Tràn lan nhạc chế trên mạng

Nếu trước đây, nhạcchế chủ yếu truyền miệng cho vui thì nay, khi các mạng xã hội trở nên phổbiến, nhạc chế được tận dụng với nhiều mục đích: từ PR bản thân đến bôi nhọnghệ sĩ...

Ảnh minh họa

Từ giễu cợt, phôtrương...

Thời gian gần đây, cư dânmạng bỗng được mùa “thưởng thức” nhiều chế phẩm với đủ thể loại, từ nhạc xưađến những giai điệu trẻ, từ nhạc nhẹ đến cải lương và cả nhạc ngoại. Thử lêntrang YouTube, sẽ thấy ngay đâu là bài nhạc chế đang thu hút nhiều ngườitheo dõi, đâu là bài “cực đỉnh”.

Đang được truyền link (đườngdẫn) để gây cười phổ biến hiện nay là những clip Trường ca sữa đậu nành- được chế từ bài Giọt lệ đài trang (Ngày xưa em bán sữađậu nành, ngày xưa em đạp chiếc xe màu xanh..., rồi con em cũng bán sữa đậunành..., rồi chắt em cũng bán sữa đậu nành..., cứ thế cả nhà em đều bán sữa).Tuy nhiên kiểu chế cho vui, để cười thoải mái như vậy không nhiều, mà nổilên chủ yếu là các clip chế lời bậy bạ, kích động hoặc biểu diễn ghê rợn,mát mẻ để thỏa mãn ham muốn phô trương bản thân của các bạn trẻ.

Hầu hết những ai có thói quenlướt net đều biết đến Chuyện tình chuồng trâu (chế từ bài Ngôi nhà hoahồng - do Quang Vinh và Bảo Thy thể hiện), hoặc Chuyện tình lan can(chế ca khúc ngoại In the army now), hoặc Hát vang rằng C.V ngu(chế từ bài Hát vang rằng em yêu anh của Thủy Tiên)... Nếu Chuyện tình lan can hay Chuyện tình chuồng trâu dừng ở mức nhínhố, làm trò hề (dẫu khá “nặng” như: cởi trần hát và diễn đập đầu vào lancan, vờ phun ra máu...) thì những bài nhạc chế để cười nhạo người của côngchúng lại cay cú và “thâm” hơn nhiều. Khán giả không thiện cảm với ca sĩ B.Tcó lẽ không dưới một lần biết và nghe những câu hát: “Ngày xưa rất xưađó có một nàng công chúa, hồn nhiên ngây thơ nhưng bị nặng mùi, chẳng có aidám kề bên”. Còn nhóm chống lại cặp đôi T.T - C.V thì nặng lời hơn khichế ra những câu hát cay cú.

Những bài hát chế như thế cứđược sao chép sang nhiều trang cá nhân, mạng xã hội để thỏa thú giễu cợt.Còn người trong cuộc, có nghe hay (nếu) có tức giận thì cũng đành ngậm ngùi,vì chẳng thể kiện hay “làm gì được nhau” cả.

... đến kinh doanh

Khi các mạng xã hội ngày càngphát triển, xu hướng truyền thông trên mạng xã hội (social media) cũng trởnên thông dụng hơn. Đó là cách các nhà sản xuất mời một nhân vật nổi tiếngtrên mạng làm một một clip (chế lời ca khúc dễ thuộc hoặc hình thức khác đểthu hút) nhằm quảng bá cho sản phẩm của họ.

Ví như sau hiện tượng DonNguyễn với clip diễn (nhép môi) lại bài Vọng cổ teen, anh chàng nàybỗng trở thành nhân vật được chú ý. Không chỉ được mời đóng phim, biểudiễn..., anh còn được mời thể hiện lại bài Vọng cổ geisha với nộidung được “chế tạo” theo cách quảng cáo cho điện thoại S. Hay ngay cả mộtloại nước giải khát đang được quảng cáo rầm rộ trên truyền hình nhưng vẫnđược nhà sản xuất chọn thêm hình thức quảng bá trên mạng xã hội để tăng thêmsự quan tâm từ công chúng. Và họ đã chế bài hát Giờ anh hứa để làm gì(của Ưng Hoàng Phúc) thành Giờ thì than nóng để làm gì... nhằmkêu gọi mọi người dùng nước giải khát nói trên.

Dẫu hiệu quả của hình thứcquảng bá trên mạng có được hay không là nhờ chính sự tự phát của nó, nhưngnếu nhìn sâu xa, mục đích cuối cùng vẫn là thu lợi cho nhà sản xuất. Và dùnhà sản xuất có trả tiền cho nhân vật của cộng đồng mạng để có được các clipquảng cáo miễn phí này (vì trên mạng xã hội cứ thoải mái đưa clip lên, clipnào lạ, bắt mắt thì có nhiều người xem), nhưng khi đã dùng một tác phẩm đểchế lại ở bất kỳ cách thức nào nhằm kinh doanh, mà không xin phép tác giảhoặc không trả phí tác quyền thì cũng đã phạm luật.

Anh Nguyễn Ngọc Long, quản lýtrang nhacso.net, cho biết: “Chế nhạc để bôi nhọ hay PR... đều không đángđược cổ súy. Riêng cách thức của truyền thông trên mạng xã hội, do không cóluật lệ nào cấm, cũng chẳng có nhạc sĩ nào lên tiếng khiếu kiện nên nó vẫnđược phổ biến vô tư”.