Sau lệnh cấm in tiền vàng mãnhái đồng polymer đang lưu hành, không chỉ các nhà sản xuất “lách” mà ngay tạicác công sở, loại tiền này vẫn cháy trong các ngày rằm, đầu tháng, lễ, Tết.
Trong khi đó, nhiều sư thầy lạicho rằng, dùng tiền thật đổi tiền vàng mã để đốt không chỉ gây lãng phí mà cảngười sống lẫn người chết đều mang tội.
Dù không nằm trong bất cứ quyđịnh nào của cơ quan, công ty nhưng việc đốt tiền, vàng mã vào những ngày đầutháng, rằm, lễ, Tết đã trở thành lệ ở nhiều đơn vị.
Bà Trần Thị Minh, Giám đốc mộtcông ty tư nhân chuyên sản xuất thiết bị điện (phố Phạm Văn Đồng, Hà Nội) chorằng: “Trần sao âm vậy. Con người sau khi chết đi vẫn có những nhu cầu như ngườisống, nên ở công ty tôi giao việc này cho một chị lớn tuổi đảm nhận, đến tuầnrằm là phải thắp hương, tiến cúng chu đáo. Mỗi ngày rằm thông thường là 100.000đồng.
Còn những ngày đặc biệt như rằmtháng giêng, tháng bảy, Tết ông Táo, Tết thì tiền triệu vẫn thấy thiếu. Vì đốtcàng nhiều vàng mã thì các cụ càng được nhận nhiều và càng phù hộ độ trì chomình làm ăn hanh thông, khấm khá hơn”.
Lễ lớn nhất từ trước tới nay tạicông ty là rằm tháng Chạp năm 2009 với chi phí hơn 30 triệu đồng mua vàng mã đểđốt cho người cõi âm. Bà Minh cho biết:
“Đầu năm 2010 cũng là năm kỷ niệm5 năm ngày thành lập của công ty nên tôi muốn nhân dịp này sắm đồ mới cho các cụ.Mua gần như đầy đủ tất cả những thứ đồ dụng mà công ty có. Tôi mua cả ngựa, xemáy, ôtô để các cụ có thể đi được nhiều địa hình ở dưới đó. Tất cả đều được đặtvới các chi tiết như hàng thật. Lễ quá nhiều tôi không dám đốt ở công ty mà phảithuê một chiếc xe ôtô tải nhỏ chở các loại phương tiện, tivi, tủ lạnh, máy giặt,điều hòa, ô sin, điện thoại, quần áo, biệt thự ra đường vành đai để đốt. Vì nếuđốt những thứ đó ở đây phải đốt ròng rã trong 2 ngày mới hết”.
| |
| (Ảnh minh họa) |
Không chỉ riêng tại công ty bàMinh mà ở một số công ty khác nhân ngày lễ Tết hay dịp kỷ niệm của công ty ngườicõi dương được ăn uống linh đình, phân chia lợi lộc thì lễ tiến cũng người cõiâm cũng diễn ra rất hoành tránh. Tuy nhiên, ở lĩnh vực tiến cúng đồ dùng chongười cõi âm này, có một “kỷ lục” đã được xác lập trong ngày lễ Vu lan năm 2009tại Hà Nội mà đến thời điểm này chưa ai vượt qua được.
Đó là một đại gia thầu cát xâydựng tại sông Hồng đã bỏ ra tới hơn 400 triệu đồng, thuê tới 6 nghệ nhân và hàngchục thợ hàng mã làm miết trong 2 tháng trời để làm 1.000 người - ngựa. Trong đócó 250 người - ngựa kích thước như thật, 250 cỡ lớn, 250 cỡ vừa, 250 cỡ nhỏ. Saukhi làm lễ, khấn vái Thổ công, Hà bá... số hàng vàng mã được đốt ngùn ngụt cháysáng rực cả một vùng bãi giữa sông Hồng.
Nơi hằng ngày vẫn nhiều người luitới để đốt tiền vàng là chốn thiền môn, tuy nhiên nhiều sư thầy lại có quan niệmhoàn toàn khác, vì Kinh Phật không dạy đệ tử đốt vàng mã. Theo thầy Thích Nữ NhưHiền, trụ trì chùa Linh Sơn, Thanh Nhàn (Hà Nội) giải thích thì tục đốt vàng mãxuất phát từ tục lệ dân gian của người Trung Quốc, không phải bắt nguồn từ nhàPhật. Do đó, vung phí tiền bạc mua vàng mã để đốt là có tội, thậm chí khiếnngười cõi âm không lên được trời.
Tại chùa Linh Sơn, những người rước vong vàochùa chỉ đốt đúng một bộ quần áo sứ giả, khôngcó bộ thứ hai. Khi có đám tang cũng không nênrải vàng mã trên đường như thế chỉ tổ lao côngphải nhọc công quét dọn. Thay vì số tiền muavàng mã đi đốt hãy dùng số tiền đó giúp đỡ nhữngngười gặp khó khăn thì không chỉ người sống màngười chết cũng được hưởng phúc theo.
Sư ông Nguyên Vĩnh, chùa Cót (YênHòa, Cầu Giấy, Hà Nội) - nơi người dân sinh sống chủ yếu dựa vào nghề làm vàngmã cũng cho rằng: “Để báo hiếu cha mẹ và những người đã khuất nhiều người vẫnquan niệm đốt thật nhiều vàng mã để cha mẹ được nhàn hạ, hưởng phúc cõi âm dongày sống họ chưa lo được.
Thay vì đốt quá nhiều vàng mã gâylãng phí, thậm chí tội này có khi còn bị ghi vào “sổ Nam tào” vì vật chất hóa sựlinh thiêng. Đây là việc làm hết sức lãng phí, thậm chí không có ý nghĩa vìngười xưa đã có câu “Lễ nhạt lòng thành”, “Phật tại tâm...”. Muốn thể hiện lòngthành hãy làm những việc thiết thực hơn như phóng sinh, giúp kẻ bần hàn...
Với các công nghệ in ấn, chế xuấthiện đại, không có một vật dụng nào mà người làm hàng mã không làm được từ tiềngiả đồng Việt Nam, vàng lá, vàng thoi, đôla Mỹ, cho tới nhà lầu, xe hơi... Quantâm đến người quá cố để mang lại hạnh phúc cho người đang sống là suy nghĩ tốt,thể hiện tình cảm giữa người sống và người chết, duy trì truyền thống văn hóacủa gia tộc.
Tuy nhiên, ngày nay sự thể hiệnđó đang được vật chất hóa một cách thái quá. Mỗi công ty, cơ quan đốt vài triệuđồng/lễ thì gộp lại có thể xóa nhà tranh tre dột nát, xóa sổ hộ nghèo cho cảnước. Hơn nữa, in ấn các mẫu tiền nhái các loại tiền tệ đang lưu hành là mộthành động vi phạm pháp luật không ngoại trừ người sử dụng. Do đó, sự thành kính,quan tâm đến người đã khuất cần phải được chấn chỉnh theo chiều hướng tích cựchơn.
