Đại gia: rùm beng tai tiếng, lao đao vì nợ nần

Thua lỗ và nợ nần, tranh chấpvà giành giật... là những cụm từ gắn liền với những cái tên nổi như cồntrong giới doanh nhân nhiều năm qua như bầu Đức, bầu Kiên, Đặng Văn Thành,Lê Hùng Dũng, Đặng Thành Tâm, Cường "đô-la", đại gia thủy sản Diệu Hiền...

Nợ nần và thua lỗ

Ngày 29/2, luật sư bên nguyêncho biết TAND quận Ô Môn, Cần Thơ đã lên lịch, dự kiến ngày 16/3 sẽ đưa raxét xử vụ án "Tranh chấp hợp đồng mua bán cá" giữa nguyên đơn là ông NguyễnVăn Liền và bà Phạm Thị Mai với phía bị đơn là bà Phạm Thị Diệu Hiền - TổngGiám đốc Công ty CP Thủy sản Bình An (Bianfishco).

Vụ việc xảy ra ngay sau khibà Diệu Hiền tổ chức đám cưới con trai (19/2) với dàn siêu xe có một khônghai và tiệc tùng xa hoa bậc nhất Cần Thơ, trong khi nợ tiền cá của nông dânchưa trả lên đến gần 250 tỷ đồng.

Trước đó hai ngày, Ngân hàngNNPTNT, Chi nhánh Cần Thơ đã từ chối khoản vay trên 300 tỷ đồng đối vớiBianfishco với lý do là phía công ty không đảm bảo việc thanh toán nợ, khôngcòn các khoản thế chấp tương ứng.

Theo nội dung trong tờtrình gửi lên Ngân hàng Nhà nước, bà Hiền cho rằng: Trong 10 tháng đầunăm 2011 hoạt động sản xuất và xuất khẩu của công ty rất tốt; khách hàngổn định và có thêm nhiều đối tác mới. Tuy nhiên, vào cuối năm 2011 cácngân hàng đồng loạt thu hồi vốn và không tiếp tục giải ngân. Trong khinhu cầu cần tiền để mua cá tra nguyên liệu trong dân rất lớn.

Trong khi đó, giới đầu tưtrong nước tỏ ra khá bất ngờ với thông tin Tập đoàn Hoàng Anh Gia Lai (HAG)của bầu Đức - ông Đoàn Nguyên Đức đang nợ thuế tới hàng trăm tỷ đồng.

Nó bất ngờ ở chỗ, Hoàng AnhGia Lai là một tập đoàn mạnh, có hoạt động trên nhiều lĩnh vực trọng yếu vàtrải rộng trên phạm vi cả nước và trong khu vực. Mặc dù vốn vay khá nhiềuvới cả dài hạn và ngắn hạn lên tới gần chục nghìn tỷ đồng nhưng đây là mộttrong 10 doanh nghiệp niêm yết có lượng tiền mặt lớn nhất tại Việt Nam tínhtới cuối năm 2011 (2.800 tỷ đồng).

Lên tiếng về thông tin này,ông Đức cho rằng đây là số thuế hợp nhất nhiều loại, của nhiều công ty controng tập đoàn, ở nhiều địa phương khác nhau. Việc chậm nộp có thể do nhiềulý do khác nhau, trong đó có việc chậm hoàn thành các báo cáo quyết toán,tài chính, nên chưa thể thực hiện nghĩa vụ thuế. Và HAG có thể trả số nợthuế bất cứ lúc nào.

Trên các diễn đàn, có nhữngngười thông cảm với bầu Đức, nhưng cũng có không ít người cho rằng đại gianày đang chiếm dụng vốn của NSNN, rồi là tiền thuế phần lớn là của nhân dânvà doanh nghiệp chỉ thu hộ nhà nước...

Trên thực tế, năm 2011, HAGvẫn là một trong 15 doanh nghiệp trên sàn có lợi nhuận tính theo giá trịtuyệt đối cao nhất và thuộc "câu lạc bộ nghìn tỷ". Số lãi hơn 1.000 tỷ nămqua dù chỉ bẳng khoảng hơn 50% so với năm trước đó cho thấy doanh nghiệp vẫnđang làm ăn có lãi. Dù sao, những câu chuyện nợ thuế bị bêu tên công khaicũng là một vấn đề phải xem xét, ít nhất về mặt quản trị.

Không may mắn như cổ đôngHAG, các cổ đông của Tập đoàn của đại gia Cường "đô-la" còn bị "ăn vào thịt"trong năm 2011 với khoản lỗ quý IV lên tới hơn 100 tỷ đồng và cả năm là âmgần 40 tỷ. Hoạt động kinh doanh yếu kém chủ yếu là thị trường bất động sảnđóng băng và chi phí lãi ngân hàng cao.

Thua lỗ là chuyện bìnhthường, nhưng đối với một tập đoàn lớn như của bà Nguyễn Thị Như Loan (mẹông Cường) thì không ít người đặt vấn đề khai lỗ để trốn thuế, lỗ ít khainhiều, đặc biệt khi mà ông chủ Cường "đô-la" vẫn đang xài tiền như nước.

Hiện giới chơi xe đang bàntán về tin đồn đại gia Cường "đô-la" rao bán hai siêu xe LamborghiniMurcielago LP 640 và Lamborghini Gallardo để lấy tiền tậu một đôi "hàngkhủng" Aventador LP700-4.

Không những thế, trong thờigian vừa qua, Quốc Cường Gia Lai đã có những tranh chấp và điều tiếng khôngđáng có với nhiều cư dân trong chung cư Quốc Cường Gia Lai 1 sau những viphạm về hợp đồng góp vốn mua nhà (giao nhà chậm) và lắp đặt vật liệu xâydựng chung cư không đúng theo hợp đồng.

Tai tiếng: tranh chấp vàgiành giật

Không dính vào nợ nần, thualỗ, một số đại gia khác làm ăn rất phất nhưng lại đang rơi vòng xoáy các vụtai tiếng khác.

Nếu như đại gia Nguyễn ĐứcKiên (ngân hàng ACB) tai tiếng với vụ tranh chấp bản quyền truyền hình bóngđá với AVG và với các cầu thủ, thì ông Đặng Thành Tâm - một doanh nhân sinhnăm rồng lại bị dính líu vào vụ tranh giành quyền lực tại Đại học HùngVương. Còn ông Lê Hùng Dũng - Chủ tịch Ngân hàng Eximbank đang là tâm điểmchú ý của dư luận về nghi án thâu tóm Ngân hàng Sacombank với những cuộc đấukhẩu dày kín trên mặt báo.

Trong những ngày qua, đề tàingân hàng bị thâu tóm và rồi làn sóng mua gom cổ phiếu ngân hàng (mà theo đógiá cổ phiếu ngành này đang tăng lên chóng mặt) được bán tán xôn xao trênkhắp các sàn giao dịch cũng như trên các diễn đàn.

Phát pháo cho làn sóngnày chính là được bắt nguồn từ khi Chủ tịch Eximbank Lê Hùng Dũng cócông văn chính thức (ngày 17/2/2012) công bố đã nhận được ủy quyền bằngvăn bản của nhóm cổ đông đại diện cho trên 51% vốn tại STB, đồng thờicông khai yêu cầu STB bổ sung việc bầu lại toàn bộ HĐQT đương nhiệm vàochương trình họp ĐHĐCĐ sắp tới.

"Cuộc chiến"Sacombank-Eximbank chưa đến hồi kết nhưng sự việc này cho thấy trên thịtrường, ngay cả đối với lĩnh vực nhạy cảm và chịu sự quản lý của nhiều cơquan chức năng chuyên biệt như NHNN và UBCK cũng đang xuất hiện những nhómnhững nhà đầu tư lớn có xu hướng tập hợp sức mạnh để hình thành các thế lựcmạnh hơn.

Đằng sau Eximbank là một nhómcác nhà đầu tư lớn. Trong đó, rất có thể có ông bầu nổi tiếng Nguyễn ĐứcKiên (ACB). Thuyết minh báo cáo tài chính của ACB cho thấy số tiền đầu tưvào tổ chức tín dụng khác của ngân hàng này lên tới 950 tỉ đồng, tuy nhiênkhông ghi rõ đây là những tổ chức nào. Ngoài ra, ACB còn có số tiền đầu tưdài hạn là 3.144 tỉ nhưng không cho biết có bao nhiêu tiền đầu tư vào các tổchức tín dụng.

Riêng trường hợp đại giaNguyễn Đức Kiên (Phó chủ tịch Hội đồng sáng lập Ngân hàng Thương mại Cổ phầnÁ Châu - ACB), ông bầu này không chỉ được xem là đứng đằng sau vụEximbank-Sacombank mà còn vướng vào vụ tranh chấp về bản quyền truyền hìnhvà tranh chấp pháp lý với các cầu thủ.

Chỉ trong vài ngày cuối tháng2/2012, ông bầu Kiên đã thua ở hai bản hợp đồng, một với cầu thủ Đinh ThanhTrung và hợp đồng bản quyền truyền hình với AVG.

Vụ việc rắc rối xung quanhbản hợp đồng giữa cầu thủ Đinh Thanh Trung và CLB bóng đá Hà Nội của bầuKiên rút cuộc đã có kết thúc sau khi VFF xác nhận tiền vệ này là cầu thủ tựdo và yêu cầu CLB bóng đá Hà Nội phải trả giấy thanh lý hợp đồng cho anh.

Trước đó, Thanh Trung đã cóhành động từ chối ra sân do hợp đồng đã kí của anh với CLB Hòa Phát Hà Nộitrước đây hết hạn vào ngày 21/1/2012. Trong hợp đồng có bản phụ lục cầu thủvà CLB sẽ thương lượng để kí tiếp hợp đồng sau khi hợp đồng cũ kết thúc.

Tuy nhiên, mức giá mà bầuKiên đưa ra đã không đáp ứng được nguyện vọng của Thanh Trung. Tiền vệ nàyđã nhiều lần chủ động liên lạc nhưng đã không đạt được thỏa thuận với độibóng.  Thanh Trung sau đó đã từ chối ra sân nhưng bầu Kiên lại yêu cầu ThanhTrung "phải thực hiện đúng những gì đã cam kết". Trong những lần gặp, bầuKiên còn nói với Thanh Trung rằng mình có nhiều luật sư đứng đằng sau vàThanh Trung sẽ rất khó thắng kiện.

Kết cục đã rõ, bầu Kiên đãthua nhưng điều tệ hơn là nhiều người hâm mộ bóng đá cho rằng cách mà bầuKiên đối xử với Thanh Trung là thiếu tình nghĩa bởi Thanh Trung là cầu thủtrẻ, đã có nhiều đóng góp cho Hòa Phát Hà Nội.

Trước đó, Công ty cổ phầnbóng đá chuyên nghiệp Việt Nam (VPF)  mà bầu Kiên là chủ sướng đứng đằng sauđã thua đau trong "cuộc chiến" bản quyền truyền hình trước Công ty An Viên(AVG) sau kết luận thanh tra của Bộ VH-TT-DL cho rằng hợp đồng giữa VFF vàAVG là không vi phạm.

Gần đây, AVG cũng đã thẳngthừng từ chối VPF về đề nghị để Đài Truyền hình Việt Nam (VTV) là đơn vị độcquyền nắm giữ bản quyền truyền hình các giải bóng đá chuyên nghiệp Việt Nam.Về cơ bản, đây có thể coi là một lần thất bại nữa của VPF và bầu Kiên trongvấn đề bản quyền truyền hình. Và một điều đáng nói là, sau những gì đã làm,bầu Kiên dường như đang đánh mất thiện cảm từ người hâm mộ.

Ở một lĩnh vực khác, đại giaĐặng Thành Tâm - Chủ tịch Tập đoàn đầu tư Sài Gòn (SGI) hôm 29/2 đã bị đìnhchỉ chức vụ Chủ tịch HĐQT Đại học Hùng Vương để kiểm điểm làm rõ trách nhiệmcá nhân có liên quan đến vụ việc mất đoàn kết, mâu thuẫn nội bộ kéo dài giữaH ĐQT và Ban Giám hiệu nhà trường.

Ngoài ra, UBND TP.HCM chobiết sẽ có văn bản kiến nghị Bộ GD-ĐT tạm ngừng tuyển sinh ĐH, CĐ năm 2012đối với Trường ĐH Hùng Vương để tập trung củng cố và kiện toàn tổ chức bộmáy, nhân sự, công tác quản lý hoạt động của trường nhằm nâng cao chất lượnggiáo dục - đào tạo của nhà trường.

Được biết, ông Đặng Thành Tâmđược Thành ủy TP.HCM mời làm nhà bảo trợ cho trường Đại học Hùng Vương từnăm 2004. Kể từ khi trường chuyển từ dân lập sang tư thục, ngoài tiền tàitrợ học bổng, tổng số tiền góp vốn bất vụ lợi (tiền lãi phát sinh sẽ dùng đểtái đầu tư) của ông Tâm cùng bạn bè, đơn vị ông là 50 tỷ đồng. Với sự hỗ trợtài chính của người đứng đầu SGI, trường Hùng Vương đã nhiều lần vượt quakhó khăn.

Tuy nhiên, sự đồng thuận giữacác thành viên Hội đồng quản trị duy trì không bao lâu đã phát sinh mâuthuẫn, nhất là từ khi trường chuyển sang tư thục, cơ chế quản lý, điều hànhcũng khác biệt so với khi còn là dân lập.

Có thể thấy, khủng hoảng kinhtế trong năm qua đã gây ra nhiều khó khăn cho các doanh nghiệp, tập đoànlớn. Những khó khăn này phần nào đã tác động xấu đến hoạt động, đến uy tíncủa những người đứng đầu. Hơn nữa, những vụ tai tiếng lại phần lớn xuất pháttừ quan điểm, thái độ và cách cư xử của những người đứng đầu.