ĐTVN: Từ công nhân đá bóng tới tiki-taka kiểu Hữu Thắng

Không ít người mỉa mai, chế giễu khi HLV Hữu Thắng, người có tiếng “chém đinh chặt sắt”, tuyên bố rằng sẽ theo đuổi việc xây dựng một lối chơi cho đội tuyển Việt Nam (ĐTVN) kiểu tiki-taka. Thế nhưng những gì ĐTVN thể hiện đến thời điểm này cho thấy ông thầy này đáng được tôn trọng.

Từ những lời phát biểu không xã giao của HLV Syria

“Congratulations, pls” (Xin chúc mừng). Khi đứng lên kết thúc buổi họp báo, HLV Ayman Alhakim nhắc lại. Trong âm điệu và sắc mặt của thuyền trưởng của ĐT Syria rõ ràng có sự tôn trọng, sau trận đấu mà chính ông thừa nhận là ĐTVN “chơi rất tốt”.

Khi được hỏi nhận xét về cặp tiền vệ trung tâm Xuân Trường – Tuấn Anh, những người mà ông Alhakim công nhận là “chơi rất tốt, biết cách tận dụng khoảng trống để gây áp lực, khai thác hàng tiền vệ của chúng tôi”, HLV của Syria cẩn thận xin phép được nói thêm về những khó khăn, vấn đề của đội bóng.

Thiếu vắng các trụ cột, nhiều cầu thủ mới lần đầu tập trung, nhiều người vừa kết thúc giải VĐQG, sự chuẩn bị không tốt và cả lý do chiến tranh ảnh hưởng… là những lý do được đưa ra để lý giải cho thất bại cũng như việc chơi không tốt của Syria.

“Syria chỉ thể hiện được khoảng 30% khả năng”, HLV Alhakim đánh giá vậy nhưng vẫn phải thừa nhận ĐTVN chơi tốt. Cái tốt đó, nói như HLV Hữu Thắng thì “chỉ có thể nói một câu ngắn gọn, đơn giản nhất là tôi hài lòng…”.

“Syria có thể gặp vấn đề, chưa thể hiện được năng lực nhưng với tôi, quan trọng nhất là ĐTVN thể hiện được lối chơi, thể hiện được khả năng của mình. Từ lối chơi đến tinh thần, các cầu thủ làm tốt yêu cầu, thực hiện được đấu pháp đề ra trước một đối thủ mạnh như Syria. Đó là điều tôi muốn nói ở trận đấu này, khi chúng tôi triển khai lối chơi, cầm được bóng và có thế trận chắc chắn…”.

Lối chơi của ĐTVN và việc thể hiện năng lực của cầu thủ, đó là điều HLV Hữu Thắng nhấn mạnh cũng như muốn nói. Ông bảo rằng những gì thể hiện mới chỉ là khởi đầu và hy vọng sẽ còn làm được nhiều điều hơn nữa ở chặng đường tiếp theo, không cần giấu sự tự hào.

Từ những so sánh

Tất nhiên chỉ là trận đấu giao hữu và do những lý do chủ quan lẫn khách quan, Syria gặp nhiều vấn đề, mới “chỉ thể hiện được khoảng 30%” nên đánh giá điều gì là quá vội vàng.

Tuy nhiên, Syria là ai, ở đâu so với ĐTVN thì đừng quên. Họ là một trong số ít những đội giành quyền lọt vào vòng loại cuối cùng của World Cup 2018 ở khu vực châu Á. Và họ đá giao hữu với ĐTVN để chuẩn bị cho chiếc dịch giành vé đến World Cup chứ không phải “đá cho vui”.

Thế nên cũng không việc gì phải “tự kỷ ám thị”, hay cố gắng hạ thấp giá trị của một trận đấu mà ĐTVN chơi tốt, gây ấn tượng và khiến khán giả đến sân cảm thấy thích thú, có cảm hứng và các khán đài liên tục xuất hiện những tràng pháo tay.

Bóng đá là sân khấu 4 mặt và khán giả là những vị giám khảo công tâm nhất. Những gì ĐTVN thể hiện trên sân, xứng đáng được ghi nhận bởi nét tươi mới.

So sánh thì luôn khập khiễng, nhưng tại sao không so sánh trận đấu này với trận đấu với Thái Lan mà ĐTVN dưới thời HLV Miura chỉ 1 năm trước thua trắng 0-3 ngay tại Mỹ Đình, cũng như trận thua 0-1 xấu xí trước đó ở Bangkok, để ít nhất tìm thấy những khác biệt, khi việc mời HLV Hữu Thắng thay thế ông thầy người Nhật Toshiya Miura cũng chỉ tìm kiếm sự khác biệt cho ĐTVN?

Sự khác biệt, nó nằm ở đội hình của ĐTVN. Nếu như 1 năm trước, chúng ta có một đội tuyển “toàn công nhân đá bóng” với những cầu thủ chơi với phong cách của những lực sỹ, được chọn vì cao to, chạy nhiều và giàu tính chiến đấu thì ĐTVN của Hữu Thắng bây giờ được xây dựng dựa trên những nhân tố thuộc diện khéo léo, có và chơi kỹ thuật.

Đó là Thành Lương, Văn Quyết, Văn Toàn, Tuấn Anh, Xuân Trường với Công Phượng… chứ không phải những Khánh Lâm, Minh Châu, Hải Anh, Thanh Hiền, Minh Tùng…

Khác biệt nằm ở những tình huống mãn nhãn trên sân Mỹ Đình tối ngày 31/5 như pha phối hợp một chạm ở phút 39, xuất phát đúng từ vạch vôi biên ngang khi bị đối thủ đang cao pressing gây sức ép, với sự tham gia của nửa đội hình và 10 lần chạm để rồi bóng được đưa đến cầu môn Syria mà Thành Lương nếu chỉ nhanh hơn nửa nhịp thì có thể qua cả thủ môn để ghi bàn.
Nó khác so với những tình huống tranh bóng như đánh vật, những pha vào bóng lăn cả thân vào chân đối thủ, hay việc chỉ biết chạy đuổi, phá bóng trong bất lực đến khổ sở trước cầu thủ Thái Lan. 2 bàn thắng đẹp, những pha phối hợp lên bóng có ý đồ, tổ chức, nó khác so với lối chơi phòng ngự phá bóng và khiến người xem ức chế như những gì ĐTVN bộc lộ trước Thái Lan.

“Khi đoạt được bóng, cầu thủ gần như chỉ có duy nhất phương án phất dài cho phía trên tự xử lý, hoặc phá bóng càng xa càng tốt. Phòng ngự nhưng không biết phản công, chơi kiểu lăn xả và cầu may. Phòng ngự nhưng không có phương án phản công, không có ý đồ…”. HLV Hữu Thắng từng chia sẻ như thế về ĐTVN của HLV Miura 1 năm trước. Và khi lên thay ông Miura, ông thầy người Nghệ này xác định mục tiêu xây dựng lối chơi phù hợp, dựa trên những gì cầu thủ Việt Nam có.

Con người mà Hữu Thắng chọn, đội hình mà Hữu Thắng xây dựng, dù mới chỉ qua 2 lần tập trung với 3 trận đấu, có thể ngắn gọn với công thức sau: “HA.GL + SLNA và phần còn lại”.

“Văn Thanh đá hậu vệ trái và đến phút cuối, tôi thay đổi tính toán khi trước các cầu thủ Syria cao to, mạnh về thể lực, sức mạnh cần những hậu vệ biên chơi mạnh mẽ. Đó là lý do tôi xếp Đình Đồng thay Thanh…”. HLV Hữu Thắng chia sẻ sau trận đấu.

Nếu không có quyết định xoay cờ phút cuối ấy, 4/5 cầu thủ HA.GL tập trung đợt này sẽ đá chính: Thanh chơi hậu vệ biên trái, Văn Toàn đá tiền vệ phải và cặp tiền vệ trung tâm là Tuấn Anh – Xuân Trường. Duy chỉ có Công Phượng tập trung muộn, lại chưa có trạng thái tốt nhất nên đá hiệp 2. Nhưng Phượng là trường hợp đặc biệt, là quân bài chiến lược chứ không phải việc cạnh tranh vị trí trên hàng công.

Với đội trưởng Công Vinh cùng 2 cầu thủ Thành Lương, Văn Quyết từ vài năm nay là trụ cột, lá cờ đầu ở ĐTVN dù bất kỳ đời HLV nào, HLV Hữu Thắng có một tuyến giữa cùng hàng công của mình, với rất nhiều lựa chọn và tất cả đều có chung một mẫu số: Kỹ thuật và khéo léo, có thể đá nhỏ với khả năng phối hợp tốt.

Trong khi đó, hàng thủ của ĐTVN dưới thời Hữu Thắng có thể coi là “made in SLNA” với Nguyên Mạnh trong khung gỗ, Đình Đồng, Đình Hoàng, Văn Hoàn ở 2 biên trong khi Ngọc Hải là lựa chọn số 1 khi chọn cặp trung vệ. Hàng thủ đó, với thêm những nhân tố như Tiến Thành hay Ngọc Thịnh, chơi chắc và mang dấu ấn đậm nét của cựu trung vệ thép Hữu Thắng của những ngày còn khoác áo ĐTVN.

“Chỉ là khởi đầu và hy vọng mọi thứ sẽ còn tốt hơn nữa”, HLV Hữu Thắng tự tin thế. Tự tin đó xuất phát từ những tính toán, sự chuẩn bị và thể hiện ban đầu cho thấy tín hiệu tích cực từ ĐTVN mà ở đó chúng ta bắt đầu thể hiện một cách chơi của mình.
“Tiki Taka của Hữu Thắng”, tại sao lại không với công thức “HA.GL + SLNA và phần còn lại”?

Khơi dậy cảm hứng chơi bóng

Một lối chơi hợp lý, giúp cầu thủ phát huy, thể hiện được phẩm chất của mình và xem ĐTVN đá điều dễ nhận thấy là cảm hứng chơi bóng của các cầu thủ được khơi dậy.

Như Thành Lương chẳng hạn, so sánh với cấp CLB thì rõ ràng ở Tuyển, Lương “dị” chơi hay, dị và hiệu quả hơn trông thấy. Thứ cảm hứng ấy, các cầu thủ có thể truyền lên khán đài mà không khí hào hứng trên sân Mỹ Đình tối ngày 31.5 là một minh chứng

Theo Khám phá