Nhiều người coi bữa tối như một buổi lễ long trọng, bất kể mấy giờ, cứ tan ca muộn, tăng ca hay tiếp khách nhiều là phải ăn thật thịnh soạn. Nhưng một nghiên cứu gần đây như gáo nước lạnh tạt thẳng vào mặt, khiến không ít người bừng tỉnh.
Các bác sĩ phát hiện, nếu đẩy bữa tối lên sớm hơn, khống chế trong khoảng 7 giờ tối và duy trì khoảng cách ít nhất ba tiếng với giờ đi ngủ, nguy cơ mắc bệnh tim mạch thực tế có thể giảm tới một nửa.
Không phải một phần ba, cũng không phải một phần tư, mà là một nửa. Đây không phải là nói quá mà là con số được đúc kết từ những dữ liệu thực tế. Nhiều người có lẽ không tin, bữa tối thì liên quan gì đến bệnh tim? Kỳ thực mối liên hệ này vô cùng lớn.
Hiện nay rất nhiều người, đặc biệt là dân văn phòng sống ở thành phố với nhịp độ nhanh, 8-9 giờ tối mới ăn cơm đã coi là sớm. Có người thậm chí 10 giờ mới bắt đầu gọi đồ, 11 giờ vẫn còn đang ăn đồ nướng. Lối sống này nghe có vẻ rất "chất", nhưng cơ thể lại không chấp nhận.
Nhịp sinh học chuyển hóa của cơ thể vốn có một thời gian biểu rõ ràng, sau 7 giờ tối, chức năng hệ tiêu hóa bắt đầu suy giảm, ăn càng muộn, đường ruột càng khó xử lý thức ăn triệt để. Ăn muộn, chuyển hóa chậm, cộng với việc ngồi lướt điện thoại, xem TV hoặc lập tức lên giường đi ngủ, chất béo và đường càng dễ tích tụ trong cơ thể - đây đều là những yếu tố quan trọng kích hoạt các vấn đề tim mạch.
Số liệu nghiên cứu cho thấy, việc đẩy thời gian ăn tối từ 9 giờ lên 7 giờ và duy trì khoảng cách với giờ ngủ trên 3 tiếng, giúp tỷ lệ mắc các biến cố tim mạch giảm 48,6%. Đây không phải kiểu "có thể có tác dụng" mơ hồ, mà là con số giảm rõ ràng gần một nửa.
Quan trọng hơn, sự thay đổi này không cần dùng thuốc men đặc biệt, cũng không cần tập luyện phức tạp, mà chỉ là điều chỉnh một thói quen. Nhiều người luôn phàn nàn không có thời gian tập thể dục, không có điều kiện ăn thực phẩm lành mạnh, nhưng thời gian ăn uống thì bản thân hoàn toàn có thể quyết định, vấn đề chủ yếu là có muốn thay đổi hay không.
Bữa tối ăn quá muộn ảnh hưởng sức khỏe
Bữa tối ăn quá muộn không chỉ ảnh hưởng trực tiếp đến tim, mà còn tác động đến mỡ máu, đường huyết, huyết áp - những chỉ số thoạt nhìn có vẻ bình thường nhưng một khi trục trặc sẽ khiến ta bất ngờ. Một nghiên cứu trên nhóm người trung và cao tuổi cho thấy, nhóm ăn tối sau 9 giờ có chỉ số đường huyết lúc đói trung bình cao hơn khoảng 12% so với nhóm ăn trước 7 giờ.
Đường huyết cao kéo dài sẽ dẫn đến rối loạn chức năng insulin, tiến triển thành tiểu đường, mà tiểu đường lại là yếu tố nguy cơ lớn dẫn đến nhồi máu cơ tim và đột quỵ. Cứ thế, mắt xích nối tiếp mắt xích, cuối cùng chính bản thân ta phải chịu hậu quả.
Không chỉ vậy, ăn tối muộn còn dễ làm đảo lộn đồng hồ sinh học. Nhịp sinh học bị rối loạn sẽ dẫn đến bài tiết hormone bất thường, ví dụ như phá vỡ cân bằng giữa melatonin và insulin, từ đó ảnh hưởng đến quá trình trao đổi chất và dao động huyết áp.
Số liệu chỉ ra rằng, nhóm người ăn trong vòng hai tiếng trước khi ngủ có khả năng huyết áp tăng vào ban đêm cao hơn 30% so với người bình thường. Về lâu dài, áp lực lên thành mạch máu tăng, quá trình xơ cứng động mạch cũng diễn ra nhanh hơn.
Nhiều người cho rằng mình còn trẻ, sức khỏe tốt, ăn muộn một chút cũng chẳng sao. Nhưng vấn đề là, bệnh tim mạch không như cảm cúm đến rồi đi nhanh chóng, mà nó là cả một quá trình tích lũy lâu dài.
Hôm nay bạn ăn muộn một bữa, ngày mai lại một lần, tích tiểu thành đại, nguy cơ sẽ âm thầm chồng chất. Một số người chưa đến 40 tuổi đã phát hiện mảng xơ vữa động mạch, thậm chí thiếu máu cơ tim, đó không phải ngẫu nhiên, mà rất có thể là hậu quả của nhiều năm ăn tối không đúng giờ.
Ngoài vấn đề thời gian, ăn gì vào bữa tối cũng rất quan trọng. Nhiều người buổi tối thích ăn đồ nhiều dầu mỡ, nhiều muối, nhiều đường, đặc biệt là đồ ăn nhanh và tiệc đêm, những thực phẩm này có hàm lượng calo cao, gây gánh nặng cho cơ thể.
Buổi tối quá trình trao đổi chất vốn đã chậm, lúc này lại nạp đồ ăn nặng, nhiều calo, mỡ máu và đường huyết đương nhiên sẽ tăng vọt. Thêm vào đó, sau bữa ăn hầu như không vận động, chất béo càng dễ "cư trú" trong mạch máu. Độ nhớt của máu tăng, tính đàn hồi của mạch máu giảm, các vấn đề như xơ vữa động mạch, nhồi máu cơ tim, đột quỵ lần lượt tìm đến.
Điều đáng lưu ý là, thời gian ăn tối không chỉ ảnh hưởng đến cơ thể, mà còn liên quan lớn đến giấc ngủ. Ăn xong lập tức lên giường, dạ dày vẫn đang bận tiêu hóa, trong khi cơ thể lại cần chuyển sang trạng thái nghỉ ngơi, lúc này não bộ và các cơ quan nội tạng sẽ "đánh nhau", kết quả là chất lượng giấc ngủ kém, dễ mất ngủ, mộng mị, thức giấc sớm.
Ngủ không ngon trong thời gian dài, khả năng phục hồi của cơ thể suy giảm, miễn dịch cũng yếu đi, gánh nặng lên tim ngày càng lớn.
Ăn tối sớm giảm nguy cơ bệnh tật
Các bác sĩ cũng phát hiện, những người có thói quen ăn tối sớm thường có nhịp sống tốt hơn. Lịch sinh hoạt của họ đều đặn hơn, chế độ ăn lành mạnh hơn, tâm trạng lo âu cũng ít hơn.
Có người cho rằng đây chỉ là sự khác biệt về lối sống, nhưng kỳ thực những thói quen sinh hoạt này tự bản thân chúng đã là yếu tố cốt lõi quyết định sức khỏe. Một khảo sát cho thấy, nhóm duy trì ăn ba bữa đúng giờ mỗi ngày, đặc biệt là bữa tối trước 7 giờ, có nguy cơ mắc cao huyết áp giảm 21%, tỷ lệ nhập viện vì bệnh tim mạch cũng thấp hơn.
Một điểm quan trọng nhưng thường bị bỏ qua là, ăn tối muộn còn dễ ảnh hưởng đến bữa sáng hôm sau. Một số người tối hôm trước ăn đến tận 11 giờ, sáng hôm sau hoàn toàn không thấy ngon miệng, hoặc bỏ luôn bữa sáng.
Chế độ ăn uống này cũng làm đảo lộn nhịp bài tiết insulin, khiến đường huyết dao động lớn hơn, thậm chí làm xuất hiện sớm tình trạng kháng insulin. Vấn đề này đặc biệt rõ ở giới trẻ, nhiều người mới hai ba mươi tuổi khi khám sức khỏe đã xuất hiện dấu hiệu giảm độ nhạy insulin.
Mà hệ tim mạch lại cực kỳ nhạy cảm với những bất thường chuyển hóa này. Đường huyết dao động lớn, tác dụng của insulin không ổn định, đều sẽ làm tổn thương chức năng nội mô mạch máu, tăng phản ứng viêm, thời gian dài, xơ cứng động mạch sẽ dần hình thành.
Vì vậy, việc điều chỉnh thời gian ăn tối không chỉ đơn thuần là thay đổi một khung giờ, mà còn kéo theo nhịp điệu của toàn bộ hệ thống trao đổi chất. Đẩy bữa tối lên sớm, thực chất là tạo cho cơ thể một cơ hội được "thở".
Một vấn đề dễ bị bỏ qua khác chính là gan nhiễm mỡ. Nhiều người cho rằng gan nhiễm mỡ chỉ là "bệnh vặt", nhưng kỳ thực nó là "sát thủ thầm lặng" của bệnh tim mạch.
Ăn tối quá muộn, ăn quá no, việc hấp thụ nhiều đường nhiều mỡ khiến gan không ngừng tích trữ chất béo, thời gian lâu, gan nhiễm mỡ sẽ hình thành. Gan nhiễm mỡ làm trầm trọng thêm tình trạng kháng insulin, đồng thời tăng nguy cơ rối loạn mỡ máu, cuối cùng cũng làm tổn thương tim. Vì vậy thay đổi giờ ăn tối, không chỉ tốt cho tim, mà còn là sự bảo vệ đối với gan.
Luôn có người nói, nhịp sống nhanh, công việc bận rộn, làm gì có thời gian ăn cơm lúc 7 giờ? Nhưng một khi đã có vấn đề, đến bệnh viện xếp hàng, khám bệnh, uống thuốc vài tháng, tốn thời gian và công sức chỉ có nhiều hơn. Thay vì đợi cơ thể báo động đỏ, chi bằng tranh thủ lúc còn có thể kiểm soát mà thay đổi thói quen. Mỗi ngày ăn sớm một chút, không chỉ là yêu thương trái tim, mà còn là một lựa chọn chủ động với cuộc sống.
Chuyện ăn uống, vốn dĩ nên thuận theo nhịp điệu cơ thể, chứ không phải do tâm trạng, thời gian hay sắc mặt của sếp quyết định. Nếu thực sự quan tâm đến sức khỏe của mình, vậy thì từ hôm nay hãy thử đẩy bữa tối lên khoảng 7 giờ, và đừng ăn xong đã nằm, hãy dành ra ba tiếng để cơ thể từ từ tiêu hóa.
Có thể vài ngày đầu sẽ thấy không quen, nhưng dần dần, dạ dày sẽ dễ chịu, ngủ ngon hơn, sáng ra không còn mệt mỏi, trạng thái toàn thân sẽ khác hẳn.
Suy cho cùng, cơ thể không biết nói dối, nó luôn nhắc nhở ta bằng đủ mọi cách. Thời gian ăn tối nhìn thì chỉ là một thói quen nhỏ, nhưng đằng sau nó lại kéo theo sự ổn định của toàn bộ hệ thống tim mạch. Mỗi người đều có quyền lựa chọn, nhưng cơ thể thì không bao giờ qua loa đại khái.
* Thông tin trong bài chỉ mang tính tham khảo, không thay thế chẩn đoán y khoa. Nếu có triệu chứng bất thường, vui lòng thăm khám bác sĩ chuyên khoa!
Theo Thương trường
https://thuongtruong.com.vn/news/thay-doi-thoi-diem-an-toi-ty-le-mac-benh-tim-giam-mot-nua-khuyen-nghi-nen-an-vao-khung-gio-nay-153297.html
