‘Việt Nam thiếu ngân hàng cột trụ quốc gia’

Ông Keith Pogson,CEO Dịch vụ tài chính ngân hàng của Ernst & Young châu Á – Thái Bình Dương, chorằng vấn đề của Việt Nam là có quá nhiều ngân hàng nhỏ trong khi chưa tổ chứcnào đủ lớn để dẫn đầu thị trường.

- Ngânhàng Nhà nước Việt Nam vừa phân chỉ tiêu tăng trưởng tín dụng theo 4nhóm cho các ngân hàng. Trên thế giới, Ngân hàng Trung ương các nước cólàm như vậy không?

- Những quốc giakhác, các ngân hàng trung ương cũng làm như vậy. Trung Quốc cũng kiểm soát tăngtrưởng tín dụng. Công thức thông thường là nếu nền kinh tế tăng trưởng GDP tốcđộ bao nhiêu thì tín dụng được phép tăng trưởng gấp 2,5 lần. Ví dụ nếu GDP trên5% thì tăng trưởng tín dụng của nền kinh tế khoảng hơn 12,5%.

Trong hơn hai nămqua, nền kinh tế Việt Nam gặp một vấn đề khó khăn là lạm phát. Đóng góp vào đómột phần do việc tăng trưởng tín dụng quá “nóng”. Do đó, việc nhà điều hành muốnnắn lại là dễ hiểu bởi một mũi tên trúng được hai đích. Biện pháp này vừa kiểmsoát được lạm phát vừa bảo vệ được người gửi tiền. Người dân sẽ không phải gửitiền vào những ngân hàng yếu.

- Ông thấy bốicảnh tái cấu trúc hệ thống ngân hàng ở Việt Nam giống và khác các nước trong khuvực như thế nào?

- Tôi đã có kinhnghiệm tham gia vào quá trình tái cấu trúc rất nhiều quốc gia trong khu vựcnhưng không ở đâu có hoàn cảnh giống Việt Nam. Theo tôi, mỗi quốc gia chỉ nên có3-5 nhà băng lớn làm trụ cột cho cả hệ thống.

Trong khi đó, ViệtNam lại có quá nhiều ngân hàng nhỏ nhưng chưa đơn vị nào lớn và dẫn đầu hệ thốngmột cách rõ rệt. Như Trung Quốc, khi tái cấu trúc, họ đã có sẵn những ngân hàngquy mô lớn, chỉ có điều các tổ chức này lại hoạt động không hiệu quả.

- Vậy theoông, Việt Nam nên tái cấu trúc hệ thống ngân hàng theo hướng nào để hiệu quả?

- Do có quá nhiềungân hàng nhỏ nên tôi khuyến nghị Chính phủ và Ngân hàng Nhà nước cần hỗ trợ quátrình mua bán – sáp nhập nhóm này. Đây là xu thế tích cực và nên được tạo điềukiện. Ví dụ như về mặt chính sách, khi tiến hành hợp nhất, ngân hàng không phảichịu thêm các khoản thuế. Việc phải đóng thuế có thể làm giảm động cơ sáp nhậptự nguyện của họ. Đi kèm với đó là xây dựng ngân hàng trụ cột, quy mô lớn choquốc gia.

Ngoài ra phải xửlý dứt điểm vấn đề nợ xấu, nợ dưới chuẩn. Có quá nhiều nợ xấu, lãnh đạo các ngânhàng thường lao tâm khổ tứ với việc giải quyết chúng như thế nào thay vì tậptrung phát triển các lĩnh vực hoạt động để đóng góp có lợi cho nền kinh tế.

- Từng trựctiếp tham gia quá trình tái cấu trúc ở Trung Quốc, ông thấy Trung Quốc xử lý nợxấu như thế nào?

- Như tôi đã nói,Trung Quốc có sẵn những ngân hàng lớn về quy mô nhưng lại hoạt động không khỏemạnh. Trong giai đoạn khủng hoảng 1999-2001, Trung Quốc giải quyết nợ xấu bằngcách cho phép thành lập những ngân hàng, công ty chuyên xử lý nợ xấu (gọi làbad-bank). Các tổ chức này được trao một quyền ngoại lệ đặc biệt để xử lý, mualại nợ xấu hoặc thậm chí đầu tư và sinh lời từ đó.

Nhiều nợ xấu khiến lãnh đạo các ngân hàng phải "lao tâm khổ tứ" đối phó thay vì lo phát triển đơn vị. Ảnh: Hoàng Hà.

- TạiTrung Quốc và các nước trong khu vực, theo kinh nghiệm của ông, nhữngbước đi nào được xem là quyết định đến sự thành công của tái cấu trúcngân hàng?

- Bước đầu tiên làphải giải quyết dứt điểm nợ xấu. Tiếp đến là cải tổ ban lãnh đạo, nâng caophương thức quản trị ngân hàng. Một hướng nữa tôi cho rằng đã khá thành công ởTrung Quốc và một số nước là yêu cầu các ngân hàng niêm yết một phần trên thịtrường chứng khoán trong nước hoặc thậm chí ra các thị trường khác trong khuvực. Việc này nhằm hai mục đích, vừa để họ tăng vốn vừa để giúp họ hòa nhập,tăng tính minh bạch và tuân thủ dần các chuẩn mực quốc tế.

Bên cạnh đó, việcthu hút đầu tư, mua bán sáp nhập từ nước ngoài vào thị trường ngân hàng trongbối cảnh hiện nay cũng là một biện pháp đáng lưu tâm.

- Ông đánh giáthế nào về việc các tổ chức tín dụng nước ngoài mua cổ phần ngân hàng tại ViệtNam trong quá trình tái cấu trúc hiện nay?

- Hệ thống ngânhàng Việt Nam đang khá phân tán, gồm nhiều đơn vị nhỏ lẻ và thị trường chưa thựcsự xác lập một ngân hàng nào thống trị, chi phối rõ rệt. Do đó, cơ hội cạnhtranh để trở thành nhà băng lớn vẫn còn hé mở cho các nhà đầu tư nước ngoài. Xuhướng mua bán – sáp nhập ngân hàng có yếu tố nước ngoài tại Việt Nam đang rất rõràng.

Theo VNE