Xuân Hương: Oái oăm, tôi cười nhiều và cũng khóc nhiều nhất

Tôi đã biết chấp nhận cô đơn

Nhiều khán giả, đồng nghiệp hỏi tôi: “Giữa tiếng cười và nước mắt đâu làcon người thật của chị?”

Tôi nghĩ: Trong cuộc đời, ai cười nhiều nhất cũng là người khóc nhiềunhất. Nghe có vẻ nghịch lý. Suy nghĩ đó có thể không đúng với ngườikhác, nhưng đồi với tôi đó là một sự thật oái oăm và đau lòng. Tôi khôngcho mình là người mạnh mẽ và cũng không muốn làm người mạnh mẽ, nhưng đểtự bảo vệ mình trước sóng gió cuộc đời và những oan khuất mà người khácđem đến, lâu dần đã tạo thành trong con người tôi một phản ứng sinh tồnvà “chất đề kháng”.

Tôi như một người đơn độc lầm lũi đi giữa cuộc đời này. Sau mỗi lần vấpngã tôi tự mình đứng lên, tự băng bó vết thương cho mình rồi bước đitiếp. Tôi đã học làm người bằng những đòn roi mà cuộc đời dành cho tôi.Mãi rồi cũng thành quen .

Nghệ sĩ Xuân Hương.

Đôi khi tôi tưởng rằng cuộc đời chỉ toànlà cay đắng và nước mắt. Nhưng tôi vẫn bắt gặp những ngọt ngào của ai đómà không phải dành cho mình. Tôi bỗng dưng ước ao thứ tình cảm ấy nhưnghình như suốt đời nó vẫn là thứ “xa xí phẩm“ đối với tôi.

Tôi càng đi tìm, càng chuốc lấy thương đau. Ngay cả như hạnh phúc giađình là điều lớn lao nhất đối với tôi và tôi đã dày công tìm kiếm suốtcả đời nhưng...

Hoàn cảnh và định mệnh đã vô tình biến tôi thành một con người đơn độcgiữa cuộc đời. Tôi cảm giác rất rõ sự cô đơn của mình nên đôi lúc cũngcần một bàn tay, một hơi ấm, một lời an ủi để cảm giác cuộc đời mình bớtsóng gió. Nhưng  đó là những suy nghĩ và ước ao của một thời nông nổi.
 
Cũng có lúc sau những đêm diễn, một mình chạy xe giữa con đường dài vắnglặng, tôi đã thấm thía cảm giác rùng mình trước nỗi cô đơn đang xâmchiếm trọn tâm hồn mình. Khán giả chỉ thấy tôi cười, khóc cùng nhân vậttrên sân khấu, ít khi nghĩ tôi có thể khóc cho chính mình ngay sau khicánh màn nhung vừa khép hay chỉ một mình đối diện với nỗi cô đơn trongcăn nhà trống trải đầy kỷ niệm…

Tận trong sâu thẳm của một con người tưởng chừng đầy nghị lực như tôi làmột người yếu đuối và chắt chiu từng kỷ niệm, luôn khát khao những điềubình dị nhất.

Bây giờ tôi đã yên tâm không đi tìm nữa vì đã ngộ ra rằng không nên đitìm điều gì không có thật. Tôi đã biết chấp nhận cô đơn. Tôi nghĩ: Khôngnên đau đớn khi gặp hoàn cảnh không may mà mình phải biết “hóa giải”hoàn cảnh, phải tìm thấy điều hạnh phúc trong đau khổ.Tôi thấy yêu sự tựdo mà mình đang có và ngộ ra rằng không phải sống cho người khác mộtcách vô điều kiện là điều hay và trong cuộc sống đôi khi cũng phải biếtsống cho mình.
 
Những người thích đùa - Tôi biết đụng chạm nhiều

Điều quí nhất còn lại là tôi không bị ngã gục vì những điều thấp hèn vàkhông phải bị lương tâm lên án khi thể hiện quan điểm của mình qua tácphẩm trước khán giả. Tôi học được giá trị con người không phải được đánhgiá qua tiền bạc, qua bộ quần áo mà cái chính là bên trong bộ quần áo ấylà một con người như thế nào. Từ đó tôi biết xem thường những âm mưu,toan tính của cuộc đời. Tôi biết yêu, biết ghét một cách rạch ròi đểbiết sống, bảo vệ cho lẽ phải.        
 
Cũng chính quan điểm yêu, ghét rạch ròi và những trải nghiệm trong cuộcđời đã cho tôi sự chọn lựa con đường hài kịch châm biếm khi bước vàonghệ thuật. Chính sự ủng hộ và đánh giá của khán giả là thước đo cho sựchọn lựa nầy và cũng là điều quí giá lớn nhất trong cuộc đời tôi. Tìnhcảm đó đã tiếp thêm sức mạnh cho tôi và cũng chỉ cần bao nhiêu đó thôicũng đủ cho tôi đứng vững để sống chết với nghiệp diễn.

Có khán giả hỏi tôi: “Tại sao chị lại chọn con đường hài kịch châm biếm,một thể loại rất khó và nhạy cảm, dễ đụng chạm đối với những người làmnghệ thuật?”. Tôi cười: Hoàn cảnh đã tạo nên con người, nó buộc chúng tađứng trước sự chọn lựa giữa cái đúng và cái sai để hành động. Cuộc đờiđã dạy cho tôi không đầu hàng trước hoàn cảnh và số phận, không ngại đốidiện trước những cái xấu cái ác, chỉ sợ mình làm những điều trái vớilương tâm con người. Đó cũng là điều tâm niệm của tôi khi chương trình"Những người thích đùa" trở thành máu thịt và hơi thở của mình.

"Những người thích đùa" đã trở thành mộtthương hiệu và là một chương trình nói về những hiện tượng không tốttrong xã hội. Tôi biết sẽ “đụng chạm” nhiều.Trong các tiểu phẩm củamình, tôi phê phán những gì không văn hóa ở đô thị: chuyện xả rác, tiểutiện ngoài đường… cho đến những điều “cấm kỵ” nhất: Chuyện những ông sếpdốt dùng tiền và uy lực để mua bằng cấp, bệnh thành tích, những vấn nạntrong giáo dục…

Tên tuổi nghệ sĩ Xuân Hương gắn với loạt chương trình Những người thích đùa.

Nỗi buồn lớn nhất của tôi khi làm chươngtrình này là tiếng kêu của tôi với tư cách người nghệ sĩ và một công dânchân chính nhiều khi như rơi vào một khoảng không. Cái ác, tệ nạn cứ vẫndiễn ra hàng ngày. Đôi lúc tôi thấy mình lạc lõng.

Thậm chí, có một lúc chương trình "Những người thích đùa" đã bị quy chụplà có cái nhìn tiêu cực về đời sống xã hội. Đơn cử như tiết mục Đố em.Trong tiểu phẩm này tôi phản ánh những chuyện: Thành phố thiếu thốn nhàvệ sinh để rồi người dân dù ý thức đến đâu cũng đành “quay mặt vôtường”, chuyện gái mại dâm nhơn nhởn trên các tuyến đường... Chính mộtlãnh đạo bên ngành sân khấu đã nói thẳng là tôi đã “vạch” những điều xấunày cho người nước ngoài đi du lịch đến Việt Nam thấy. Tôi bị kết tội“vạch áo cho người xem thẹo”.

Tiết mục Đố em đã bị cấm phát hành trong băng đĩa, phát sóng trên truyềnhình một thời gian và chịu nhiều “búa rìu” nhận xét rất phiến diện. Tôiđã tranh đấu đến cùng, bảo vệ “đứa con” mà tôi “rứt ruột” đẻ ra. Và tôichỉ thở phào nhẹ nhỏm khi tiết mục này đoạt giải “Kịch bản xuất sắc”trong Gala cười 2003. Bây giờ, cơ chế duyệt kịch bản đã thông thoáng hơnxưa rất nhiều, nhờ vậy mà tôi có thêm niềm tin vào những điều tốt đẹp.
 
Tôi nghĩ: Sống ở đời phải biết nếm trải cay đắng, mới biết giá trị củasự ngọt ngào. Có bị trải qua sóng gió mới thấy sự bình yên cần thiết đếndường nào, và cần phải nếm hết những chua cay mặn đắng mới thật là conngười.