Cam Xã Đoài được trồng chủ yếu tại xã Nghi Diên (Nghi Lộc, Nghệ An), với hai giống cam Lót và cam Bầu. Loại cam này khi trồng trên đất xã Đoài thì có mùi hương, vị ngon rất đặc biệt, không giống với hương vị của những loài cam khác trên thị trường. 

Cam Xã Đoài khi chín có màu sắc rất đặc biệt.

Bà Nguyễn Thị Phương (xóm 8 xã Nghi Diên) cho biết: “Vào khoảng tháng 11, 12 âm lịch hàng năm, cam Xã Đoài sẽ chín với màu vàng đỏ rồi sậm lại nhưng tươi tắn, nhìn rất bắt mắt. Bề ngoài chúng có lớp the mỏng, nếu bị xây xát, cam sẽ tỏa ra mùi thơm rất đặc biệt. 

Khi bổ cam ra sẽ thấy một màu vàng óng, ăn vào có vị ngọt dịu của quả, có mùi thơm lạ của hoa, lại có dính kết trên môi tí chút như mật ong. Ai ăn một lần là sẽ nhớ mãi đến loại cam đặc sản này của địa phương chúng tôi.”

Tết đến uống rượu cam Xã Đoài là nét đặc trưng của người dân vùng này.

Bà Phương còn cho biết, năm nay là năm nhuận nên cam Xã Đoài đã không chín đúng dịp. Do vậy giáp Tết, cam càng đắt hàng hơn. Ngày thường, giá cam khoảng 60.000 – 70.000 đồng/kg, nhưng vào những ngày này, người mua trả 100.000 đồng/quả người dân cũng không muốn bán bởi, vì phải để dành biếu họ hàng, thờ cúng…

Chúng tôi thắc mắc, tại sao một giống cây quý hiếm, có giá trị kinh tế cao như thế, lại không được nhân giống mở rộng mô hình, ông Hảo ở xóm 9 (xã Nghi Diên) trả lời: “Loại cam này rất khó nhân giống. Đặc biệt, loại cam này chỉ 'thích' sống trên mảnh đất mà chúng đã từng sống, chứ di chuyển đi chỗ khác là chết khô liền”. 

Theo Lao Động