Thân phận những cô dâu… trẻ em

Hầu hết các cô gái đềuước mơ được yêu, mặc bộ váy cô dâu đẹp trong lễ kết hôn, và có một mái ấm giađình. Nhưng đối với hàng nghìn cô gái trẻ Afghanistan, hôn nhân thường đến quásớm và thường kết thúc trong ác mộng. Vì nghèo đói, nợ nần và nhiều lý do khác,nhiều em gái tại nước này đã bị ép buộc phải cưới chồng khi vẫn còn trẻ con.

Trốn chạy hôn nhân

Bị ép buộc vào cái gọi là traođổi hôn nhân khi phải kết hôn với người đàn ông lớn tuổi hơn mình rất nhiều,Khadija Rasoul, 13 tuổi và Basgol Sakhi, 14 tuổi đã bị chồng đánh đập khi họ cốgắng kháng cự trong đêm tân hôn. Ăn mặc giả trai, họ bỏ trốn và sau 2 ngày chạyđến tỉnh Heart, nơi chiếc xe buýt chở họ bị chặn lại tại một trạm kiểm soát rồihọ bị bắt. Mặc dù Heart có nơi trú ẩn dành cho phụ nữ và các bé gái bị ngược đãivà trốn chạy và 2 em gái đã hết sức van nài nhưng thay vì che chở, cảnh sát đưacác cô gái về phòng giam giữ. Sau phiên tòa chiếu lệ do các lãnh đạo tôn giáođịa phương tổ chức, các bé gái bị phạt 40 roi. Dù vậy, họ vẫn được coi là maymắn khi được tuyên ly dị và trở về nhà của mình.

Khadija và Basgol khôngphải là những nạn nhân duy nhất của tình trạng ép buộc hôn nhân. 2 côdâu trẻ em bỏ trốn khác tại một địa điểm bí mật ở Kabul cũng là bằngchứng cho thấy sự nghiệt ngã của hủ tục ép buộc kết hôn. Cả hai đều bịđánh đập, họ khóc khi nhớ lại quãng thời gian kinh hoàng phải trải qua.Shakhina, một cô bé 15 tuổi đến từ Bamian, bị cưỡng ép hôn nhân để trảnợ cho cha khi cô mới chỉ 12-13 tuổi. Gia đình chồng coi cô như ngườihầu trong nhà. “Lần nào họ cũng tìm được lý do để đánh tôi”, Shakhinacho biết, “Anh rể, chị dâu và chồng đều đánh đập tôi”. Trong khi đó,  Sumbol, 17 tuổi, cô gái người Pashtun cho biết, cô bị bắt cóc và đưa đếnJalalabad, sau đó bị ép phải lựa chọn: Cưới kẻ hành hạ cô hoặc trở thànhmột kẻ đánh bom tự sát. “Hắn nói, “Nếu không lấy tao, tao sẽ đặt bom vàongười mày rồi đưa đến đồn cảnh sát” -   Sumbol nhớ lại.

43% cô dâu dưới 18 tuổi

Việc xử tội những cô dâu trẻem ở Afghanistan đã làm sáng tỏ một sự thật phũ phàng. Hành vi mà ở hầu hếtcác nước sẽ bị coi là phạm tội thì ở nhiều khu vực tại Afghanistan lại đượcxem là một tục lệ công khai - điều mà chính phủ nước này hoặc không thể hoặckhông sẵn sàng đương đầu với nó. Những hy vọng được bảo vệ của các em dườngnhư là điều quá xa xôi và các em tiếp tục phải đánh cuộc với rủi may số phậnhay làm mẹ khi còn đang ở tuổi chơi đùa chạy nhảy. 

Theo nghiên cứu của Quỹ Nhi đồngLiên hợp quốc (UNICEF), từ năm 2000-2008, những cô dâu trong 43% cuộc hôn nhân ởAfganistan là dưới 18 tuổi. Mặc dù Hiến pháp nước này cấm những bé gái dưới 16tuổi kết hôn, tục lệ của các bộ lạc thường bỏ qua luật cấm khi bé gái đến tuổidậy thì hoặc thậm chí sớm hơn. Trường hợp của Khadija Rasoul, 13 tuổi và BasgolSakhi, 14 tuổi đến từ ngôi làng Gardan-i-Top ở huyện Dulina thuộc tỉnh Ghor,miền Trung Afghanistan, chứng tỏ sự thất bại của chính quyền Afghanistan trongviệc bảo vệ các bé gái, bất chấp họ có cơ hội để làm vậy. Theo bà Fawzia Kofi,nghị sĩ Quốc hội Afghanistan, vụ đánh đập 2 bé gái Khadija Rasoul và BasgolSakhi có thể gây sốc nhưng đây mới chỉ là một vụ được đưa ra trước công luận.“Tôi chắc chắn còn nhiều trường hợp tồi tệ hơn mà chúng ta không biết” - bà Koficho biết, “Kết hôn sớm và ép buộc kết hôn là hai dạng hành vi bạo lực phổ biếnnhất đối với phụ nữ và các bé gái”.

Đâu là giải pháp?

Theo văn hóa Afghanistan, nếucuộc hôn nhân ép buộc không có hạnh phúc, người đàn ông có thể cưới người phụ nữmà anh ta yêu về làm vợ hai. Nhưng các cô gái thì lại không có lối thoát. Một sốtìm đến cái chết. Một số khác bỏ trốn, có người bị rơi vào động mại dâm hoặcvòng vây của nghiện ngập. Nghèo đói là nguyên nhân thúc đẩy nhiều cuộc hôn nhântrẻ em ở Afghanistan. Đó có thể do một người đàn ông giàu có trả “giá cô dâu”một khoản tiền lớn hoặc chỉ vì cha cô dâu sau đó bớt đi một đứa con phải nuôi donghèo đói và khủng hoảng lương thực.

Khi được hỏi tại sao lạiđưa ra quyết định khiến con gái mình có thể phải khổ suốt đời, nhiều bậccha mẹ trả lời đơn giản: “Đó là cuộc sống của nó, là số phận của nó’’.Theo bà Manizha Naderi - Giám đốc điều hành Tổ chức Tiếng nói phụ nữAfghanistan, có một thực tế phổ biến trong số các nhân viên cảnh sát khihọ bắt những cô dâu trẻ em bỏ trốn để trả về gia đình. “Về việc làm này,hầu hết cảnh sát không hiểu điều quy định trong luật, hoặc đơn giản làhọ chống lại nó” - bà Manizha nhấn mạnh. 

Hiện tượng trẻ con hứa hôn vàcưới vẫn cố hữu ở Afghanistan, đặc biệt là ở những gia đình nghèo khó, khôngđược học hành và ở những vùng nông thôn. Tuy nhiên, hôn nhân ép buộc trong sốcác bé gái không chỉ xảy ra ở các khu vực nông thôn xa xôi ở Afghanistan mà còndiễn ra tại nhiều nơi khác như Heart, Kabul, Kapisa và thành phố Mazar-i-Sharif…Bộ Nữ giới Afghanistan đã phát động chiến dịch khuyến khích mọi người đăng kýkết hôn, hy vọng với hình thức này sẽ giúp giảm tình trạng hôn nhân ép buộc ởtrẻ em. Việc đăng ký kết hôn đã được áp dụng nhưng hiếm khi được thực hiện. Dovậy, nữ Nghị sĩ Fauzia Kofi tin rằng, những đám cưới trẻ con chỉ kết thúc khichính quyền địa phương đầu tư làm giảm bớt đói nghèo và cải thiện đời sống nhândân.

Theo Nguyễn Tuyên
An ninh thủ đô