Truyện tranh biến thái

Tại các hội thảo về văn hóađọc, nhiều ý kiến cho rằng văn hóa đọc đang xuống cấp vì giới trẻ, bao gồmcả thiếu nhi thời nay ít đọc sách. Thực tế ngược lại, thanh thiếu niên rất“chịu” đọc sách, điều đáng nói là các em rất mê đọc những loại sách khôngđược khuyến khích, có nội dung không lành mạnh.  

Bên cạnh truyện ma kinh dị,đông đảo độc giả tuổi học trò đang bị cuốn vào các loại truyện tranh khôngcòn dừng lại ở chuẩn mực giải trí, giáo dục mà là sự biến chất nội dung,lệch lạc những giá trị sống.

 Không còn là truyện cổtích

 Cái nôi đẹp nhất nuôi dưỡngtâm hồn trẻ thơ là truyện cổ tích đã không còn giữ được cái hồn tinh túy vànét đẹp truyền thống của nó nữa. Khi nhiều đơn vị đầu tư làm sách đã làm mớitruyện tranh cổ tích bằng cách mang tiếng cười và ngôn từ hiện đại vàotruyện cổ tích, nét vẽ và lời thoại cũng hài hước như truyện tranh nướcngoài.

Những hình ảnh tươi mát trong những truyện tranh gợi dục

 Mới đầu, những bản truyện cổtích cải tiến đầu tiên ít nhiều thu hút được độc giả nhờ nét vẽ được chămchút tinh tế, hình ảnh đẹp, màu sắc đa dạng và câu chuyện có lồng ghép nhữngmảng hài hước ý nhị, không ảnh hưởng hay làm thay đổi giá trị nội dung cốttruyện.

 Nhưng sự dễ dãi càng lúccàng quá lố, họa sĩ và tác giả ngày càng phóng bút cẩu thả; sự hài hước ngàycàng lấn át và chất cổ tích bị biến dạng hoàn toàn khi ngôn ngữ của các nhânvật Lang Liêu, vua Hùng, Mai An Tiêm, nàng Út ống tre... (trong các bộ tranhtruyện cổ tích Việt Nam do các đơn vị NXB Giáo dục, NXB Kim Đồng cấp phépxuất bản) đều là ngôn ngữ của tuổi teen hiện đại.

Ở truyện Sự tích bánh chưngbánh dày, cổ tích nguyên bản là Lang Liêu thấy thần về báo mộng lễ vật dânglên vua Hùng thì trong truyện tranh cải tiến lại là Lang Liêu mơ lạc vàocuộc thi làm bếp và người dẫn chương trình toét miệng giới thiệu “Xin chàomừng quý vị đến với cuộc thi Vào bếp với người nổi tiếng” và từ đó Lang Liêuđã biết được cách làm bánh chưng bánh dày (!).

 Những người con khác của vuaHùng khi ăn thử thức ăn thì bị ngộ độc phải đi cấp cứu bằng xe cứu thương,vua Hùng trước khi nếm các sơn hào hải vị cũng lo sợ bị ngộ độc thực phẩm;và hình ảnh vua Hùng được vẽ cực kỳ nhí nhố... Đó là một ví dụ điển hình chosự làm mới sai lệch một cách cẩu thả của truyện tranh cổ tích.

 Chưa kể việc mất chi tiết,sai chi tiết hay sai tên nhân vật trong một số truyện tranh cổ tích khác,như: Chú mèo đi hia, Công chúa lọ lem, Nàng công chúa ngủ trong rừng, Câytre trăm đốt...

 Sự thay đổi ngôn ngữ và hìnhảnh này làm cho truyện tranh Việt thu hút độc giả hơn nhờ tạo ra tiếng cườinhưng vì chiều theo thị hiếu tiếng cười dễ dãi đã ngày càng làm biến dạngcác nét đẹp truyền thống của truyện cổ tích dân gian, đồng thời khiến nhậnthức của các em thiếu nhi về truyện cổ tích cũng không còn nguyên vẹn.

 Truyện tranh ngoại: Sexvà bạo lực

 Mối nguy hại nhất với cácđộc giả tuổi học trò hiện nay chính là làn sóng truyện tranh nước ngoài đổbộ vào thị trường sách Việt với hàng loạt bộ truyện nội dung nhảm nhí, chỉđề cập vấn đề tình dục cùng những hình ảnh tươi mát thô thiển và cũng khôngthiếu phần bạo lực. Loại truyện này được cho thuê nhan nhản ở các cửa hàngcho thuê sách.  

Và cùng với game online chứahình ảnh gợi dục, loại truyện này cũng được phát tán tràn lan trên mạng màđối tượng độc giả không ai khác hơn là các em thiếu nhi.

 Những tựa truyện có vẻ bìnhthường, như Ichigo – kỷ niệm xanh, Mặt trời bé con, Tam nữ hiệp, Nụ hôn đầu,Chàng trai trong truyện tranh... (đều do NXB Thanh Hóa xuất bản) tràn ngậphình ảnh tươi mát, các nhân vật độ tuổi thiếu niên trong truyện thoải máinói năng chớt nhả, gợi tình, thực hiện cả những hành vi như người lớn.

 Có truyện lố bịch đến mứcmột độc giả lớn tuổi khi nhìn thấy đã phải thốt lên gay gắt: “truyện tranhgì mà không khác một cẩm nang dạy cách làm tình!”.  

Nhân vật nữ thường xuyên bịvẽ “lột trần” (bộ truyện Một nửa Ramma), nhân vật nam theo kiểu “anh hùngbạo lực” sẵn sàng cầm dao, mã tấu đi thanh toán “kẻ thù” trong trường.Truyện kiếm hiệp cũng không quên đưa vào vài chi tiết sex.

 Một biên tập viên NXB chobiết truyện tranh Nhật khi xuất bản đã được cắt xén, biên tập những hình ảnhnhạy cảm nhưng đó chỉ mới giảm bớt một phần rất nhỏ khi mà nội dung cuốntruyện chỉ quẩn quanh chuyện tình cảm và hình ảnh tươi mát. Chưa kể, nhữngbản truyện được chuyển ngữ đăng tải trên mạng được giữ nguyên những hình ảnhđó.

 Bất chấp nội dung có tínhgiáo dục hay gợi dục, các đơn vị làm sách cũng đã bỏ túi được một khoản lợinhuận khổng lồ khi đánh vào tâm lý tò mò của tuổi học trò và được các cơquan chức năng thả nổi công tác quản lý. Bộ Thông tin và Truyền thông từngxử phạt hành chính 2 bộ truyện của NXB Văn hóa Thông tin – đơn vị “tạonguồn” truyện tranh khá dồi dào - và cấm phát hành 2 bộ truyện của NXB ThanhHóa. Nhưng xem ra, đây chỉ như bắt một - hai con sâu trong khu rừng rậm cóquá nhiều sâu.