Trongcơ thể người, bên cạnh não và hệ thần kinh nhạy cảm với những biến đổi của cơthể, thì tim cũng là một cơ quan nhạy cảm không kém. Từ lúc sinh ra đến khi từgiã cõi đời, tim phải làm việc liên tục, bất kể nắng mưa hay bão tố ngoài đời.
Tim miệt mài co bóp, đưa dòng máuđỏ đi khắp cơ thể để nuôi sống từng tế bào, từng cơ quan, duy trì sự sống. Chínhvì vậy, muốn cơ thể khỏe mạnh, rất cần có một trái tim khỏe mạnh.
Tuynhiên, hoạt động của trái tim và sức khỏe của nó phụ thuộc vào rất nhiều yếu tố:áp lực động mạch, tức huyết áp; cảm xúc; khí hậu; các bệnh khác liên quan đếnvan tim, cơ tim như thấp tim, nhiễm độc cơ tim.
![]() |
Cảmxúc là yếu tố quan trọng hàng đầu giúp tim khỏe mạnh. Những cơn giận dữ, lo lắngsẽ khiến tim đập nhanh, gây hồi hộp và khó thở. Chính vì vậy, giữ cho cảm xúcđược cân bằng, bình tĩnh trước mọi nghịch cảnh, giữ tâm được thanh tịnh là mộttrong những biện pháp tốt giúp trái tim luôn khỏe mạnh.
Phòngcao huyết áp cũng là một yếu tố không kém phần quan trọng. Từ lâu, chúng ta đãbiết, cao huyết áp chính là tên sát nhân thầm lặng. Cao huyết áp khiến thất tráicủa tim ngày càng dày lên, tim to hơn bình thường và đến một lúc nào đó, gây ratình trạng suy tim, bệnh nhân mệt mỏi, phù hai chân, gan lớn, nếu không đượcđiều trị tốt sẽ dẫn đến tử vong.
Muốn tránh tình trạng cao huyếtáp, chúng ta phải có một chế độ ăn hợp lý: ít muối, giảm mỡ và chất béo, ănnhiều rau xanh và trái cây tươi... Nếu có điều kiện, nên sử dụng cá làm thựcphẩm chính, kết hợp thêm dầu ôliu, uống một chút rượu vang.
Hútthuốc lá là một thói quen xấu - điều này chắc khỏi phải bàn. Thế nhưng, ít ngườibiết, các loại chất độc trong khói thuốc cũng ảnh hưởng rất nhiều đến tim. Chúnggây nên tình trạng viêm tắc động mạch, trong đó có cả động mạch vành. Và khi kếthợp với các bệnh khác mà chủ nhân của trái tim mắc phải như béo phì, tiểu đường,xơ vữa động mạch... thì thật là tai hại.
Rượu bia nhiều cũng là một tácnhân khiến trái tim của chúng ta ngày càng yếu đi. Uống quá nhiều rượu và bia sẽkhiến bạn bị cao huyết áp, rồi vòng xoắn bệnh lý liên quan giữa cao huyết áp vàbệnh mạch vành cùng với suy tim sẽ xảy ra. Thế là trái tim ngày càng yếu.
Tuy có khá nhiều công trìnhnghiên cứu cho thấy, nếu uống rượu bia vừa phải, điều độ, nhất là rượu vang, cóthể giúp trái tim tốt khỏe hơn. Nhưng ranh giới giữa uống điều độ với uống nhiều,rồi trở thành "con nghiện" là rất mong manh, đặc biệt là ở người Việt Nam.
|
Cà phê hay trà xanh, nếu sửdụng ít thì rất tốt cho trái tim và cả bộ não. Chúng giúp sảng khoái hơn,yêu đời hơn, tốt cho những người huyết áp thấp vì làm tăng nhịp tim, giúpsức co bóp của cơ tim tăng lên và huyết áp được cải thiện. Tuy nhiên, mọithứ nếu thái quá, đều không tốt. Ví dụ, nếu dùng quá năm ly cà phê mỗi ngày,tim sẽ đập nhanh hơn, huyết áp sẽ tăng cao và mất ngủ. Những yếu tố này đềukhông tốt cho trái tim.
Có một loại bệnh ảnh hưởng rấtnhiều đến trái tim, đặc biệt là ở các nước có khí hậu nhiệt đới nắng lắm mưanhiều, độ ẩm cao như Việt Nam. Đó là bệnh thấp tim, sinh ra trong quá trìnhnhiễm khuẩn vùng họng và đường hô hấp, rồi tấn công vào các van tim, khiến chúngbị hư hỏng, đưa đến bệnh hẹp hay hở van tim. Căn bệnh này đã từng giết chếtnhiều người, khi không được can thiệp kịp thời bằng phẫu thuật. Nhưng do tínhchất nặng nề của việc mổ tim, chi phí cho một ca mổ lại rất cao, nên không phảiai cũng kham nổi. Với loại bệnh này, việc phòng ngừa nhiễm trùng vùng họng vàđường hô hấp trên là rất quan trọng, nhất là vào mùa lạnh.
Đối với những người trên 40 tuổi,việc khám kiểm tra sức khỏe định kỳ là một biện pháp tích cực nhằm phát hiện sớmnhững trục trặc của trái tim. Để từ đó có biện pháp thay đổi lối sống, điều trịbệnh ngay từ khi mới khởi phát, có như vậy chúng ta mới có một trái tim khỏemạnh và luôn yêu đời.
Theo PGS-TS Nguyễn HoàiNam