Thông tin Ngân hàng Nhà nước(NHNN) đang sửa lại Nghị định về quản lý và kinh doanh vàng theo hướng tập trungđầu mối nhập khẩu vàng, tiến tới xoá bỏ kinh doanh vàng miếng trên thị trường tựdo khiến một bộ phận người dân lo lắng. Việc đưa thị trường vàng vào khuôn khổsẽ được làm thế nào, liệu cơ quan quản lý sẽ quản hay là cấm?.
Tích trữ ít, đầu cơ nhiều
Mới đây, trong hội thảo “Thịtrường vàng - Những vấn đề đặt ra”, ông Nguyễn Thanh Trúc - Giám đốc Cty kinhdoanh vàng bạc, Ngân hàng Nông nghiệp& Phát triển nông thôn Việt Nam (AAA) kể:Người nông dân ở vùng ĐBSCL mỗi khi xong vụ thu hoạch, để dành được chút đỉnh họlại đem tiền đó mua vàng để dành. Có người cả đời tích trữ không được nhiều, thếmà khi nghe rộ lên tin đồn về việc không được giữ vàng miếng, họ mang cả đếnnằng nặc đòi đổi sang vàng trang sức.
“So sánh, tuổi và giá trị vàng trang sức khôngbằng vàng miếng, chưa kể còn bị tính thêm công đánh, lúc bán sẽ rấtthiệt. Dù chúng tôi đã khuyên, nhưng do sợ không được giữ vàng miếng, họnhất định đòi đổi”.
Ông Nguyễn Thành Long, Tổng giám đốc Cty vàng bạc đá quýSJC, “đại gia” có thị phần tới 90% trên thị trường vàng miếng, cũngvừa cho hay: Ngay sau khi có Nghị quyết 11/NQ-CP,với những thông tin liênquan đến “siết” lại thị trường kinh doanh vàng miếng tự do, lượng mua bángiao dịch của SJC đã giảm 30%-40% so với trước.
Câu chuyện mua - bán vàng nếu chỉ dừng ở việcngười dân coi như một tài sản để dành thì có lẽ chẳng có gì đáng bàn. Tuynhiên, các chuyên gia kinh tế mổ xẻ: Dăm năm trở lại đây, kể từ khi thịtrường Việt Nam liên thông với nước ngoài, thị trường tài chính trong nướcphát triển, chiếc bình thông đáy vàng, ngoại tệ - chứng khoán - bất động sảnđã được một bộ phận người Việt “thức thời” nhanh chóng biến thành cơ hộikiếm tiền.
Hãy hình dung, họ quay vòng rất nhanh. Hôm nay,các đại gia sở hữu một dự án đất, mai đã chuyển hoá thành tiền vào tàikhoản, rồi “biến” sang cổ phiếu hô “dâng” sóng trên thị trường; sau khi rútđược một mớ, họ lập tức chuyển hoá thành ngoại tệ hoặc thành vàng. Nếu gọihọ là những nhà “lướt sóng” thế hệ F1 thì những bộ phận nhà đầu tư ăn theosau đó là thế hệ F2, F3, F4... cho đến những người dân “vét” thông tin cuốicùng là thế hệ Fn.
 |
| (Ảnh minh họa: Thanh Xuân) |
Một "đại gia" trong giới kinh doanh vàng HàThành chia sẻ, ông có những khách hàng ruột, mỗi lần gọi điện đến thường lấyvài trăm lượng, "quân" của ông toàn xách cả va li đi đưa vàng. Có khách quencòn cho người mang tiền tỷ đến mua cả trăm cây xong cũng không thèm lấy vàngthật về mà cứ để đấy đợi thị trường có “sóng”, họ lại “lướt” thu lời. “Khôngchỉ nhà đầu tư lớn mà cả những nhà đầu tư nhỏ chỉ sở hữu vài cây vàng cũngtính chuyện lướt sóng”, ông bật mí.
Cùng xu hướng tăng giá của vàng trong những nămgần đây, nhu cầu mua vàng tích trữ vàng trong nước tăng lên đột biến.Vì sao dân Việt đẩy mạnh xu hướng tích trữ vàng? Ngoài thói quen tập quán,theo ông Nguyễn Minh Phú - Chủ tịch HĐQT Tập đoàn vàng bạc đá quý Doji - cầnlưu ý thêm trong bối cảnh trong 10 năm từ 2000-2010, đồng đô la mất giá37,5% trong khi giá vàng lên giá 464%.
Chỉ số vàng dự trữ của các nước đềutăng, cả thế giới đang sốt vì vàng và nhu cầu đang tiếp tục tăng lên. Nhưngsâu xa, nhà kinh doanh này thừa nhận: “Trong những đợt sốt bấtthường hai năm trở lại đây, đã có những lần thị trường vàng chứa nhân tố đầucơ và bị làm giá”.
Quản, không để dân “đánh liều”
“Ai cũng biết, từ lâu mua trữ vàng trở thànhthói quen tập quán của người Việt Nam. Bản thân tôi rất coi trọng việc vànglà tài sản chính đáng của dân; tuy nhiên, 2 năm trở lại đây đã xuất hiệntình trạng thị trường vàng và ngoại tệ bị giới đầu cơ lấn bước, rồi trong lưu thông, vàng miếng (trọng lượng tương đương 10 chỉ) thậm chí ởnhiều nơi nhiều chỗ đã trở thành phương tiện thanh toán.
Nếu ai cũng biến vàng thành công cụ cất trữ hoặcđầu cơ thì làm sao tài sản đó có cơ hội chuyển hoá thành tiền và đưa vào lưuthông, tạo ra của cải vật chất giúp xã hội tăng trưởng?”, trước áp lựccủa dư luận về thông tin cấm lưu trữ vàng miếng, Thống đốc NHNN Nguyễn VănGiàu suy tư.
Theo Thống đốc NHNN, nói tiến tới xoá bỏ thịtrường vàng thì người dân cần hình dung không có nghĩa là “đánh rụp” cắt hếtcác kênh kết nối ngay lập tức mà sẽ làm một cách bài bản. có lộ trình… “Nghịđịnh nếu ban hành cho đến khi có hiệu lực thì vẫn có thời gian (độ trễ) đểđiều chỉnh. Giả sử giá vàng trong nước mà thấp hơn giá vàng thế giới có thểtính đến phương án uỷ thác qua một số tổ chức mua để cân bằng thịtrường hoặc cho phép xuất khẩu vàng nữ trang để thu ngoại tệ” - ông nói.
Một quan chức NHNN gánh trách nhiệm trongviệc xây dựng đề án về thị trường vàng nói đến động cơ siết thị trường này:“Nhu cầu của người dân sử dụng và nữ trang là chính đáng nhưng trong khi giávàng thế giới đang có nhiều bất ổn, nằm trong tay các quỹ đầu cơ, không thểđể người dân cũng “đánh liều” với vàng như thế. NHNN sẽ có những bước tínhtoán cụ thể nhưng mục tiêu chính vẫn là tránh việc đầu cơ trên thị trườngđẩy giá vàng trong nước cách xa thế giới cũng như làm giàu đáng kể cho mộtbộ phận đầu cơ vàng, ngoại tệ”.
Bất luận thế nào, không thể phủ nhận thực tế sựtồn tại từ lâu đời của thị trường vàng Việt Nam. Thống kê sơ bộ trên cả nướchiện có hơn 10.000 cửa hàng kinh doanh vàng bạc; gần chục thương hiệu vàngmiếng (vàng SJC, Rồng vàng Bảo Tín - Minh Châu, 3 chữ A, vàng Sacombank,Vàng Đông Á...).
Khi cơ quan quản lý cấm sàn vàng hoạt động (vì có mặt tráinhư một hình thức đánh bạc, rất nhiều nhà đầu tư mất tiền), hay không chophép các ngân hàng, DN được kinh doanh vàng trên tài khoản với quốc tế, sự ảnh hưởng mới chỉ chạm tới một bộ phận đúng nghĩa là đầu tư và đầu cơ.
Còn hạn chế gửi tiết kiệm bằng vàng, cấm mua bánvàng miếng trên thị trường tự do, hay chỉ cho phép giao dịch theo một chiềubán ra (nghe nói Dự thảo Nghị định đang tính đến) câu chuyện đã “xoay” sangmột hướng khác bởi đối tượng động chạm lớn nhất là đại bộ phận người dân.
Víthị trường vàng như một sơ đồ chưa hoàn chỉnh do còn thiếu các điểm nối giữavàng- ngân hàng - sàn giao dịch, bà Dương Thu Hương - Tổng thư ký Hiệphội Ngân hàng - thừa nhận, nếu chỉ được mua bán vàng trang sức, người dân sẽbị thiệt vì vàng không tiêu chuẩn, không gửi được tiết kiệm. “Chỉ nên thuhẹp các tổ chức kinh doanh vàng thay vì cấm.”- bà Hương đề xuất.
Sắp xếp lại thị trường theo hướng quản lý tốthơn, có giải pháp sao cho người dân nhận thấy thay vì giữ vàng ở nhà nênchuyển vào gửi ngân hàng, cùng lúc sẽ có lợi cho cả bản thân và cả nềnkinh tế, đó là quan điểm chung của giới chuyên gia cho đến thời điểm này.
Các DN thì mong muốn gì? Ông Nguyễn Thành Long -Tổng Giám đốc SJC đề xuất: NHNN làm đầu mối để nhập khẩu vàng, đồng thời vớiviệc thành lập một Quỹ vàng của Nhà nước từ các nguồn như nhập vàng trựctiếp, mua vàng miếng trong dân và nguồn vàng của các ngân hàng huy động vàngtrong dân để sẵn sàng can thiệp vào thị trường vàng trong nước khi có biếnđộng; hoặc linh hoạt xuất - nhập khẩu vàng…
Theo Thạch Thảo
Pháp luật Việt Nam
