Hiếm có mộtchương trình xúc động "Như chưa hề có cuộc chia ly", cả người thực hiện, ngườitham gia lẫn khán giả đều khóc, phải chăng đây là thành công đáng kể của ThuUyên sau một thời gian dài chia ly với truyền hình?

Như chưa hề cócuộc chia ly (NCHCCCL) số 29 vừa qua có phải là lần đầu tiên ê-kip thực hiện vớingười nước ngoài không?

Khoảng 1/3 sốchương trình trực tiếp NCHCCCL có sự hiện diện của “người nước ngoài”. Ngay số2, vào tháng giêng 2008, một nhân vật đoàn tụ của chúng tôi là một bác ngườiTrung Quốc, con một liệt sĩ gốc Hoa, hi sinh vì sự nghiệp giải phóng dân tộcViệt Nam. Tiếp đó, số 4 – một Chuẩn tướng không quân Hoa Kỳ được gặp lại “đốithủ trên không”, cựu phi công MIG-21 Nguyễn Hồng Mỹ.

Thu Uyên:
BTV Thu Uyên

Rồi, ngườibạn lớn của Việt Nam, ông André Menras tìm ân nhân thời ông hoạt độngchống chiến tranh tại miền Nam Việt Nam; Chủ tịch Tổ chức Sức khoẻ khôngbiên giới tìm mẹ đẻ cho các con nuôi Việt Nam… Chúng tôi tìm được họhàng và gốc gác gia đình cho người phụ nữ quốc tịch Pháp Phan Lynda; tìmngười bạn của 60 năm về trước cho bà Renate Kammel người Đức; các bạnhọc 30 năm trước cho anh Wolfgang cũng người Đức,… Khó mà điểm hết sựhiện diện mang tính chất nước ngoài trong chương trình của chúng tôi.

"Điểm yếu của tôi là không quen được cảm giác người ta nhận ra mình, chào hay giúp đỡ mình, ngoài một niềm vui: người ta nhận ra có nghĩa là chương trình của mình đã được họ xem và nhớ."

Chúng tôi quan niệm,chia ly là không biên giới. Nên sự có mặt củangười nước ngoài trong chương trình chỉ chứng tỏtầm ảnh hưởng ngày càng rộng của NCHCCCL màthôi.

Hiếm có mộtchương trình xúc động như NCHCCCL, cả người thực hiện, người tham gia lẫn khángiả đều khóc. Phải chăng đây là thành công đáng kể của Thu Uyên sau một thờigian dài chia ly với truyền hình?

Thành công haykhông là do khán giả đánh giá. Hơn nữa, có thành công thì là do công sức tậpthể, những người làm chương trình trong đó có tôi, và các đối tác, nhà tài trợ,những đơn vị song hành với NCHCCCL, các tình nguyện viên nữa. Không hề kháchsáo, nhưng NCHCCCL đạt thành công như hiện nay là nhờ tinh thần nhân ái trongtoàn xã hội. Đối với tôi, đây là chương trình mà tôi gắng sức nhất.

Thu Uyên:

ThángTư 35 năm trước, hàng ngàn đứa trẻ Việt Nam được đưa sang Mỹ vội vàngtrong một chiến dịch không vận mang tên Babylift. 35 năm sau, họ vẫnkhông biết mình thực sự là ai vì giấy khai sinh và lý lịch đã bị làmgiả. Họ- những đứa trẻ bị mặc định là mồ côi- tìm về quê hương mong mỏiđoàn tụ. Chị tiếp cận với những đứa trẻ Babylift bằng cách nào?

Họ không còn lànhững “đứa trẻ”, nên không thể tiếp cận nếu họ không chủ động. Đầu tiên, khi Nhưchưa hề có cuộc chia ly mới lên sóng một vài số, có phóng viên đã giới thiệuTiffany Goodson đến nhờ chương trình tìm mẹ đẻ cho chị. Chị đã được đưa sang Mỹtrong Chiến dịch Không vận cô nhi Babylift. Chúng tôi tìm ra gia đình cho chị.Và câu chuyện đó được đạo diễn Tammy Lee Nguyễn đề nghị đưa vào phim tài liệuBabylift – Những đứa trẻ thất lạc của Việt Nam. Bộ phim khá có tiếngvang trong năm 2009, nói về cảm giác chông chênh của những “trẻ Babylift” sau 35năm lớn lên tại một nơi khác ngoài quê hương khi nhận thức về bản thân.

Từ đây, chúng tôinhận được khá nhiều lời đề nghị tìm kiếm nguồn gốc từ các bạn Babylift. Cuộchành hương về Tổ quốc của đoàn 40 người có mặt trong NCHCCCL số 29, là do chịTrista Goldberg (gốc Việt) phát động. Chị là người sáng lập tổ chức “Chiến dịchĐoàn tụ” (“Operation Reunite” – đối lại với “Operation Babylift”). TristaGoldberg chủ động liên hệ với chúng tôi.

Thu Uyên:

Tất cảhọ- những đứa trẻ rời Việt Nam tháng 4-1975 nay đều đã 36- 40 tuổi vàphần lớn không biết tiếng Việt. Ấn tượng của chị về họ là gì?

Những người tôiđược gặp đều được ăn học đến nơi đến chốn, lớn lên trong môi trường hoàn toànTây, nên họ là những công dân Mỹ, Đức, Pháp, Thụỵ Sĩ, Na Uy, Australia, NewZealand… hoàn chỉnh. Khi tiếp xúc rồi, đều có cảm nhận các bạn đều giống nhau ởmột điểm, là nhận thức về sự thiếu hụt khi được nuôi dưỡng ở nơi không phải làđất mẹ, trong một xã hội ít người giống mình.

BTV Thu Uyên cho biết, chị có hàng trăm thú vui, từ đọc sách, du lịch đến dẫn con đi dạo trước nhà vào mỗi hoàng hôn rồi ghé vào hàng uống tách trà hay ly cà - phê.

Đúng cách tư duyphương Tây, các bạn mà tôi gặp đều tìm cách đểtrả lời tự vấn: “Tôi là ai? Tôi từ đâu tới?...”một cách rất thẳng thắn, có người âm thầm nhưngvẫn quyết liệt. Và, mọi ngả đường đã dẫn các bạnvề Việt Nam. Trong đoàn có chừng hai chục bạnlần đầu tiên quay về, chúng tôi tin rằng các bạnđã tự bù đắp được một phần cảm giác thiếu hụt đãcó trước đây.

Chị là một người làm báo xuấtsắc. Có cảm giác chị luôn tìm ra được một ý tưởng, một format mới cho bất cứ thểloại báo chí nào chị từng làm. Ấn tượng này của tôi có đúng không?

Cảm ơn bạn về ấntượng này. Làm cái gì cũng cần góp vào đó một phần tư duy của mình. Tôi thấyđiều đó tự nhiên thôi, không thể nói thế đã là xuất sắc.

Thu Uyên:

Báo chí dườngnhư là điều chị không thể cách xa, dù chị từng truân chuyên vì nó?

Đến nay thì tôi vẫnđang làm báo. Bản thân tôi chẳng hề thấy truân chuyên về nghề báo. Mà ngược lại.Nghề báo xem ra là một lựa chọn đúng của tôi đấy chứ!

Chị rời báođiện tử do điều gì?

Tôi nhận học bổngFulbright và đi học Thạc sĩ Báo chí và Truyền thông ở Mỹ.

NCHCCCLđến nay đã giúp đoàn tụ được bao nhiêu người, của bao nhiêu gia đình?

173 hồ sơ đã hoàntất, nghĩa là 346 nửa gia đình được đoàn tụ. Mỗi một “nửa” như vậy, sau hàngchục năm ly tán, đã thành những gia đình với hàng chục người trong cuộc.

NCHCCCL số 29đã tiềm ẩn những cuộc hội ngộ giữa những đứa trẻ Babylift với cha mẹ anh em củahọ. Nếu được, chị có thể tiết lộ bao nhiêu người trong số họ đến giờ này đã kếtnối lại được với gia đình? Và chị đã chọn được nhân vật nào cho số 30?

“Trẻ Babylift” vềnguyên tắc được xác nhận là mồ côi hoặc bị cho đi. Giấy tờ hầu hết bị làm giả đểcó thể lên máy bay sang Mỹ vội vã trong những ngày tháng Tư 1975. Do đó, trườnghợp đoàn tụ như Tiffany Goodson là khá hiếm. Ngoài Tiffany, chúng tôi đã đoàn tụđược một trường hợp khác đang ở Australia. Chúng tôi vẫn hi vọng sẽ tìm ra gốcgác họ hàng cho một số trường hợp các bạn Babylift đã nhờ đến chương trình. Điềunày còn phải trông vào sự may mắn nữa.

Chị đã chuyểnhẳn công việc vào Sài Gòn từ năm 2005. Xin hỏi chị về cuộc sống và gia đình hiệnnay?

Xin phép không đềcập chuyện gia đình.

TheoThu Uyên: