Theo số liệu thống kê, chỉ từ đầu năm đến nay Việt Nam đã thu về hơn 900 triệuUSD từ xuất khẩu vàng. Sự kiện này cho thấy vốn vàng còn trong dân rất lớn, vàgiờ đây họ đang chuyển hóa thành tiền để đầu tư, làm ăn...

Chỉ tính riêng trong tháng 5 đã có đến hơn 20 tấn vàng được “xuất ngoại”, thu vềtrên 800 triệu USD, tương đương 15.200 tỉ đồng để đưa vào sản xuất, kinh doanh.

“Bỏ chạy” khỏi vàng

Tổng giám đốc một ngân hàng (NH) thương mại cổ phần có thế mạnh về huy động vàngcho biết trong hai tháng qua lượng vàng huy động đã giảm 15%, tương đương16.000-20.000 lượng. Lãi suất giảm nên người dân tranh thủ lúc giá cao đã rútvàng ra bán.

Ông này cho biết trước đây lãi suất huy động cao nên vàng huy động luôn ổn định17.000-18.000 lượng, tương đương 7-8 tấn. Thời gian vừa qua lãi suất vàng giảmmạnh nên nhiều trường hợp đáo hạn sổ tiết kiệm đều bán chuyển thành VND hoặc USDgửi NH để hưởng lãi cao hơn.

Trưởng phòng kinh doanh vàng một NH cổ phần lớn tại quận 1 (TP.HCM) cho biếtvàng huy động cũng giảm 30.000 lượng trong thời gian ngắn. Đa số rơi vào trườnghợp người đầu cơ vàng gửi tạm chờ giá lên nhưng thị trường lình xình nên họ rútra bán, chuyển vốn qua kênh đầu tư khác.

Trước kia số vàng huy động tại NH đạt đến 400.000-500.000 lượng, nay chỉ còndưới 300.000 lượng. Một chuyên gia cho rằng tình hình thị trường quá trầm lắng,cộng với lãi suất không hấp dẫn khiến một bộ phận người dân thoái vốn khỏi vàng.

Phó tổng giám đốc một NH thừa nhận bản thân NH cũng trông người dân rút bớt vàng,bởi với tình hình hiện nay khó có thể “tiêu hóa” hết. Vay vàng chủ yếu là giớiđầu cơ nhưng nay do không còn sàn vàng,

NH Nhà nước không khuyến khích cho vay đầu cơ vàng trong khi NH lại không cònđược phép kinh doanh vàng trên tài khoản nên số vàng đã huy động trở nên thừa,NH phải giảm lãi suất.

Vàng chuyển thành tiền để làm ăn
Nhiều người dân hiện không còn mặn mà trong việc giữ vàng (Ảnh: Thanh Đạm)

Ai mua vàng?

Một chuyên gia NH ước tính số vàng gửi tiết kiệm tại NH từ trên 100 tấn nay chỉcòn 70-80 tấn, sau khi NH Nhà nước áp dụng chính sách hạn chế với cho vay bằngvàng. Người dân thay vì giữ vàng thấy không có lợi nên chuyển sang các kênh đầutư khác như địa ốc, chứng khoán, một số khác bảo toàn vốn bằng cách giữ ngoại tệ.

Từ lâu người dân đã ít mua vàng, nhưng nghịch lý ở chỗ thị trường vàng mỗi ngàyvẫn giao dịch cả chục ngàn lượng. Nhiều người đặt câu hỏi ai là người mua, báncuối cùng?

Giải mã con số giao dịch vài ngàn lượng vàng mỗi ngày, phó tổng giám đốc mộtcông ty vàng bạc đá quý lớn cho biết chỉ một phần nhỏ do người dân có nhu cầuthanh toán hoặc cất giữ mua, còn lại là giao dịch giữa công ty vàng, các cửahàng vàng.

Đây là dạng giao dịch mua bán liền tay. Doanh số lớn nhưng thực chất là giaodịch quay vòng, có khi chỉ có vài ngàn lượng nhưng quay vòng đến 4-5 lần nêndoanh số thành ra chục ngàn lượng. Các công ty vàng bạc cũng chỉ là môi giới,hưởng hoa hồng vài ngàn đồng/lượng.

Tổng giám đốc công ty vàng thuộc một NH cho biết với những đơn vị có số lượngchi nhánh lớn, trải rộng toàn quốc thì doanh số còn bao gồm giao dịch nội bộgiữa công ty mẹ và các đơn vị trong hệ thống. Do vậy dù trong thời điểm thịtrường đóng băng, các cửa hàng vàng tư nhân “chẳng buồn” giao dịch thì các đơnvị này vẫn có doanh số lên đến vài ngàn lượng vàng mỗi ngày.

Thu tiền tỉ từ tái xuất vàng

Tổng giám đốc một công ty vàng bạc đá quý trực thuộc NH cho biết chỉ trong tháng5 đã xuất khẩu 3,5 tấn vàng, chủ yếu là hàng nữ trang. Vị tổng giám đốc nhẩmtính với giá bình quân 27 triệu đồng/lượng, doanh nghiệp đã thu về 134 triệu USDtừ xuất khẩu nữ trang, tương đương 2.560 tỉ đồng.

Tương tự, doanh số xuất khẩu nữ trang của Công ty Vàng bạc đá quý Phú Nhuận (PNJ)chỉ đạt 16 triệu USD năm 2009, nhưng mới năm tháng đầu năm 2010 đã đạt 20 triệuUSD. Trong đó chỉ riêng tháng 5 doanh số xuất khẩu đã bằng cả bốn tháng đầu năm.

Số liệu của Tổng cục Thống kê cho thấy số vàng xuất trong tháng 5 dưới dạng nữtrang là 800 triệu USD, chỉ thua sút chút ít so với lượng vàng miếng được NH Nhànước cấp quota xuất khẩu theo đường chính ngạch những tháng đầu năm 2009.

Bà Nguyễn Thị Cúc, phó tổng giám đốc PNJ, cho biết do giá trong nước thấp hơnthế giới suốt thời gian dài nên nơi này mua vàng của người dân để chế tác nữtrang thay vì yêu cầu đối tác cung cấp nguyên liệu như trước.

Bà Nguyễn Ngọc Quế Chi, tổng giám đốc SBJ, cũng cho biết giao dịch vàng sôi độngđầu tháng 5 là do các công ty vàng tranh thủ mua khi giá trong nước còn thấp.Người dân hầu hết chỉ bán chứ không mua vàng, bằng chứng là khi các công ty vàngngừng mua, thị trường trong nước đóng băng trở lại.

Người dân giữ bao nhiêu vàng?

Cho đến nay không có con số thống kê chính thức đã có bao nhiêu vàng được nhập vào VN. Những năm trước đây, VN là một trong những nước nhập khẩu vàng lớn trên thế giới, gồm cả nhập chính thức và không chính thức.

Theo số liệu của Ngân hàng Nhà nước, lượng vàng nhập khẩu từ năm 2005-2008 khoảng 281 tấn. Riêng năm 2009 số lượng vàng nhập khẩu theo đường chính ngạch không đáng kể do Ngân hàng Nhà nước chỉ cấp phép nhập khẩu thời gian ngắn giữa tháng 11. Năm 2010 chỉ SJC được phép nhập, số lượng 6 tấn.

Theo Hội đồng Vàng thế giới, tại VN ước tính số vàng gửi ngân hàng chỉ bằng 20-30% lượng vàng trong dân. Uớc tính lượng vàng nhập về VN trong nhiều năm qua 500-600 tấn. Một chuyên gia trong ngành vàng tính toán trong ba năm trở lại lượng vàng được xuất thông qua đường chính ngạch khoảng 2,7 tỉ USD.

Nếu tính bình quân 30 triệu USD/tấn vàng thì đã có khoảng 90 tấn được tái xuất, chuyển hóa thành hơn 51.300 tỉ đồng để làm ăn.

Theo Ánh Hồng
Tuổi trẻ