Hai Sở Giao dịch chứng khoánTP HCM và Hà Nội đang triển khai một hệ thống giao dịch, giám sát mới nhằm kiểmsoát chặt chẽ hơn nữa những thông tin bất thường, giao dịch không hợp pháp trênthị trường.
Phát hành cổ phiếu ra công chúngkhông báo cáo; giao dịch cổ đông nội bộ không công bố thông tin; giao dịch nộigián.., là những vi phạm điển hình trên thị trường chứng khoán được phát hiệnthời gian qua. Cơ quan quản lý thừa nhận, hệ thống giám sát còn thủ công, chếtài xử phạt còn nhẹ khiến cho vi phạm vẫn còn "đất sống".
Theo đại diện Sở Giao dịch chứng khoán Hà Nội (HNX), tính đến tháng 12/2009, HNXphát hiện hơn 17.000 trường hợp đặt lệnh cùng mua, cùng bán một mã chứng khoántrong phiên giao dịch, trong đó đã yêu cầu 70 công ty chứng khoán giải trình vàbáo cáo Ủy ban chứng khoán Nhà nước (UBCKNN) với hơn 330 trường hợp lệnh mua báncùng phiên đã khớp.
HNX cũng theo dõi 484 lượt giaodịch của 280 cổ đông lớn và phát hiện 38 trường hợp vi phạm về công bố thôngtin; hơn 155 trường hợp vi phạm về công bố thông tin khi giao dịch của cổ đôngnội bộ... “Tất cả trường hợp vi phạm đều được chúng tôi báo cáo UBCKNN”, đạidiện HNX nói và cho biết thêm, công việc giám sát hiện vẫn triển khai thủ côngnên mất rất nhiều thời gian.
Chủ tịch UBCKNN Vũ Bằng chia sẻ,ở nhiều nước có thị trường chứng khoán phát triển, UBCK có thể được điều tra,ghi âm, phong tỏa tài khoản và thực hiện nhiều biện pháp khác. Mức xử phạt củahọ cũng rất nặng.
Tuy nhiên, ngay cả những nước này,điều tra 50 vụ cũng chỉ xử lý được 1 - 2 vụ. Trong khi tại Việt Nam, UBCKNN chưacó các thẩm quyền trên, chưa kể mức phạt còn thấp, khung pháp lý chưa đầy đủ.Hiện UBCKNN phát hiện 9 vụ việc và đã xử phạt nhiều trường hợp nội gián, thaotúng. Song ông Bằng thừa nhận, việc điều tra, xử phạt hành vi vi phạm này rấtkhó.
 |
| Vi phạm chứng khoán nhiều, phát hiện và xử lý còn hạn chế (Ảnh: Đức Long) |
Tăng kiểm bất thường
Để nâng cao hiệu quả quản lý, HNXcho biết đang triển khai nâng cấp phần mềm giám sát nhằm tạo lập cơ sở dữ liệumột cách thống nhất và tập trung, khắc phục tình trạng bất cập do thiếu cơ sở dữliệu như hiện nay.
Ông Nguyễn Mạnh Hùng, Phó tổng giám đốc HOSE, cho biết, sở đã triển khai phầnmềm giúp chuấn hóa thông tin đầu vào (các báo cáo tài chính; công bố thông tinđịnh kỳ, bất thường, theo yêu cầu), nhằm giảm thời gian xử lý báo cáo và từ đógiảm thời gian công bố thông tin. Phần mềm này đã được triển khai đến hơn 130công ty niêm yết trong năm 2009.
Theo ông Hùng, mục tiêu của HoSElà 100% công ty niêm yết ứng dụng phần mềm này trong năm 2010 và tiến tới ápdụng cho cả công ty chứng khoán thành viên. Việc thống kê số liệu, tình hình viphạm cũng như xây dựng các cảnh báo cũng vì thế sẽ dễ dàng hơn. “Với việc triểnkhai này, trong năm 2010, các giao dịch không hợp pháp sẽ được phát hiện đầy đủ”,ông Hùng nhận định.
Phó Chủ tịch UBCKNN Nguyễn Đoan Hùng cho hay, việc Trung tâm Lưu ký Chứng khoánbắt đầu theo dõi tài khoản phụ cũng sẽ giúp phát hiện vi phạm trong giao dịch.Năm 2010, cơ quan này cũng tăng cường hơn nữa công tác quản lý, giám sát hoạtđộng thị trường, bằng việc đẩy mạnh thực hiện công tác giám sát, thanh tra, xửlý một số thành viên thị trường và cá nhân vi phạm.
UBCKNN sẽ thực hiện công tác kiểmtra định kỳ và bất thường đối với các Sở GDCK, Trung tâm Lưu ký Chứng khoán. Bêncạnh đó còn tăng cường kết hợp giám sát giữa các đơn vị thuộc UBCKNN, các Sởgiao dịch chứng khoán, Trung tâm Lưu ký chứng khoán cũng như tăng cường phân cấp,ủy quyền công tác giám sát, kiểm tra thành viên đối với các thành viên thịtrường.
Theo Xuân Vinh
