Hiệp hội Các nhà đầu tư tàichính Việt Nam (VAFI) vừa có văn bản gửi NHNN đề xuất việc hạ lãi suất tiền gửiUSD của các tổ chức kinh tế từ mức 1%/năm xuống 0%/năm và khống chế lãi suấttiền gửi USD của khu vực dân cư từ mức 3%/năm xuống 1%/năm.

Theo đánh giá từ VAFI, chỉ trongthời gian ngắn với chính sách khống chế lãi suất tiền gửi USD trong khu vực dâncư ở mức không quá 3%/năm và tăng tỷ lệ dự trữ bắt buộc ngoại tệ thêm 2% đã làmcho tỷ giá thực tế VND/USD giảm hơn 5%, nguồn cung ngoại tệ dồi dào và ở trạngthái cung lớn hơn cầu, đồng thời đang diễn ra việc chuyển dịch từ nắm giữ USDsang VND để gửi tiết kiệm có lợi thế hơn.

“Đây là thành công bước đầu, cóhiệu quả rất nhanh và tích cực ngoài dự đoán của đa phần các nhà quản lý, chuyêngia kinh tế tiền tệ. Thành công này khiến chúng ta có thể nghĩ rằng việc xóa bỏtình trạng đô la hóa đang tồn tại lâu trong nền kinh tế là việc không khó và cóthể kết thúc nhanh trong khoảng thời gian ngắn”, VAFI nhấn mạnh.

Tiếp tục đề xuất hạ lãi suất tiền gửi USD
Lãi suất huy động USD hiện dao động từ 1 - 3%/năm (ảnh minh họa)

Từ thực tiễn này, VAFI thấy rằngNgân hàng nhà nước nên có những hành động tiếp theo. Thứ nhất, hạ lãi suất tiềngửi USD của các tổ chức kinh tế từ mức 1%/năm xuống mức 0%/năm. Biện pháp nàycần làm ngay vì không có tác động tiêu cực gì đến chính sách tiền tệ, ngược lạisẽ có thêm nhiều lợi ích cho nền kinh tế và hệ thống doanh nghiệp, làm tiền đềcho việc hạ lãi suất cho vay.

Để chuẩn bị cho bước tiếp theo,ngay từ thời điểm này, theo VAFI, Ngân hàng Nhà nước nên chỉ đạo việc nghiên cứuban hành Phí tiền gửi ngoại tệ ở mức cao cho những đối tượng: cố tình găm giữngoại tệ, không có hoặc chưa có nhu cầu sử dụng ngoại tệ trong thời gian trướcmắt.

Thứ hai, khống chế và hạ lãi suấttiền gửi USD của khu vực dân cư từ mức 3%/năm xuống mức 1%/năm, cũng như tínhtoán tăng thêm tỷ lệ dự trữ ngoại tệ ở mức hợp lý để các ngân hàng thương mạikhông vượt rào khi cạnh tranh thu hút tiền gửi USD. Bước tiếp theo sẽ hạ xuốngcòn 0%/năm - vì với đa phần người gửi USD thì mức lãi suất 1% hay 0% không cónhiều khác biệt về lợi ích - và thu phí tiền gửi ngoại tệ.

Hiện nay có quan điểm cho rằngnếu tiếp tục hạ lãi suất tiền gửi USD ở mức như trên thì lượng kiều hối sẽ giảmsút, nhận định này theo VAFI là “không có cơ sở vì chi phí cho việc chuyển ngoạitệ bất hợp pháp từ Việt Nam ra nước ngoài khoảng 2%, với mức phí này cộng thêmvới rủi ro là có thể mất toàn bộ vốn thì có lẽ không ai làm việc nguy hiểm này”.

Do đó, với việc đưa ra những đềxuất trên, VAFI cho rằng thời điểm hiện tại rất thuận lợi để Ngân hàng Nhà nướchành động nhằm nhanh chóng rút ngắn tiến trình xóa bỏ tình trạng đô la hoá và đểthực hiện mục tiêu mà Ngân hàng Nhà nước đưa ra là sẽ chấm dứt tình trạng huyđộng vốn và cho vay bằng ngoại tệ.

Theo Nguyễn Hiền
Dân trí