Chiều12/3/2010, bạo bệnh đã mang đi NSƯT Vũ Hà, người đã có gần 40 năm gắn bó với sânkhấu Việt Nam ở một vai trò độc đáo: Đạo diễn sân khấu kịch truyền thanh.
Gần chục năm đầu củathập kỷ này, giới sân khấu vẫn không thể quên hình ảnh một ông già tuổi ngoài60, mái tóc trắng như cước, tập tễnh với đôi nạng gỗ. Căn bệnh viêm khớp nặng đãkhiến ông không còn đủ sức đi lại một cách bình thường. Thế nhưng, ngay cả khiđã nghỉ hưu, những vở kịch truyền thanh của ông vẫn tiếp tục xuất hiện trên sóngĐài Tiếng nói Việt Nam. Và hàng loạt nghiên cứu về sân khấu nữa - mà gần nhất làtập Cuốn theo kịch trườngvừa được NXB Sân khấu ấn hành vào giữa năm 2009 vừa qua.
|
NSƯT Vũ Hà. Ảnh: Nguyễn Đình Toán |
Sinhnăm 1946, quê Hưng Yên, Vũ Hà đến với sân khấu kịch truyền thanh vào giữathập niên 70, khi ông được nhận về công tác tại Đài Tiếng nói Việt Nam. Từđó tới nay, ông là tác giả và đạo diễn của cả trăm vở diễn sân khấu truyềnthanh - một loại hình tưởng như đơn giản nhưng lại có những đòi hỏi vô cùngchuyên biệt. Nhiều thế hệ thính giả hẳn vẫn còn nhớ nhữngBản danh sách điệp viên, Cánh cửa mở rộng, Tình yêu của em, Chuyến xe điệnra mặt trận... từng được phát sóng thuở nào. Ông cũng chính là mộttrong số rất ít những đạo diễn nhận danh hiệu NSƯT từ mảng sân khấu truyềnthanh.
“Diễn xuất Kịchtruyền thanh đòi hỏi phải có tính nghệ thuật cao, nhất là tính biểu cảm vàsự chân thực khi thể hiện tâm lý nhân vật. Người thể hiện phải thể hiện đượcnhững tố chất cần có ấy trong studio, chỉ bằng phương tiện duy nhất là tiếngnói trước bạn diễn lạnh lùng mà vô cùng nhạy cảm là micrô...” - NSƯT Vũ Hàđã viết như vậy trong Kịch truyền thanh - một chân trời nghệ thuật, cuốn sách giúp ônggiành giải thưởng năm 2002 của Hội Nghệ sĩ sân khấu Việt Nam.
Mất Vũ Hà, sânkhấu kịch truyền thanh mất đi một trong những người nắm rõ nhất những đặctrưng riêng biệt của loại hình sân khấu rất độc đáo này. Khoảng trống ấy khólòng bù đắp nổi - cho dù, với sự mở rộng của sân khấu bây giờ, nhiều khángiả đã bắt đầu quên đi kịch truyền thanh, món ăn tinh thần quen thuộc trongbao nhiêu năm trước...
Theo