Tổ chức lớp họclỏng lẻo, sinh viên thường xuyên vắng học, thậm chí thuê người học thay, thi cửtương đối dễ dãi... là tình trạng khá phổ biến của hệ đào tạo tại chức hiện nay.Giảng viên vì nhiều lý do mà nhắm mắt "cho qua" những sinh viên chưa đạt yêu cầutối thiểu.

Tối 7-12, phòng họclớp ĐH kế toán hệ vừa làm vừa học tại Trường ĐH Công nghiệp TP.HCM có trên 100sinh viên, trong đó hầu hết là người trẻ tuổi. Phía trên, giảng viên trình bàybài giảng. Ở dưới, một phần sinh viên ghi chép, một phần ngồi nói chuyện vớinhau.

H., sinh viên lớpnày, cho biết đã tốt nghiệp trung cấp và hiện là nhân viên kế toán một trườnghọc tại TP.HCM. H. thi liên thông ĐH không đậu, quyết định dự thi tại chức vàtrúng tuyển.

Vắng mặtnhiều hơn đi học

Trong khi đó, tạilớp ĐH tại chức ngành luật do Trường ĐH Đà Lạt mở tại TP.HCM đặt cơ sở ở đườngCộng Hòa, Q.Tân Bình, số sinh viên đi học thường xuyên ít hơn số vắng mặt. L. -một sinh viên đang học tại đây - nói lớp 120 người nhưng nhiều khi đi học chỉđược 1/3. Mỗi năm chỉ học tập trung năm tháng nhưng nếu tính cả thời gian vắng,nhiều người đi học chẳng được bao nhiêu, chỉ vào lớp khi kết thúc môn để xemgiới hạn thi cử.

Thả nổi đào tạo tại chức: Chất lượng phập phù
Các sinh viên năm 2 lớp đào tạo đại học tại chức tại TP.HCM "chia" tài liệu trước khi vào phòng thi học kỳ I chiều 9-12 - Ảnh: Như Hùng

M., sinh viên đanghọc năm 4 hệ tại chức ngành tài chính - ngân hàng Trường ĐH Ngân hàng TP.HCM,cho biết lớp có 119 sinh viên nhưng số thường xuyên đến lớp chỉ 40-50%.

K. - sinh viên ĐHtại chức năm 4 ngành tài chính nhà nước Trường ĐH Kinh tế TP.HCM (điểm học tạiTrường Dự bị ĐH TP.HCM) - cho biết lớp có 80 người, hầu hết đều là thí sinhkhông đậu ĐH chính quy thi vào, số người đã đi làm học không nhiều. Trong số nàykhoảng 20% thường xuyên vắng mặt.

Tương tự, M. - sinhviên năm 4 hệ tại chức ngành tài chính - ngân hàng Trường ĐH Ngân hàng TP.HCM,cũng cho biết: “Đến khi thi mới thấy cả lớp có mặt đông đủ và giảng viên thườngcho đề mở. Môn nào thi đề đóng thì... cả lớp cùng quay bài".

K. cho biết thêm:"Thi cử có giảng viên coi thi rất khó nhưng cũng có giảng viên rất dễ. Thư việnở cơ sở chính của trường nên trong lớp hầu như chưa ai đi thư viện lần nào".

Trong khi đó P.ngán ngẩm cho biết học kỳ này học sáu môn nhưng chỉ có một môn hay, các môn cònlại giảng viên dạy rất chán. Nhiều lần sinh viên hỏi, giảng viên trả lời qualoa, không chính xác. Do thuê cơ sở nên không có thư viện, sinh viên tự mua tàiliệu theo giới thiệu của thầy hoặc học chay.

“Đề thi tương đốidễ, giám thị cho mở tài liệu thoải mái, miễn đừng quá lộ liễu” - P. cho biết.Anh N.M.L., hiện làm việc cho một công ty xây dựng và theo học hệ tại chức ngànhcầu đường Trường ĐH Giao thông vận tải TP.HCM, tâm sự: "Sinh viên tại chức phảiđi làm, lo công việc nên thời gian dành cho việc học không nhiều”.

Cách dạytùy giảng viên

Một giảng viên dạyĐH, CĐ cả chính quy và tại chức gần 30 năm nhận định: "Công bằng mà nói, khôngphải sinh viên tại chức nào cũng học kém, sinh viên chính quy nào cũng học giỏi.Nhưng có một thực tế mà những giảng viên bạn bè của tôi đều thừa nhận người giỏiở hệ tại chức hiếm “như lá mùa thu”. Có hai nguyên nhân: đầu vào quá kém và cáchquản lý của cơ sở đào tạo hệ này còn lỏng lẻo".

Một giảng viên khácđề nghị không nêu tên thừa nhận giảng viên dạy hệ này dường như "có sự phânbiệt" trong cách ra đề cũng như cách chấm bài so với hệ chính quy. Nếu làm gắtgao, bảo đảm chẳng ai theo học và cơ sở đào tạo sẽ không mời mình giảng nữa bởiđào tạo hệ này cũng là cách kinh doanh.

Về cách quản lý,giảng viên này nói nếu hệ chính quy học theo thời khóa biểu và có thời gian tựhọc, tự nghiên cứu thì hệ tại chức cứ phải dạy theo cách cuốn chiếu. Giảng viênnày đặt vấn đề một học phần 60 tiết mà phải dạy liền tù tì trong một tuần, mỗingày 10 tiết thì làm sao sinh viên tiêu hóa nổi? Hoặc làm việc cả ngày, chưa kịpnghỉ ngơi lại phải cắp sách đến học thêm mấy tiết nữa. Học như thế làm sao chấtlượng được?

Thạc sĩ T. - giảngviên một trường ĐH tại TP.HCM - thẳng thắn cho rằng các lớp tại chức ở tỉnh chấtlượng rất thấp. Nếu ra đề và chấm thẳng tay như chính quy thì khó có ai quađược. Do đó dù giảng theo chương trình chính quy, lược bỏ khá nhiều rồi nhưnggiảng viên tự mặc định phải “nương”.

Trường chỉ quản lývề chủ trương còn cách dạy, cách cho điểm là tùy giảng viên. Người đi học cũngchỉ cần cái bằng nên cũng không ai khiếu nại về chất lượng giảng dạy!

Tràn lan học thuê tại chức

Tìm cụm từ “thuê người học tại chức” trên trang Google, chúng tôi nhận được hơn... 5,7 triệu kết quả có liên quan. Không chỉ có số lượng thể hiện sự quan tâm đến dịch vụ này, còn có những trang web chuyên cung cấp dịch vụ này một cách “chuyên nghiệp làm hài lòng những khách hàng khó tính nhất”.

Các trang web này cung cấp số điện thoại, nick chat trên mạng để sẵn sàng giải đáp online cho khách hàng... Ngoài ra còn vô số “nhà cung cấp dịch vụ” nhỏ lẻ, đăng quảng cáo tràn lan trên các trang web dịch vụ mua bán.

Hầu hết đều tự giới thiệu là sinh viên hệ chính quy, rảnh rỗi vào buổi tối, thứ bảy, chủ nhật, sẵn sàng đi làm thêm bằng cách đi học thuê và điểm danh thuê, nếu cần sẵn sàng cả... làm bài thi thuê. Giá một buổi học thuê xê xích từ 40.000-70.000 đồng tùy trường, tùy ngành học và thời gian học. Cũng có những lớp học kỷ luật dễ thở hơn, người học chỉ cần thuê người đến điểm danh với chi phí 20.000 đồng/buổi.

Không chỉ tìm thuê qua mạng Internet, dịch vụ này được chào mời vào tận các lớp học tại chức theo kiểu chân rết.

T.H. - một nữ sinh viên Trường ĐH Lao động xã hội có hơn hai năm thâm niên đi học thuê tại chức - cho hay so với đi làm gia sư hay những công việc làm thêm khác như bán hàng, phục vụ... đi học thuê là công việc dễ chịu hơn cả, thu nhập lại ổn định nên nhiều sinh viên, nhất là sinh viên nữ, thích làm việc này.

Thanh Hà

Tôi đi học tại chức

Vì thời gian không cho phép học hệ chính quy, tôi phải đi học ĐH hệ tại chức. Trường tôi nằm ở Tây nguyên nhưng liên kết với một trường tại TP.HCM để dạy ban đêm ngành luật học.

Hơn 200 học viên đăng ký thi nhưng cuối cùng lớp chỉ có trên 100 người vì người rớt, kẻ bỏ giữa chừng. Mỗi buổi học hiếm khi nào đi đầy đủ, hôm nào trời mưa hay kẹt xe là chỉ có gần phân nửa sĩ số có mặt.

Trong giờ học, thầy đọc xong một đoạn phải dừng lại để trò chép cho kịp. Nhiều hôm chắc thấy trò đuối quá, thầy cho miễn chép và đưa bộ tài liệu để lớp trưởng đi photo hoặc giới thiệu sách mua học cho tiện.

Đến ngày thi thật là nhộn nhịp. Tôi còn trẻ tuổi nên mấy anh chị, cô chú giao phó phần soạn tài liệu để đi thi. “Em làm sao cho tài liệu phải ngắn gọn và súc tích. Mà nhớ phải in đậm, chữ to để chị xem cho rõ chứ mắt chị yếu lắm rồi”, một chị nhắn tin, hay “Chú già rồi - học làm sao vào nữa con. Thôi thì trăm đường nhờ cả vào con, photo nhỏ cho chú bộ tài liệu cho có cái để chép”.

Đã bước vào năm thứ hai nhưng xem ra chưa ai được có cơ hội nhìn mặt mũi trường mình như thế nào vì ở quá xa. Thư viện là món hàng xa xỉ vì chẳng có trong khi ngành luật đòi hỏi ngoài việc học phải tham khảo thêm các tài liệu chuyên ngành.

Trò đuối, thầy cũng đuối theo nên nhiều khi tự cho phép nhau về sớm vì “Tôi biết mấy anh chị đi làm cả ngày nên mệt, thôi hôm nay ta nghỉ sớm vậy”.

Tuấn Kiệt


Theo MinhGiảng - Hà Bình
Tuổi Trẻ