Dạo này nghe nói là nhiềucông ty chứng khoán vẫn không ngừng ra sức chèo kéo khách hàng bằng các loạihình dịch vụ được cho là thời trang như bán ngày T, bán khống, option...
Ở thế giới, những loại dịch vụ đó là bình thường, đương nhiên phải có, nhưngở Việt Nam, nó là "hàng xa xỉ", do chứng khoán là ngành kinh doanh có điềukiện.
Giám đốc khối môi giới của một công ty chứng khoán kể rằng, cách đây khoảnghai tuần, từ một yêu cầu khá “độc” từ khách hàng VIP tiềm năng mà anh đãphát hiện được một dịch vụ mới từ một công ty chứng khoán khác, đó là: ứngtiền bán T.
Dịch vụ này hoàn toàn không dựa trên tiền bán chờ về của khách hàng để côngty chứng khoán ứng trước, mà ứng ngay khi khách hàng còn... chưa bán chứngkhoán.
Ví dụ: nhà đầu tư dự tính bán 1.000 cổ phiếu A trong tuần này, nhưng chưabiết lúc nào mới đặt bán vì còn phải “canh giá”, chỉ biết chung chung là sẽbán trong tuần này. Khi đó, công ty chứng khoán sẽ “ứng tiền bán” cho nhàđầu tư với một tỷ lệ nhất định, tất nhiên nhỏ hơn 100% trên giá trị cổ phiếucủa bạn (có thể từ 30% đến 60% tùy loại).
Nếu trong tuần này nhà đầu tư bán, công ty sẽ khấu trừ tiền bán khi về đếntài khoản của nhà đầu tư. Nếu đổi ý không bán, nhà đầu tư sẽ phải hoàn trảtiền ứng vào cuối kỳ, cộng một chút phí gọi là... Nếu không hoàn tiền, côngty sẽ bán cổ phiếu của bạn. Đơn giản chỉ vậy.
Thực ra, dịch vụ “ứng tiền bán T” này, về bản chất vẫn là vay tiền để muatrên chứng khoán bạn có, nhưng không phải là cho vay ký quỹ (margin) vì côngty chứng khoán không cho vay ngày T để nhà đầu tư mua chứng khoán, cũngkhông phải cầm cố vì nhà đầu tư không giao dịch với ngân hàng.
 |
| Bây giờ, bán khống, mua bán T+0... đang dần trở thành từ cửa miệng của nhà đầu tư và dân môi giới, thậm chí nói nhiều đến mức chả sợ bị phạt (Ảnh minh họa: vinacorp.vn) |
Theo điều 27 Quyết định số 27/2007/QĐ-BTC, hạn mức vay của công ty chứngkhoán được quy định rằng: tỷ lệ tổng nợ trên vốn chủ sở hữu của công tychứng khoán không được vượt quá 6 lần và nợ ngắn hạn tối đa bằng tài sảnngắn hạn.
Như vậy, công ty chứng khoán có thể được phép vay tới 6 lần vốn tự có, nênngoài tự doanh, công ty chứng khoán có thể đem tiền vay đi cho vay lại dướiđủ hình thức.
Hơn nữa, giao dịch hiện nay đang èo uột, không cho vay thì làm sao kích cầu,làm sao thu phí giao dịch để nuôi bộ máy và... trả lãi vay? Do đó mà dịch vụtài chính ngày càng có đất phát triển.
Luật tuy không cho công ty chứng khoán đem tiền cho vay thì họ sẽ láchthành: hợp tác đầu tư. Luật cũng quy định khi mua chứng khoán, nhà đầu tưphải ký quỹ 100% thì công ty chứng khoán sáng kiến: ứng tiền trước vào đó(gọi là chậm tiền, ứng tiền bán T-...).
Luật không cho bán khống thì một số nơi cho mượn chứng từ tài khoản khác đểbán trước này T+4, thậm chí cho bán trước rồi mua sau... Vô vàn cách láchluật để vay miễn... có tiền.
Đa dạng hóa dịch vụ là cách để các công ty chứng khoán cạnh tranh, để côngty nhỏ tạo nét khác biệt với công ty lớn. Tuy nhiên, ở Việt Nam hiện nay thìcông ty chứng khoán phải “len lén” làm, trong khi ngành ngân hàng, xét vềbản chất dịch vụ và mức độ rủi ro thì cũng là loại đáng để có điều kiện lắmchứ, lại thoải mái phát kiến ra vô khối sản phẩm (chỉ tính riêng trong loạihình tiền gửi tiết kiệm cũng có đủ nét khác biệt như rút gốc linh hoạt, tiếtkiệm kèm quyền, tiết kiệm kiêm đầu tư, thậm chí có loại tiết kiệm... phạt,tức là ngân hàng từ ý chịu phạt đối với người gửi tiết kiệm để trả kháchhàng lãi suất cao...).
Đã lén mà vẫn làm thường xuyên được thì coi như đã tạo ra sự cạnh tranhkhông công bằng, những công ty nào chỉ vì bảo thủ, sống đàng hoàng mà từchối yêu cầu của khách, coi như thiệt. Bây giờ, bán khống, mua bán T+0...đang dần trở thành từ cửa miệng của nhà đầu tư và dân môi giới, thậm chí nóinhiều đến mức chả sợ bị phạt.
Với Thông tư 74, dịch vụ giao dịch ký quỹ - một dịch vụ kích cầu chứngkhoán, đã chính thức hiện diện tại thị trường chứng khoán Việt Nam. Nhưng đểdịch vụ này có đầy đủ tư cách pháp lý để đi vào cuộc sống thì vẫn còn chờhướng dẫn chi tiết từ Ủy ban Chứng khoán Nhà nước. Thị trường cũng mong rằngcơ quan quản lý sớm ban hành quy định hướng dẫn các dịch vụ này.
Theo Hoàng Nam
VnEconomy
