Không chỉ gánh nặng học hànhmà mong muốn thành đạt trong công việc cũng như đẹp hơn về nhan sắc đang tạoáp lực lớn đối với người vị thành niên và thanh niên.
Điều trị tâm thần vì chứngchán ăn
P., một nữ sinh trung học(sống tại Hà Nội), nhập viện trong tình trạng người suy kiệt, cơ thể gầynhom chỉ còn da bọc xương. Gia đình cho biết, bắt đầu vào cấp ba P. đã lothừa cân mặc dù có thân hình bình thường (48kg, cao 1m56).
Dù cho mẹ có thuyết phục đếnmấy, P. vẫn cương quyết ăn kiêng. Lúc đầu P. bỏ bữa sáng, ăn trưa và ăn tốirất ít. Đói lắm cũng chỉ ăn lưng cơm ít rau, thịt. Dần dần thực đơn của P. còn giảm hơn nữa, hầu như không ăn thịt. Đến khi nhập viện, nữ sinh này đãsuy kiệt.
 |
| Ảnh minh họa |
PGS-TS Cao Tiến Đức, Chủnhiệm bộ môn Tâm thần, Học viện Quân y cho biết, tại khoa Tâm thần của Bệnhviện Quân đội 103 từng tiếp nhận bệnh nhân nhịn ăn để làm đẹp là nữ sinhviên năm 2. Khởi đầu cũng là giảm ăn để mong muốn đẹp hơn nhưng dần dần côtrở nên sợ ăn, không thể ăn được. Khi nhập viện thì trọng lượng cơ thể đãgiảm đến 30%.
PGS-TS Đức cũng lưu ý, "Khátvọng" làm đẹp không chỉ ở phái đẹp còn xuất hiện ở nam thanh niên. Đó làtrường hợp là nam học sinh lớp 12 sống tại Hà Nội. Trước khi tuân thủ chếđộ “ăn kiêng”, chàng trai này có chiều cao cân nặng cân đối, thậm chí hơigầy (cao 1m70, nặng 60kg) nhưng cũng nhất mực đòi giảm ăn để giữ vóc dáng.Khi nhập viện thì cậu thanh niên tuổi “bẻ gẫy sừng trâu” lúc này chỉ như tàulá, cơ thể suy nhược.
"Làm đẹp là nhu cầu muônthuở, nhưng nếu làm đẹp quá mức dẫn đến suy kiệt thì thực sự là vấn đề bệnhlý. Đáng lưu ý, tình trạng nhập viện tâm thần vì ám ảnh làm đẹp này đang giatăng. Khởi đầu chỉ là nỗi lo sợ mập, mong muốn có vóc dáng đẹp hơn nhưng hệquả là phải vào điều trị tâm thần vì chứng chán ăn”, TS Đức cho biết.
Áp lực kiếm tiền và thăngtiến
T., thanh niên 25 tuổi đangtheo học tại chức về quản trị kinh doanh, cũng đang là bệnh nhân của khoaTâm thần của BV Quân y 103. Trước khi nhập viện, T. người khá nhanh nhẹn vàhăng hái, làm môi giới bất động sản. T. luôn mong muốn thành công về tàichính, kiếm được nhiều tiền.
Anh trai của T. tâm sự: “Hamcông tiếc việc nhưng hầu như T. lại không kiểm soát được các khách hàng, cácgiao dịch nên thu nhập từ công việc không như mong muốn.
Có khi T. tiêu hết cảtriệu đồng tiền taxi/ngày cho các giao dịch nhưng thu nhập từ hiệu quả côngviệc chẳng bao nhiêu nên T. lâm vào nợ nần. Gia đình tôi phải đứng ra trả nợvì thua lỗ trong làm ăn. Còn T. bị mất ngủ triền miên, suy giảm khả năng laođộng và phải nhập viện điều trị”.
Là người nhiều năm kinhnghiệm trong điều trị, PGS-TS Đức chia sẻ: "Trước đây khi đời sống kinhtế khó khăn, hầu như chưa thấy ai điều trị trầm cảm vì nghèo khó, thiếu ăn.Nhưng ngày nay, cuộc sống sung túc hơn thì đa số bệnh nhân vào điều trị tâmthần (rối loạn trầm cảm và tâm thần phân liệt) tăng lên rõ rệt. Trong đó, tỷlệ bệnh nhân trẻ tuổi có xu hướng tăng”.
Tại khoa Tâm thần Bệnh việnQuân y 103, tỷ lệ bệnh nhân điều trị tâm thần (trầm cảm và tâm thần phânliệt) lứa tuổi thanh niên, học sinh, sinh viên ngày càng tăng. Bệnh nhândưới 40 tuổi chiếm đa số (khoảng 70%). Trong nhóm này, bệnh nhân lứa tuổi 16đến 25 chiếm khoảng 50%.
Rèn kỹ năng ứng phó với áplực
PGS-TS Cao Tiến Đức nhậnđịnh: “Giới trẻ bây giờ chịu áp lực của việc phải thành công, thành danh,đỗ đạt. Đây là các áp lực chính, tác nhân trực tiếp khiến bệnh nhân phải vàođiều trị trầm cảm hoặc tâm thần phân liệt”.
PGS-TS Đức cũng cho biết,điều nguy hiểm của trầm cảm và cả tâm thần phân liệt là có một tỷ lệ khá caosố bệnh nhân có ý định tự tử, lập kế hoạch tự tử. Bệnh nhân mắc trầm cảmthường trong tình trạng ức chế cảm xúc, buồn rầu, bi quan, chán nản, ức chếvận động (không muốn hoạt động đi lại, chỉ ngồi nằm không muốn giao tiếp vớibên ngoài).
Bệnh nhân ức chế tư duy: khókhăn trong thể hiện bằng ngôn ngữ, liên tưởng chậm; bệnh nhân kém ăn, hoangtưởng, lo lắng nên nhiều trường hợp thường có ý định tự sát hoặc thực hiệntự sát.
“Số bệnh nhân là học sinhvào điều trị tâm thần tăng lên rõ rệt sau mỗi mùa thi. Bởi vậy, gia đìnhluôn phải là nguồn động viên con em mình thay vì luôn cứ thúc ép, gây áp lựccho các em”, PGS-TS Đức lưu ý.
Theo PGS-TS Đức, bệnh lý tâmthần liên quan nhiều đến yếu tố gia đình, vì vậy cha mẹ, người thân thườngxuyên quan tâm sát sao, động viên trò chuyện với con em mình để giúp các emcó được thăng bằng trong cuộc sống. Tuy nhiên, quan tâm không có nghĩa là"bao bọc". Cần chú ý giúp người trẻ rèn luyện để có được sự chủ động, khảnăng ứng phó với sự cố để giữ được thăng bằng trong cuộc sống sau này”.
Đáng lưu ý, khi thấy con emcó biểu hiện bất thường về tâm lý thì gia đình không nên trì hoãn việc đưađi khám. Bởi nhiều gia đình mang tâm lý “không chấp nhận có con em bị bệnhtâm thần. Chính tư duy đó càng làm bệnh lý trở nên trầm trọng hơn vì cáccháu bị bỏ lỡ cơ hội được điều trị sớm. Các gia đình cần biết, bệnh nhâncàng trẻ tuổi bệnh càng dễ bị nặng và cần xác định điều trị bệnh là lâu dài,thậm chí suốt đời”, PGS-TS Đức nói.
Theo Liên Châu - VũThơ
Thanh niên
