Thủ tướng Chính phủ vừa kýquyết định bổ sung, sửa đổi Điều 4 Quyết định số 1/2008/QĐ-TTg về chức năng,nhiệm vụ, quyền hạn, cơ cấu tổ chức của Ban Chỉ đạo đổi mới và phát triển doanhnghiệp.
Theo quyết định này, Thủ tướng bổ nhiệm có thời hạn ông Phạm Quốc Doanh, hàm Vụtrưởng Vụ Kinh tế ngành, Văn phòng Chính phủ, giữ chức Phó Trưởng ban chuyêntrách Ban Chỉ đạo đổi mới và phát triển doanh nghiệp, đồng thời, thêm ủy viên làđại diện lãnh đạo Bộ Tư pháp, Bí thư Đảng ủy Khối doanh nghiệp Trung ương.
Hiện tại, Ban đã có Trưởng ban là Phó thủ tướng Thường trực Chính phủ và một Phótrưởng ban thường trực là Phó chủ nhiệm Văn phòng Chính phủ. Tuy nhiên, các ủyviên của ban, là đại diện của các bộ như Kế hoạch và Đầu tư, Tài chính, Lao động- Thương binh và Xã hội, Nội vụ hoạt động theo hình thức kiêm nhiệm.
Dễ thấy là, với việc có thêm chức danh “chuyên trách”, Chính phủ dường như đangmuốn thúc đẩy quá trình này một cách mạnh mẽ hơn nữa, sau nhiều năm loay hoaytrong điệp khúc chậm cổ phần hóa.
Đã 20 năm kể từ ngày Hội đồng Bộ trưởng (nay là Chính phủ) ra Quyết định số 143/HĐBTngày 10/5/1990 lựa chọn một số doanh nghiệp nhỏ và vừa để thử chuyển đổi thànhcông ty cổ phần, trong nhiều năm qua, Việt Nam vẫn đặt mục tiêu hoàn tất cổ phầnhóa vào năm 2010, tuy nhiên ngay cả khi cổ phần hóa trở nên thuận lợi nhờ sựbùng nổ của thị trường chứng khoán trong vòng 5 năm trở lại đây, quá trình nàyvẫn chậm trễ do nhiều nguyên nhân.
Tại cuộc họp báo của Chính phủ cuối năm 2010, Phó thủ tướng Nguyễn Sinh Hùngkhẳng định rằng việc đẩy nhanh tiến độ sắp xếp doanh nghiệp Nhà nước là mộtnhiệm vụ quan trọng của năm 2011 và giai đoạn 2011-2015. Phát biểu này được ghinhận như là một sự “gia hạn” về thời điểm hoàn tất cổ phần hóa.
Hiệp hội Các nhà đầu tư tài chính (VAFI), trong một bản kiến nghị gần đây nóirằng dù mốc thời gian 2010 sắp qua nhưng thị trường chứng khoán vẫn vắng bóngcác doanh nghiệp lớn thuộc những ngành quan trọng như viễn thông, xăng dầu…
 |
| Chính phủ dường như đang muốn thúc đẩy quá trình cổ phần hóa một cách mạnh mẽ hơn nữa (Ảnh: Việt Dũng) |
Các đại gia như TKV, Petro Vietnam… dù đã cổ phần hóa một số công ty thành viênnhưng để tiến tới cổ phần hóa và đưa tập đoàn mẹ lên sàn còn là một hành trìnhgian khó. Có thể thấy là ngay cả khi chủ trương cổ phần hóa được thông suốt vàđiều kiện thị trường thuận lợi, đâu đó vẫn còn những rào cản đối với tiến trìnhnày.
Cổ phần hóa không còn là chuyện “nội bộ” của Việt Nam, khi nó đã được đưa vàocác cam kết hội nhập, điển hình nhất là WTO và các hiệp định song phương. Dễhiểu là tại sao các nhà đầu tư nước ngoài, những người đặt nhiều kỳ vọng vàotiến trình này liên tục có những phàn nàn với Chính phủ.
Họ có mục tiêu rõ rànglà tham gia vào quá trình này, cũng như luôn tin rằng nếu cổ phần hóa nhanhchóng và hiệu quả thì chất lượng nền kinh tế nói chung sẽ được nâng lên và giántiếp tác động đến hiệu quả sản xuất kinh doanh của họ tại Việt Nam.
Chủ tịch Phòng Thương mại Mỹ (Amcham), ông Hank Tomlinson, trong một bản kiếnnghị mới đây đã nói rằng Việt Nam cần có thêm những minh chứng về tinh thần sẵnsàng của Chính phủ trong việc cải tổ hệ thống doanh nghiệp Nhà nước vốn hoạtđộng thiếu hiệu quả và bị nhiều nhà phân tích coi là nguồn gốc của sự bất ổnđịnh về kinh tế vĩ mô.
Ông này nói rằng các vấn đề về tham nhũng và xung đột lợi ích là những yếu tốgắn liền với khu vực doanh nghiệp nhà nước. Nếu không giải quyết được các vấn đềcơ bản về điều hành, thì tiến trình phát triển sẽ vẫn là một thách thức.
“Các nhà đầu tư tự hỏi tập đoàn doanh nghiệp nhà nước nào sẽ thất bại tiếp theo,hoặc tập đoàn doanh nghiệp nhà nước nào sẽ bị buộc phải nhận lấy những tài sảnxấu đưa vào bảng cân đối tài sản của họ. Việc phân phối nguồn lực một cách bấthợp lý như vậy đang tiếp diễn vào thời điểm mà Việt Nam cần phải đưa ra cácquyết định sáng suốt hơn về chi tiêu vốn và chiến lược kinh doanh”, ông nhấnmạnh.
Từ góc nhìn của một chuyên gia, ông Dominic Scriven, Trưởng nhóm công tác thịtrường vốn của Diễn đàn Doanh nghiệp Việt Nam, nói Chính phủ cần tăng tốc chươngtrình cổ phần hóa thông qua việc xác định một lộ trình mới, với các tiêu chí rõràng và thời gian biểu cụ thể.
“Cổ phần hóa doanh nghiệp nhà nước không nên chỉ quan tâm nhiều đến các khíacạnh tài chính mà còn những yếu tố khác như cơ cấu lại khu vực quốc doanh đặcbiệt là sau vụ việc của Vinashin. Nhóm đề nghị Chính phủ xây dựng một lộ trìnhcụ thể để giảm phần sở hữu vốn Nhà nước trong các doanh nghiệp cổ phần hóa”, ôngnói.
Theo Anh Minh
VnEconomy
