- Bạn đọc gửi câu chuyện thật của bản thân hoặc người mình biết nếu được cho phép, không sáng tác hoặc lấy từ nguồn khác và hoàn toàn chịu trách nhiệm trước pháp luật về bản quyền của mình.
- Nội dung về các vấn đề gia đình: vợ chồng, con cái, mẹ chồng-nàng dâu... TTOL bảo mật thông tin, biên tập nội dung nếu cần.
- Bạn được: độc giả hoặc chuyên gia lắng nghe, tư vấn, tháo gỡ.
- Mục này không có nhuận bút.
Lạ kỳ dừa núi cho rượu: Hễ khách đến nhà, đàn bà cũng trèo lên lấy rượu
Đến các bản làng của người Cơ Tu, du khách được dân làng tiếp đón rất nồng hậu và không thể thiếu chén rượu tavak
Đến các bản làng của người Cơ Tu, du khách được dân làng tiếp đón rất nồng hậu và không thể thiếu chén rượu tavak (tavak giống như cây dừa, người Kinh gọi là “dừa núi” hay cây đoác).
Đặc biệt, du khách được mục sở thị cảnh phụ nữ Cơ Tu thoăn thoắt trèo lên cây tavak nhanh như con sóc rừng để mang rượu xuống mời khách nếm thử.
Sơn nữ Bhnướch thị Oom đang lấy tavak trên cây.
Đặc sản mang tên núi rừng
Theo Quốc lộ 14G, lên dốc Kiền hướng về thôn RaVăh, xã Ating (Đông Giang, Quảng Nam), chúng tôi hỏi thăm đường đến nơi trú ngụ của gia đình “lão bà Cơ Tu”- chuyên “cất” loại rượu tavak nổi tiếng của vùng Trường Sơn Đông năm xưa.
Hai bên đường, hoa “phượng núi” nở đỏ thắm núi đồi và đồng bào nơi đây đang rộn ràng mang từng gùi rượu từ rừng về nhà. Một mùi hương men thoang thoảng, kỳ diệu, khiến ong bướm nơi đây cũng ngập ngừng say, bay “chếch choáng”.
Như đoán được ý định chúng tôi, cô Bhnướch thị Oom (45 tuổi), con gái cố già Bnướch Goi (85 tuổi) leo thoăn thoắt lên những cái thang bằng cây lồ ô dẫn lên ngọn cây tavak và tháo các ống lồ ô có rượu đổ vào trong cái chai nhựa. Cô Bhnướch thị Oom mời chúng tôi trèo lên giàn để tham quan cơ sở cất rượu trên cây của mình và nếm thử rượu tavak “tươi”. Rượu màu trắng đục, sủi tăm trong ly, nhìn tựa như rượu sâm banh với vị thơm ngọt, tê tê đầu lưỡi làm chúng tôi lâng lâng, ngây ngất giữa đất trời trên dãyTrường Sơn hoang dã đang độ hè về.
Sơn nữ Bhnướch thị Oom mời người già uống rượu tavak.
Bà cụ Calâu Bếu (85 tuổi, mẹ của Bhnướch thị Oom) cho chúng tôi nếm thử một ít dung dịch tavak (thứ chưa bỏ vỏ chuồn) có vị ngòn ngọt, thơm dìu dịu, phảng phất mùi hương đường thốt nốt. Lão bà cho biết: “Người Cơ Tu gọi rượu này là “buoh tavak”, người Kinh gọi là rượu đoát. Đó là loại rượu lấy chất dịch thơm, ngọt từ buồng trái của cây tavak, cho lên men trực tiếp, uống rất thơm ngon và bổ dưỡng. Rượu có vị ngọt, đắng nhẹ, là loại rượu không thể thiếu trong các lễ hội, ngày Tết của đồng bào Cơ Tu bao đời trên dãy Trường Sơn.
Bí quyết làm nên rượu quý
Các cụ già Cơ Tu nhờ uống rượu Yàng nên được nhiều sức khỏe.
Cô Bhnướch thị Oom cho biết: “Không phải ai cũng có thể làm rượu tavak được. Trước tiên, phải chọn những cụm tavak sống ở gần khe, hố, lựa những cây to, mập mạp để “lấy nước”. Sau khi phát dọn quanh các gốc tavak đã chọn, tuỳ theo cây cao thấp, chúng tôi làm một cái thang bằng cây và dây rừng từ gốc lên đến các buồng trái.
Quy trình sản xuất rượu tavak khá phức tạp và có bí quyết nhà nghề. Thường thường, mỗi cây tavak có bốn, năm buồng, nhưng chỉ chọn buồng có trái lớn cỡ đầu ngón tay cái vì cho nhiều nước và chất lượng tốt nhất. 3 ngày một lần, người ta leo lên gần buồng, dùng dùi cui đẽo bằng cây rừng đập nhẹ xung quanh cuống của buồng trái. Mỗi lần đập khoảng một vài giờ. Sau 4 hoặc 5 lần đập, cắt ngang cuống buồng trái. Sau đó dùng cọng cây môn nước giã giập và bịt ngay đầu mới cắt, bên ngoài bọc bằng lá rừng và buộc lại. Động tác này gọi là “nhử nước”. Tuỳ theo cây, có thể nhử ba hoặc bốn lần mới ra nước, khi thấy mặt vết cắt nhỏ giọt nhanh, đều thì gạt bỏ lớp “chất nhử” và treo một cái can 10 lít để hứng. Có thể dùng ống nhựa, lồ ô, giang … để dẫn nước vào can…”.
Gia đình ông Bnướch Vớt mỗi ngày sản xuất hàng trăm lít rượu tavak để phục vụ các lễ hội, người dân và bán cho khách du lịch.
Chất nước này lúc vừa chảy ra thì hơi trong, thơm và ngọt, hấp dẫn các loại côn trùng như kiến, ong… nên phải đậy kín. Để dung dịch này lên men, người Cơ Tu dùng vỏ cây chuồn (một loại cây chắc, nặng và có vị đắng), đập cho mềm rồi bỏ vào can rượu. Tùy theo khẩu vị mà đưa vỏ cây chuồn vào can nhiều hay ít. Muốn rượu có nồng độ cao hơn, vị đắng, thì cho vỏ chuồn nhiều và ngược lại. Khi rượu đã lên men thì nước có màu trắng đục.
Theo ông Bnướch Vớt cho hay, ông học nghề làm rượu tavak này từ người bố của ông, đó là già Bnướch Goi. Một cây tavak trưởng thành có thể cho từ 10 đến 15 lít rượu mỗi ngày. Cây có thể cho rượu trong 2-3 tháng, với số lượng khoảng 300 lít. Tavak ra hoa, có trái liên tục nên rượu tavak có thể sản xuất quanh năm, nhưng rượu có chất lượng tốt nhất là vào mùa hè.
Đại gia đình bà Calâu Bếu mỗi ngày sản xuất hàng trăm lít rượu tavak để phục vụ các lễ hội và bán cho khách du lịch. “Nhiều “Tây ba lô”, trên đường du khảo Trường Sơn đã thưởng thức no say loại rượu có ga, uống không đau đầu này và đặt cho nó biệt danh “Sâm banh tavak”. Và “ta ba lô” cũng bén mùi, sau khi uống thỏa thuê, sẳn sàng mua với giá 20.000 đồng/lít mang về làm quà cho người thân như một loại đặc sản của người Cơ Tu”, bà Calâu Bếu nói.
Núi rừng Đông Giang (Quảng Nam).
Các già làng Cơ Tu cho biết, rượu tavak là rượu của Yàng (tên gọi của vị chúa tể thần linh - ông Trời, theo cách gọi của người dân tộc thiểu số Tây Nguyên) cho, được tiết ra từ những cây tavak vạm vỡ, vững chắc nhằm chống chọi với thiên nhiên khắc nghiệt, cư dân nơi đây bảo rằng đã uống rượu tavak thì không cần ăn cơm vẫn không thấy đói. Trong mâm cơm cúng Yàng trong các lễ hội nhất thiết phải có dâng cúng rượu tavak nhằm cầu mong Yàng ban cho sức khỏe, ấm no, hạnh phúc.
Những người già Cơ Tu nhờ uống rượu tavak nên nhanh nhẹn, khoẻ mạnh, leo cây như con sóc rừng; các “sơn nữ” Cơ Tu tuy không son phấn nhưng nhờ uống rượu tavak nên có làn da tươi sáng mịn màng, hồng lên bên ánh lửa bập bùng trong những đêm lễ hội.
Theo KTNT/ Dân Việt
-
Thị trường03/12/2023Giá vàng nhẫn trong nước tuần qua biến động mạnh, có một số phiên tăng cao nhưng cũng có hai phiên giảm nhẹ. Tính chung cả tuần, có thương hiệu tăng thêm 1,4 triệu đồng/lượng, lên mức cao nhất từ trước đến nay.
-
Thị trường15/07/2023Với túi tiền dưới 2 tỷ đồng, khách muốn mua nhà đất tại Hà Nội có thể tham khảo ở những khu vực không trung tâm, trong ngõ nhỏ như Yên Nghĩa, Lĩnh Nam, Đại La ...
-
Thị trường03/05/2023Giá vàng ngày 3/5 lại khiến nhà đầu tư bất ngờ. Vì thông tin việc làm từ Mỹ đã khiến giá vàng tăng vọt chỉ sau một đêm.
-
Thị trường25/04/2023Câu chuyện giá vé máy bay tăng cao - giảm sốc vẫn tiếp tục "nóng" trên nhiều diễn đàn. Nhu cầu đi lại tăng cao dịp nghỉ lễ dài đến gần, giá vé ra sao được quan tâm.
-
Thị trường25/04/2023Giá vé máy bay dịp lễ 30/4-1/5 hạ nhiệt, song không giảm quá nhiều. Các đại lý ôm vé bán xả dịp này, nhưng do giá cao nên mức bán ra cũng chỉ giảm 100.000-200.000 đồng/vé.
-
Thị trường06/02/2023“Hết hàng rồi em ơi, khách đợt này mua nhiều quá hàng về không kịp để bán, chị cũng không dám nhận đơn đặt trước đâu em”.
-
Thị trường07/12/2022Giá lợn hơi hôm nay (7/12) tiếp tục giảm đồng loạt trên cả nước khiến người chăn nuôi thấp thỏm dù đang trong cao điểm tiêu thụ Tết. Trong khi đó, tại các chợ truyền thống, siêu thị, theo các tiểu thương, sức mua cũng èo uột chỉ bằng 60-70% so với giữa năm.
-
Thị trường14/11/2022VietinBank đang là ngân hàng có lãi suất huy động tiền gửi khách hàng cá nhân cao nhất nhóm “Big 4” với mức 8,2%/năm, áp dụng cho các khoản gửi online kỳ hạn 12-24 tháng.
-
Thị trường09/11/2022"Nhỏ nhưng có võ", hạt dẻ tí hon mang hương vị núi rừng thơm ngon hấp dẫn, mới vào mùa đã được chị em tranh nhau đặt mua. Đến tháng 12 là sẽ hết mùa hạt dẻ, muốn ăn sẽ phải chờ đến sang năm.
-
Thị trường09/11/2022Mặc dù Sở Công Thương Hà Nội đã có nhiều biện pháp hỗ trợ nguồn cung xăng dầu, bơm thêm 1.000m3 xăng, dầu và đảm bảo các cây xăng hoạt động bình thường thế nhưng tình trạng đóng cửa, bán xăng cầm chừng vẫn tiếp tục diễn ra, nhất là tại các cửa hàng xăng dầu tư nhân.
-
Thị trường09/11/2022Chuông cảnh báo suy thoái đang vang lên. Điều đó có nghĩa đã đến lúc cần phải có một cái nhìn sâu sắc về tình hình tài chính, đồng thời giữ một cái đầu lạnh trước thời cuộc.
-
Thị trường09/11/2022Giá vàng hôm nay 9/11 trên thị trường thế giới tăng vọt lên mức cao nhất trong 4 tuần giữa bối cảnh đồng USD có tín hiệu tạo đỉnh ngắn hạn sau khi Mỹ công bố thông tin về thị trường lao động.
-
Thị trường02/09/2022Giá vàng hôm nay 2/9 trên thị trường quốc tế giảm mạnh xuống dưới ngưỡng 1.700 USD/ounce (48,7 triệu đồng/lượng) trong bối cảnh đồng USD lại tăng vọt lên đỉnh cao 20 năm.
-
Thị trường02/09/2022Ở ngoài chợ, thịt lợn giá tăng nhanh nhưng giảm chậm, trong khi siêu thị lại có nhiều chương trình khuyến mãi, bán hàng không lợi nhuận. Bởi vậy, thịt lợn ở chợ bỗng nhiên đắt đỏ hơn trong siêu thị.