Hầu hết các loại bánh kẹo này đềulà hàng 3 không: Không hạn sử dụng, không nơi sản xuất và không đăng ký chấtlượng sản phẩm.
Gần Tết là thời điểm "lên ngôi"của các mặt hàng thực phẩm như bánh kẹo, rượu bia. Lượng hàng được tiêu thụtrong khoảng thời gian 2 tháng trước Tết tăng gấp 3, gấp 4 lần so với nhu cầubình thường. Đây cũng chính là thời điểm để các loại hàng bánh kẹo nhập lậu,hàng tồn kho, hàng hết "date" và hàng nhái, hàng giả có cơ hội tuồn ra thịtrường.
Ngay cả hạt dưa, mặt hàng ở nhiềunơi vừa được phát hiện có chất rhodamine B, một loại hóa chất dùng để nhuộm quầnáo có khả năng gây tổn thương gan, thận và ung thư nếu ăn phải cũng được bántràn lan không nguồn gốc, không số đăng ký chất lượng…
Vào thời điểm này, phố Hàng Buồm,Hàng Giầy, chợ Đồng Xuân… tràn ngập các loại bánh kẹo, ô mai, mứt… Người mua, kẻbán nhộn nhịp. Bánh kẹo ở các phố này thường được bán buôn theo cân, bao tải…chất đầy hè đường, trên xe máy, xe ôtô tải loại nhỏ… Màu sắc của các loại bánhkẹo, mứt và ô mai bày bán ở đây rất bắt mắt, phong phú cả về mẫu mã.
Sáng 17/1, chúng tôi đã khảo sátcác tuyến phố trung tâm bán các mặt hàng này và nhận thấy, bên cạnh những thươnghiệu bánh kẹo quen thuộc và có uy tín trên thị trường, có đến 70% là các loạibánh kẹo, mứt, ô mai được nhập lậu qua biên giới. Hầu hết các loại bánh kẹo nàyđều là hàng 3 không: Không hạn sử dụng, không nơi sản xuất và không đăng ký chấtlượng sản phẩm.
Mặc dù bánh kẹo nhập lậu liên tụcđược cảnh báo, khuyến cáo không nên sử dụng vì những tác hại khó lường đến sứckhỏe nhưng mặt hàng này vẫn bán chạy bởi giá rẻ, nhìn bắt mắt. Nhất là trong dịpTết, bánh kẹo nhập lậu có màu sắc vui mắt, giá rẻ có khi chỉ bằng 1/2 giá củacác loại bánh kẹo có thương hiệu nên người buôn bán từ các tỉnh, các vùng nôngthôn phần lớn đều lựa chọn những loại hàng này.
![]() |
Bánh kẹo, hạt dưa không rõ nguồn gốc vẫn được bày bán tràn lan ở Hà Nội. (Ảnh: T.H) |
Ngay trên phố Hàng Giầy, nhiềuchủ cửa hàng bánh kẹo thản nhiên rạch các bao tải, thùng đóng bánh kẹo để đổ racân lẻ cho khách. Những thùng bánh, kẹo này là bánh kẹo ngoại. Ngày sản xuất,hạn sử dụng đều được in rõ ràng trên vỏ thùng carton. Đáng nói rằng, những thùngbánh kẹo này lại là hàng tồn kho từ năm ngoái, hàng hết date. Người bán phải vứtbỏ bao bì để trà trộn kẹo, bánh bán như hàng mới.
Hỏi mua một loại kẹo hoa quảTrung Quốc có vị ổi trên phố, chúng tôi được chủ cửa hàng tư vấn: Nếu mua để bánvới số lượng trên 10kg, giá sẽ chỉ bằng một nửa giá bán lẻ. Chị bán hàng cònkhẳng định, bán rẻ được là do loại kẹo này được nhập lậu, không mất thuế.
Quay sang một loại kẹo dâu sữa,chúng tôi được chị bán hàng cho biết đây là kẹo của Malaysia và giá bán buôn là140.000 đồng/kg. Xem kỹ chiếc kẹo, chúng tôi chỉ thấy in hình quả dâu tây, khônghề có xuất xứ, địa chỉ.
Thắc mắc này được chị bán hànggiải thích là chị nhập cả kiện hàng, từng bao tải và bên ngoài bao to mới có địachỉ nơi sản xuất. Một mặt hàng khác cũng được tiêu thụ mạnh vào dịp Tết là hạtdưa, hạt điều, hạt hướng dương. Hạt dưa được đựng trong túi giấy, màu đỏ tươinhưng cũng như bánh kẹo, bên ngoài túi chỉ có dòng chữ: Hạt dưa đặc biệt chứkhông hề có địa chỉ sản xuất, hạn sử dụng. Trong khi đó, liên tục thời gian gầnđây, nhiều vụ việc sử dụng chất rhodamine B gây ung thư để nhuộm hạt dưa đã đượccác cơ quan chức năng phát hiện.
Đây là một loại hóa chất dùng đểnhuộm quần áo, đã bị cấm tuyệt đối trong thực phẩm và thuốc. Người sử dụng chỉcần cắn hạt dưa, tiếp xúc vỏ dưa dính hoá chất này cũng đã rất nguy hiểm. Sựtích tụ lâu ngày trong cơ thể chất này trước hết gây tổn thương gan, thận, lâudần gây ung thư. Còn với những người gan kém, sự đào thải qua gan kém có thể gâydị ứng tức thì, biểu hiện là nổi mẩn trên da, sung huyết.
Ngay trên địa bàn Hà Nội, ngaysau khi có thông tin hạt dưa được nhuộm đỏ bằng phẩm màu công nghiệp chứa chấtung thư, ngày 16/1, đoàn thanh tra liên ngành về vệ sinh an toàn thực phẩm(VSATTP) TP Hà Nội đã có buổi kiểm tra tại các quầy thực phẩm tại chợ Đồng Xuân.Tại ki-ốt Hiền Linh (số hiệu 38-B1), đoàn kiểm tra đã phát hiện một túi hạt dưađỏ 3 - 4kg, chủ ki-ốt không xuất trình được giấy tờ chứng minh nguồn gốc. Ngaysau đó, số hạt dưa này đã bị lập biên bản tịch thu.
Hiện cả chợ Đồng Xuân có 155 cơsở kinh doanh thực phẩm nhưng mới có 42 cơ sở được cấp giấy chứng nhận VSATTP,chiếm 27%. Lý do chính khiến 113 cơ sở còn lại chưa được cấp giấy chứng nhậnVSATTP là vì các cơ sở này thiếu hợp đồng mua bán và giấy tờ chứng minh nguồngốc thực phẩm.
Theo ông Lê Quý Hùng, Đội Quản lýthị trường số 14, Chi cục Quản lý thị trường Hà Nội, đơn vị này đã kiểm tra 10cơ sở kinh doanh hạt dưa nhuộm phẩm màu công nghiệp. Đoàn kiểm tra liên ngànhVSATTP TP Hà Nội cũng phát hiện nhiều cửa hàng trên phố Hàng Buồm kinh doanhbánh kẹo không có giấy tờ chứng minh nguồn gốc, xuất xứ cũng như tem phụ hướngdẫn bằng tiếng Việt.
Điều đáng nói là năm nào cũng cónhiều lượt kiểm tra việc kinh doanh các mặt hàng này nhưng năm nào cũng vẫn táidiễn cảnh hàng nhập lậu tràn ngập và bán chạy hơn hàng nội. Nhiều chủ cửa hàngcòn chấp nhận bị phạt vài triệu và tiếp tục bán mặt hàng chứa nhiều nguy cơ đedọa sức khỏe người tiêu dùng này vì lợi nhuận cao và dễ bán. Hậu quả cuối cùnglà người tiêu dùng phải ăn bánh kẹo hết date, độc hại.
Theo