Tuy nhiên, theoquan điểm của Y học cổ truyền, không phải loại cháo nào cũng thích hợp cho mùahè. Bởi lẽ, ngoài gạo ra, các thực phẩm phối thuộc phải có tính thanh nhiệt vàthanh đạm nhằm giúp cho cơ thể chống đỡ được với điều kiện thời tiết hết sứcnóng bức, Đông y gọi là “thời khí có tính viêm nhiệt”. Một số cháo thanh nhiệtdẫn ra dưới đây sẽ giúp bạn đọc hiểu thêm về vần đề này.
![]() |
Cháo hạt sen là món ăn thanh nhiệt rất tốt trong mùa hè |
Bài 1: Đậu xanh 30g, lásen tươi l/4 lá, gạo tẻ 100g. Đậu xanh loại bỏ tạp chất, rửa sạch, cho vào nồinấu trước. Khi chín, tiếp tục cho gạo tẻ đã vo sạch và lá sen tươi vào nấu nhừthành cháo loãng, ăn mỗi ngày 2 lần, mỗi lần 1 bát.
Công dụng: thanh nhiệt giải độc,tiêu thử và bồi bổ sức khỏe. Với những người thừa cân và béo phì, loại cháo nàycòn có tác dụng điều hòa rối loại lipid máu, làm giảm cân nhẹ người. Chú ý: đậuxanh phải để nguyên cả vỏ.
Bài 2: Dưa hấu 1.000g, cátcánh 25g, đường phèn 100g, gạo tẻ 100g. Dưa hấu bỏ hạt, thái vụn; cát cánh tháimiếng nhỏ như hạt gạo; gạo tẻ vo sạch ngâm nước cho trương lên. Tất cả cho vàonồi, đổ nước vừa đủ rồi ninh nhừ thành cháo. Mỗi ngày ăn một vài bát.
Công dụng: thanh nhiệt giải độc, lợi tiểu và làm hết khát. Trong dược học cổtruyền, dưa hấu được mệnh danh là “thiên nhiên bạch hổ thang”, ý muốn nói: loạidưa này có tác dụng thanh nhiệt mạnh như bạch hổ thang, một bài thuốc điển hìnhthuộc nhóm thanh nhiệt tả hỏa.
Bài 3: Bí xanh tươi cả vỏ100g, gạo tẻ 50g. Bí xanh rửa sạch thái miếng nhỏ, gạo tẻ vo sạch, hai thứ đemninh nhừ thành cháo, mỗi ngày ăn vài lần, mỗi lần 1 bát nhỏ.
Công dụng: thanh nhiệt giải độc,lợi thủy tiêu thũng và làm hết khát; rất thích hợp với những người thừa cân béophì, người bị phù nề, đái tháo đường, cảm nắng cảm nóng, viêm đường tiết niệu,trẻ em bị bệnh ngoài da trong mùa hè.
Bài 4: Mía tươi 250g (cóthể thay bằng nước mía ép 100 - 150ml), gạo tẻ 50g. Mía rửa sạch, róc vỏ, cắtđoạn chẻ nhỏ rồi đem ninh với gạo tẻ thành cháo. Mỗi ngày ăn 2 lần, mỗi lần 1bát.
Công dụng: thanh nhiệt, sinh tândịch, nhuận phế hòa vị, trừ phiền làm hết khát, bồi bổ sức khỏe và phòng chốngtáo bón; rất thích hợp cho trẻ biếng ăn, nóng sốt, bị bệnh ngoài da trong mùa hèvà những người bị bệnh đường hô hấp và táo bón.
Bài 5: Bột sắn dây 50g (cóthể dùng củ sắn dây 100g thay thế), đậu xanh để cả vỏ 50g, gạo tẻ 50g. Gạo tẻ vosạch đem ninh với đậu xanh thành cháo. Khi chín, đổ bột sắn dây đã hòa nước vào,khuấy đều, đun thêm một lát là được (nếu dùng củ sắn dây thì cho vào ninh ngaytừ đầu).
Công dụng: thanh nhiệt giải độc, tiêu thử lợi thủy, giải khát; rất thích hợp vớingười bị cao huyết áp, rối loạn lipid máu, thiểu năng tuần hoàn não trong mùahè.
Bài 6: Bạch linh tán bột20g, đậu đỏ 50g, ý dĩ 20g. Đậu đỏ rửa sạch, ngâm nước nửa ngày rồi đem ninh vớiý dĩ cho nhừ, tiếp đó cho bột bạch linh vào đun thêm một lúc là được. Khi ăn chothêm một chút đường trắng, mỗi ngày ăn vài lần, mỗi lần 1 bát.
Công dụng: kiện tỳ trừ thấp,thanh nhiệt giải độc; rất thích hợp cho những người bị bệnh gan mật, rối loạntiêu hóa, viêm đại tràng mạn tính, biếng ăn trong mùa hè.
![]() |
Bài 7: Đậu ván trắng tươi(bạch biển đậu) 120g (nếu dùng khô thì 60g), gạo tẻ 100g, đường đỏ vừa đủ. Đậuván rửa sạch rồi đem ninh với gạo thành cháo, (nếu là đậu ván khô thì phải ngâmnước qua đêm), chế thêm đường, chia ăn vài lần, mỗi lần 1 bát nhỏ.
Công dụng: thanh thử hóa thấp,kiện tỳ chỉ tả (cầm đi lỏng); rất thích hợp cho những người tỳ vị hư nhược, đilỏng mạn tính, phụ nữ bị khí hư, trẻ em hay nôn và biếng ăn về mùa hè.
Theo ThS. Hoàng KhánhToàn
Sức khỏe & Đời sống