3 tuần qua, Công tyđiện lực Tokyo (TEPCO) vẫn chưa kiểm soát được bốn lò phản ứng từ 1-4 củanhà máy điện Fukushima I, trong khi cũng chưa quyết định có nên tháo bỏ hailò số 5 và 6 mà đã được cho ngưng hoạt động một cách an toàn.
Các nhà quản trị tạiTEPCO đã đưa ra một thẩm định u ám, trong khi số đo phóng xạ trong khôngkhí quanh nhà máy tiếp tục là những con số đáng lo ngại. Chủ tịch TEPCOTsunehisa Katsumata nói rằng khi công tác đó hoàn tất thì mới rõ tươnglai của các lò phản ứng. Nhiệm vụ gay go nhất hiện nay là khống chế cáclò phản ứng từ số 1 đến số 4
Ông Katsumata nhìn nhận là Tepco đã không thể làm nguội được các lo phảnứng hạt nhân và hứa sẽ nỗ lực tối đa để ổn định chúng, và cho biết thêmcác lò phản ứng từ số 1 đến 4 sẽ ngưng hoạt động vĩnh viễn.
Chủ tịch TEPCO nói rằng côngty của ông đang chuẩn bị để bồi thường thiệt hại cho những người bị nhiễmphóng xạ. Ông cũng xin lỗi người dân bị khốn đốn vì các đợt cúp điện luânphiên vì khan hiếm điện.
![]() |
Nhật hoàng Akihito và Hoàng hậu Michiko thăm các nạn nhân động đất/sóng thần tại một trung tâm tạm trú ở Tokyo. |
Ông Katsumata chưa sẵn sàngkết luận về tương lai của các lò phản ứng số 5 và số 6 tại nhà máy này haynhà máy Fukushima Daini (Fukushima II) gần đó, nơi đã thoáng thấy khói bốclên từ một trong các lò phản ứng. Ông thừa nhận rằng công ty điện lực có thểvấp phải sự chống đối mãnh liệt của công chúng trước việc tái khởi động bấtcứ lò phản ứng nào tại Fukushima.
Còn về tương lai của công ty thì ông Katsumata cho là rất nghiêm trọng. ÔngKatsumata hiện đang đứng đầu cuộc chiến của TEPCO tại các nhà máy. Ông lênthay thế Chủ tịch Masataka Shimizu, đã phải nhập viện hồi tối 29/3 vì bịchóng mặt và cao huyết áp. Vị chủ tịch này đã không thấy xuất hiện trướccông chúng kể từ ngày 13/3, tức là 2 ngày sau khi xảy ra các vấn đề.
Tại nhà máy, mức phóng xạ trong vùng biển gần đó đang tăng cao. Nước biểngần nhà máy điện hạt nhân Fukushima I đã bị nhiễm phóng xạ ở mức độ cao hơntrước rất nhiều. Cơ quan an toàn hạt nhân của Nhật nói rằng các số liệu mớinhất đo được gần lò phản ứng hạt nhân số 1 nằm cách bờ biển 328 thước ghinhận được chất phóng xạ iốt cao gấp 3.355 lần mức cho phép.
Các mẫu xét nghiệm trước đóghi nhận mức độ iốt trong nước biển cao trên mức luật định đến 1.850lần. Mức độ của cùng chất phóng xạ đo được tại vùng biển cách nhà máy nàykhoảng 16 km về hướng nam, tuy thấp hơn nhưng cũng còn khá cao.
Hidehiko Nishiyama, phó tổnggiám đốc của cơ quan an toàn nguyên tử của Nhật, đã nói trong một cuộc họpbáo rằng: "Chất iốt 131 sẽ bớt phóng xạ đến một nửa sau 8 ngày, và nếu xéttheo đời sống dưới biển, chất iốt sẽ tự phân hủy đáng kế vào thời điểm tiếpcận người dân".
Iốt 131 được cho là đã gây raung thư ở tuyến giáp trạng trong số các trẻ em bị nhiễm phóng xạ từ tai họatại nhà máy Chernobyl hồi năm 1986. Các công nhân tại nhà máy Fukushima hiệnđang cố gắng để ngừa chất phóng xạ rò rỉ ra biển.
Nhưng việc một số chất lỏngcó cường độ phóng xạ cao đã được tìm thấy bên trong và bên ngoài các tòa nhàcó lò phản ứng hạt nhân. Một số lượng nhỏ chất phóng xạ plutoni cũng đã đượcphát hiện trong phấn đất chung quanh nhà máy, và đây là dấu hiệu mới nhấtcho thấy có thể một trong các lò phản ứng đã bị hư hại một phần.
TEPCO và cơ quan an toàn hạtnhân nói rằng họ chưa biết rõ nguồn gốc rò rỉ.
Các giải thích về nguyênnhân vụ rò rỉ này thập trung vào hai khả năng: thứ nhất là hơi nước nóngtừ trung tâm lò phản ứng có thể thoát ra ngoài qua các vết nứt rạn hoặcvật liệu bị nhiễm thoát ra từ các bức tường vách của bể nước kiểm soátnhiệt độ bên dưới lò phản ứng số 2. Các viên chức nói rằng chất plutoniđược dùng trong lò phản ứng số 3 chưa lên tới mức độ có thể đe dọa tớisức khỏe con người.
Chánh văn phòng Nội các Nhật Bản Yukio Edano cho hay một ủy ban chuyêngia hạt nhân đang cố vấn cho chính phủ về cách thức đóng cửa các lò phảnứng và ngăn ngừa phóng xạ rò rỉ thêm. ông Yukio Edano cho biết cácchuyên gia hiện đang xem xét tới việc bao phủ tòa nhà chứa các lò phảnứng hạt nhân tại nhà máy điện Fukushima Daiichi (Fukushima I) với mộtloại vật liệu đặc biệt để chặn đứng các vật liệu hạt nhân rò rỉ ra bênngoài.
Vẫn còn vấn đề về nước bị nhiễm xạ trong các tòa nhà và các đường hầmtại nhà máy. Công tác loại bỏ nước này đang tiến hành chậm vì thiếu chỗđể chứa nước đó. Chính phủ đang xem xét khả năng sử dụng một tàu chởhàng để chứa lượng nước này.
Trong khi đó, chính phủ Nhật Bản hôm qua cũng thông báo một loạt cácbiện pháp an toàn mới cho các nhà máy điện hạt nhân trên toàn quốc. Cácbiện pháp này trực tiếp giải quyết một số khuyết điểm vấp phải ởFukushima và đòi hỏi cung cấp điện bằng các phương tiện di động và bốtrí xe cứu hỏa để tưới nước cho các lò phản ứng và các thanh nhiên liệuđã qua sử dụng, trong trường hợp không làm nguội được.
Mỹ và Pháp tuyên bố sẵn sànggiúp đỡ Nhật Bản và chính quyền Tokyo đã chấp nhận sự hỗ trợ này.
Bộ Năng lượng Mỹ dự tính gửiđến Nhật Bản các robot - người máy - đặc chủng, có thể làm việc trong môitrường phóng xạ rất cao, đi sâu vào khu vực gần tâm lò, để thu thập cácthông tin cần thiết. Bên cạnh đó, Tổng thống Mỹ còn hứa giúp đỡ các nạn nhânngay lập tức và kể cả về lâu dài.
Trong khi đó, Tổng thốngPháp, Nicolas Sarkozy, sẽ tới thăm Nhật Bản vào ngày mai để bày tỏ tình liênđới với nhân dân Nhật Bản. Ông sẽ là nguyên thủ quốc gia đầu tiên tới xứ hoaanh đào kể từ sau thảm họa động đất và sóng thần, ngày 11/03 vừa qua.
Nếu tính theo số nhà máy vàsố lò phản ứng nguyên tử, thì Mỹ là cường quốc số một về điện hạt nhân (70nhà máy, 104 lò), đứng thứ hai là Pháp (19 nhà máy, 58 lò) và thứ ba là NhậtBản (17 nhà máy, 54 lò).
Vnexpres