hợp với sức chịu đựng của nền kinh tế..
Còn thực tế tình hình tài chính của doanh nghiệp này như thế nào thì phải chờkết quả báo cáo kiểm toán độc lập.
- Vậy, Bộ đánh giá tác động cụthể của việc tăng giá điện lần này đối với doanh nghiệp và các hộ dân như thếnào, thưa ông?
-Với việc tăng giá chỉ gần 15,3% thì những ảnh hưởng đến sản xuất, đời sống nhândân và phát triển kinh tế đã được xem xét để giữ ở mức thấp nhất. Chính phủ ướctính, do tăng giá điện sẽ trực tiếp làm tăng CPI khoảng 0,46%.
Về tác động đến các ngành sản xuất, dự kiến giá điện cho sản xuất tăng bình quânkhoảng 12%, làm tăng giá thành sản xuất của các ngành từ 0,01 - 1,33%. Đối vớicác ngành cán thép, xi măng, sản xuất sợi... tỷ lệ tăng giá thành sản phẩm dođiều chỉnh giá điện khoảng từ 0,38 - 1,33%. Một số ngành khác như thuốc lá, biarượu, bao bì... thì tối đa tăng khoảng 0,46%.
Đối với các hộ sử dụng điện sinh hoạt, chúng tôi tính toán, nếu hộ nào sử dụngít, trên dưới 100kWh/tháng thì tiền điện phải trả thêm khoảng 32.000 đồng/tháng.Đối với các hộ sử dụng từ 300 - 400 kWh/tháng thì tối đa sẽ phải trả thêm 52.000đồng/tháng.
Đối với các hàng hóa thiết yếu cho sinh hoạt hàng ngày như thực phẩm, may mặc,xăng dầu... thực tế tỷ trọng chi phí tiền điện trong giá thành các mặt hàng nàylà rất nhỏ, do đó tỷ lệ tăng giá do điều chỉnh giá điện của các mặt hàng này dođiều chỉnh giá điện là không đáng kể.
- Vừa qua, lãnh đạo Bộ Tàichính cho rằng, trong năm 2011 này, có khả năng còn tiếp tục phải điều chỉnh giáđiện thêm lần nữa?
-Thực ra thì chúng tôi vừa công bố tăng giá điện xong, thời gian có hiệu lực đếnnay vẫn chưa đến. Hiện tại, tôi chưa thể khẳng định được trong năm 2011 có tănggiá nữa không, vì còn phụ thuộc vào diễn biến của nền kinh tế.
Tuy nhiên, tôi cho rằng, Chính phủ sẽ thận trọng trong vấn đề này, vì mục tiêuphải kiềm chế lạm phát, đảm bảo kinh tế vĩ mô và an sinh xã hội mới là nhiệm vụhàng đầu trong năm nay.
Theo Từ Nguyên
VnEconomy
