Thị trường bị đẩy đến hai tỷ giá

Đã từng phá mốc 20.000VND/USD khoảng cuối năm 2009, song tỷ giá đang bứt phá đợt này vẫn làmnhiều doanh nghiệp không kịp chống đỡ dù có nhiều kỳ vọng cao hơn từ đầunăm đến nay.

Không ảnh hưởng lớnđến tăng trưởng

Theo chuyên gia ngân hàngĐinh Thế Hiển, từ đầu năm 2010 một số tổ chức nước ngoài đã hạch toán tỷ giálà 20.000 VND/USD, bởi các đánh giá rằng tốc độ lạm phát năm 2009 cao, tíndụng tăng nóng, tổng cung tiền tăng mạnh, trong khi GDP năm 2009 tăng khôngtương xứng. Song, bất chấp những sức ép đó, đồng tiền Việt Nam vẫn cao hơngiá trị thực.

Theo ông Cao Sỹ Kiêm, nguyênthống đốc ngân hàng Nhà nước (NHNN), tỷ giá đang tăng tới mức 20.000 VNDphản ánh đúng thực trạng nền kinh tế, về cung cầu ngoại tệ và lạm phát kỳvọng.

Ông Đinh Tuấn Minh, trung tâmNghiên cứu kinh tế và chính sách, cho rằng việc tỷ giá tăng đã phá đi ý đồđiều hành chính sách tiền tệ của NHNN trong năm nay, vì cơ quan này khôngmuốn tiền đồng mất giá quá nhanh gây bất ổn tâm lý và khó cho điều hành vĩmô thời gian sau này. Hơn nữa, thông lệ quốc tế khuyến nghị nên phá giá dưới5% trong một năm, NHNN đã phá 5,21%, họ sẽ không muốn phá giá nhiều nữa.

Ông Cao Sỹ Kiêm cho rằng,ngưỡng 20.000 VND/USD không ảnh hưởng lớn lắm đến các mục tiêu tăng trưởng,chỉ ảnh hưởng đến yếu tố mặt bằng giá, một số chi phí và một số nơi sử dụngngoại tệ phổ biến, nhưng vẫn trong tầm kiểm soát. Tức lạm phát vẫn ở trêndưới 8%, tăng trưởng vẫn được đảm bảo 6,5 - 6,7%, dự báo cán cân thương mại,cán cân thanh toán sẽ được cải thiện chứ không đi xuống, xuất khẩu năm naytăng, nhập siêu đã được kiểm soát, tuy cao nhưng giảm so với năm trước.

Ngược lại, theo chuyên giakinh tế Bùi Kiến Thành, tỷ giá USD/VND tăng làm tăng sức ép lên doanh nghiệpkhi Việt Nam vẫn đang trong nền kinh tế gia công, hàm lượng nội địa đơn giảnchỉ là lao động, đa số ngành hàng phụ thuộc nhập khẩu 80 - 90%. Với chiếnlược xuất khẩu vẫn là những mặt hàng gia công lâu nay, thì mỗi khi đồngngoại tệ biến động sẽ ảnh hưởng ngay đến giá thành sản phẩm.

Theo thông lệ, mỗi lần đồngnội tệ một nước giảm xuống sẽ tạo điều kiện cho hàng xuất khẩu cạnh tranhtốt hơn và rẻ hơn, nhưng đối với Việt Nam ngược lại, hạ giá trị đồng tiềnxuống thì giá sản xuất của doanh nghiệp tăng lên, đó là một bất cập và khônghợp lý vì hệ luỵ cấu trúc nền kinh tế.

Thiệt hại thấy được

Ông Hiển cho rằng, nếu tỷ giátăng đàng hoàng trên giấy tờ thì đó là tín hiệu để ít nhất doanh nghiệp biếtrằng xuất khẩu tốt còn nhập khẩu thì đắt đỏ. Nhưng cái chính là thông tinkhông rõ ràng hệ luỵ cho doanh nghiệp và cả ngân hàng.

Theo ông Minh, những doanhnghiệp đặt niềm tin vào chính sách điều hành tiền tệ của NHNN đã và đang laođao, còn những doanh nghiệp có cái nhìn khác vào tỷ giá cũng sẽ rất tốn kémcho việc xây dựng kế hoạch kinh doanh trên nền một đồng tiền bất ổn, vì saisố trong tính toán kinh tế không ổn định. Họ khó thể lập kế hoạch kinh doanhlâu dài, huy động hay kế hoạch dự trữ nguyên vật liệu bị đảo lộn.

Doanh nghiệp cần 1 triệu USDnhập hàng, ngân hàng nói không có để bán. Doanh nghiệp phải ra chợ đen mua 1triệu USD đem tới ngân hàng, nhưng ngân hàng không nhận, vì không có chứngtừ chứng minh nguồn gốc ngoại tệ theo đúng quy định. Vì vậy, 1 triệu USDphải chuyển sang tiền đồng với tỷ giá ngân hàng muốn mua. Từ đó, nó được bánlại để doanh nghiệp đi nhập hàng. Doanh nghiệp phải mua ngoại tệ với giá chợđen và bán cho ngân hàng với giá nhà nước, nhà nhập khẩu phải chịu thiệtthòi hai lần.

Theo ông Hiển, tỷ giá tănghay bị đổ lỗi cho đầu cơ và thị trường chợ đen, mà nguyên nhân thực sự là vìnền kinh tế còn yếu kém, cung tiền nhiều mà quản trị đầu tư không tốt khiếntiền đồng mất giá, USD tăng giá. Nhưng khi tỷ giá được đặt đúng giá trị thựclại không được thừa nhận, mà lại đặt tên nó là chợ đen.

“Nếu đã là chợ đen thì chợchính phải có hàng, đằng này chợ chính không có hàng. Người khổ cuối cùng làdoanh nghiệp”, ông Hiển nói.

Theo Hồng Sương
SGTT