Dù muốn dù không, câu chuyệnGoogle giờ đã trở thành một đề tài chính trị kéo căng mối quan hệ Trung Quốc -Mỹ.Hôm qua, giới chức Trung Quốc đã lên tiếng phủ nhận mọi sự liênquan đến các hoạt động tấn công nhằm vào Google - hãng tìm kiếm trên internetcủa Mỹ, theo Tân Hoa xã. Phản ứng này nằm trong chuỗi những rắc rối mới nảy sinhgần đây.
 |
| Google Trung Quốc là đề tài mới trong một cuộc tranh cãi muôn thuở |
Đầu tiên làGoogle dọa rút khỏi thị trường Trung Quốc sau khi hứng chịu cáccuộc tấn công mà họ khẳng định là xuất phát từ quốc gia đông dânnhất hành tinh. Công ty Mỹ nói nhiều khách hàng sử dụng dịch vụthư điện tử Gmail - là những nhà hoạt động dân chủ, nhân quyền -đã bị ai đó từ Trung Quốc đột nhập vào tài khoản. Google còntuyên bố sẽ không tiếp tục chấp hành chính sách kiểm duyệt củaBắc Kinh.
Tuyên bố trên lậptức gây xôn xao dư luận. Ở Trung Quốc, nhiều người đã tới trướctrụ sở của tập đoàn này tại Bắc Kinh đặt những bó hoa tươi kèmtheo thông điệp từ biệt. Thế giới bên ngoài thì đặt câu hỏi,liệu Google có rút khỏi một trong những thị trường màu mỡ nhấthành tinh, nơi họ đang chiếm gần 40% thị phần, vì những lý dotrên hay không?
Lâu nay, để làmăn tại Trung Quốc, Google - với website địa phương hóa làGoogle.cn - đã thực thi kiểm duyệt theo luật pháp nước sở tại.Theo đó, khi người dùng internet tại Trung Quốc tìm kiếm bằngcông cụ Google.cn, một số nội dung nhạy cảm không hiển thị ởphần kết quả. Trang Google.cn sẽ hiện thông báo: “Theo luật phápvà các quy định của địa phương, một phần kết quả tìm kiếm sẽkhông hiển thị ở đây”. Một số từ khóa nhạy cảm thì bị chặn hoàntoàn.
Nhưng rồi sự thỏahiệp trên đã gặp sóng gió, khi Google tố cáo có những cuộc tấncông từ Trung Quốc nhằm vào khách hàng của họ. Yahoo!, vốn làđối thủ của Google, cũng lên tiếng đứng về phía Google trongcuộc tranh cãi.
Chuyện lình xìnhkhông dừng lại ở quy mô một công ty, hoặc trong lĩnh vực kinhtế. Nó đã phát triển thành một cuộc xung khắc chính trị thực sự.Từ Washington, Bộ Ngoại giao Mỹ lên tiếng về câu chuyện Google.Ngoại trưởng Hillary Clinton đưa ra những ngụ ý sát sườn rằngTrung Quốc cản trở tự do internet. Bà nói bất kỳ quốc gia nàocản trở internet đều “tự loại mình ra khỏi xu thế phát triển củathế kỷ mới”, theo BBC. Bà còn kêu gọi Bắc Kinh điều tra lời phànnàn của Google.
Bị Mỹ chỉ tríchvà “dạy đời” luôn là điều khó chịu đối với Trung Quốc. Thời Tổngthống George W.Bush, Nhà Trắng thực hiện cách tiếp cận cứng rắnnên lâu lâu người ta lại nghe Ngoại trưởng Condoleeza Rice phànnàn Bắc Kinh. Đến thời Tổng thống Barack Obama, một cách tiếpcận mềm dẻo hơn được triển khai. Trong dịp tới thăm chính thứcTrung Quốc vào cuối năm ngoái, ông Obama nói đầy ngụ ý về nhiềuvấn đề, trong đó có tự do internet, nhưng luôn tránh chỉ tríchtrực diện. Có điều, một đôi lời khó chịu của ông đã bị báo chíTrung Quốc lược bỏ. Và rồi, bà Clinton đã phản ứng mạnh.
Đặt tất cả nhữngđiều này trong một chuỗi liên kết, có thể thấy rằng lời đe dọacủa Google, sự hưởng ứng của Yahoo!, không đơn giản xuất phát từmột vài vụ tấn công trên mạng. Đây là xung đột bùng nổ sau sựtích tụ những dị biệt về tự do thông tin, và rộng hơn là nhữngxung khắc chính trị sâu xa.
Chuyện internet,chuyện Mỹ bán vũ khí cho Đài Loan, chuyện áp thuế nhập khẩu,chuyện kiện tụng lên WTO..., lớp mâu thuẫn này chồng lên lớp mâuthuẫn nọ. Xung khắc giữa hai quốc gia đại diện cho hai nền vănminh khác nhau này sẽ còn tiếp tục là câu chuyện nóng bỏng vềlâu về dài.
Theo ĐỗHùng
