Chuyện khó mua USD "chợ đen"và ngân hàng đang "nóng" trong thời gian gần đây. Nhưng có ý kiến cho rằng, USDchẳng qua đang bị... làm giá?
"DN không khó để mua được USD" -đó là khẳng định của giám đốc một DN chuyên nhập khẩu ôtô tải nhẹ của Hải Phòng.Căn cứ để vị giám đốc này khẳng định như vậy không chỉ vì DN của ông vẫn kiếmđược đủ USD cho hợp đồng nhập khẩu, mà còn vì thực tế, như ông này "lý sự": USDvẫn (phải) có đủ cho nhu cầu của người dân và DN. Và câu chuyện sẽ là thế này:mua USD ở đâu, như thế nào và giá bao nhiêu mà thôi ?
Về lý thuyết, nơi duy nhất có thểtìm USD một cách hợp pháp là ngân hàng. Do vậy, cũng có thể hiểu, nếu USD "chợđen" tìm được "đường" vào ngân hàng, thì nó hoàn toàn có đủ điều kiện hợp phápđể "bơm" cho người có nhu cầu qua kênh ngân hàng. Vậy thì USD "chợ đen" có thểtự giác vào ngân hàng? Câu trả lời là có. Vì Nhà nước khuyến khích người dân, DNgửi USD về ngân hàng.
Vấn đề còn lại là đường đi củaUSD từ ngân hàng tới người dân và DN có là đường thẳng, tức là đúng với tỉ giáNhà nước quy định ? Một giám đốc DN nói rằng, đó là con đường thẳng hình chữ...Z.
 |
| (Ảnh minh họa) |
Trước đây, khi thực hiện hợp đồngnhập khẩu có sử dụng USD, không ít DN ghi giá nhập thấp hơn giá thực. Lý do ghilà để trốn thuế. Đương nhiên nhà nhập khẩu sẽ thiếu một khoản USD thực trả chophía nước ngoài. Phần thiếu hụt này DN huy động nguồn USD "chợ đen", chi trả quakênh ngoài ngân hàng. Và thực tế, không phải ngân hàng nào cũng cung ứng đủ USDcho nhu cầu vay để nhập khẩu của DN. Do vậy, USD "chợ đen" vẫn là lời giải để DNcó đủ số ngoại tệ thực hiện hợp đồng.
Khi USD "chợ đen" bị cấm gắt gaohơn, những điểm cung ứng USD "chợ đen" rút vào hoạt động "bí mật", hoặc tạm dừnghoạt động. Đương nhiên ngân hàng phải là nơi đáp ứng toàn bộ nhu cầu USD của DN.Một DN Hải Phòng chuyên nhập khẩu nguyên liệu từ Nam Mỹ cho biết, họ ký hợp đồngmua ngoại tệ với ngân hàng, nhưng thay vì ký mua trực tiếp USD, DN này phải muathông qua ngoại tệ thứ 3. Chênh lệch tỉ giá giữa 2 loại ngoại tệ này là lợinhuận hợp pháp mà ngân hàng được hưởng.
Còn một DN chuyên nhập khẩu ôtôđã qua sử dụng từ Hàn Quốc lại cho biết cách làm khác của ngân hàng. Theo đó,khi ký hợp đồng cung ứng ngoại tệ, bên cạnh việc áp dụng các loại phí mà Ngânhàng nhà nước không cấm, ngân hàng cung ứng ngoại tệ yêu cầu DN ký và trả ngaymột khoản phạt... sớm trả nợ. Đó cũng lại là một khoản thu khác rất hợp pháp củangân hàng.
Mặt khác, hiện nhiều ngân hàngvẫn cho DN vay vốn, nhưng chỉ thực giải ngân không quá 90% số tiền cho vay. Phầncòn lại các DN phải ký các loại quỹ đảm bảo giao dịch. Như vậy, DN dù không nhậnđược toàn bộ giá trị vay, nhưng vẫn phải chịu đủ 100% lãi suất cho toàn bộ khoảnvay.
"Không thiếu cách để ngân hànglàm giá USD ngay trên khoản vay của DN" - đó là "kết luận" của một DN về thực tếsử dụng USD sau khi lệnh cấm ngoại tệ "chợ đen" có hiệu lực. DN này ước tính, tỉgiá thực tế mua USD (sau khi tính tất cả các loại phí mà DN phải chịu) từ ngânhàng hiện chỉ thấp hơn USD "chợ đen" 20 - 30 điểm/USD.
Theo Quốc Dũng
DĐDN
