Gạo nương là loại gạo của đồng bào các dân tộc miền núi trồngtrên nương, rẫy. Đa phần loại gạo nương có hạt to hình ovan, trong, nấuthành cơm ăn rất dẻo.
![]() |
Gạonương trồng bằng giống lúa mùa được gieo thẳng trên các loại đất cao,sườn núi, được khai phá thành nương rẫy. Xưa khi còn du canh, sau khiđốt rừng, dọn rẫy, người dân tộc gieo lúa bằng cách chọc lỗ bỏ hạt vàođầu mùa mưa. Lúa nương sống nhờ nước mưa, không có lớp nước ở chân. Ngàynay, phần lớn đồng bào dân tộc đã sống định canh, rẫy san dọn thànhruộng bậc thang, nhiều nơi dân chúng chuyển sang trồng lúa nước. Cóngười cho rằng, làm ruộng bậc thang trên lưng chừng núi là bước ngoặtlớn của nghề trồng lúa nước của người vùng cao Việt Nam. Tuy nhiên, mỗinăm vẫn có một vụ mùa gieo trồng vào đầu mùa mưa để có thứ gạo nươngthơm thảo.
Nhiềukhách du lịch thích lên các vùng cao Tây Bắc vào mùa này, đặc biệt như miềnnúi Sa Pa, Sơn La, Mai Châu… để thoả mắt ngắm nhìn những nương lúa chínvàng. Có nơi, đứng trên triền núi, hút hết vào tầm mắt là những ruộng bậcthang pha màu vàng – xanh trải dài mênh mông xen kẽ với mây núi. Đấy là thờiđiểm Tây Bắc bắt đầu vào mùa gặt lúa nương. Gạo lúa nương khi nấu chỉ chonước vừa phải. Cơm có mùi thơm nhẹ, đậm và rất dẻo. Đặc biệt, người miền núicòn có món cơm lam nổi tiếng. Chọn loại gạo thật dẻo, ngâm nước độ 1 – 2tiếng rồi vớt để ráo, cho vào ống nứa, bịt lá chuối lại rồi cho vào nồi nướcluộc. Sau đó nướng trên lửa than. Gà sơn cước làm sạch, ướp với hỗn hợp muốié, ớt xanh, nướng trên lửa than đến chín vàng. Tay cầm miếng thịt gà nướngcòn bốc khói, tay kia thỏi cơm lam để thưởng thức hương vị rừng núi thậtgần.
TheoSGTT