Chênh lệch lãi suất cho vay giữa VND và USD lên tới 14%-15%/năm, cùng với kẽ hởvề quy định cho vay ngoại tệ, đang khiến dư nợ USD tăng nhanh, tạo áp lực lên tỷgiá khi những hợp đồng vay đáo hạn, DN không có nguồn trả nợ.
Chênh lệch quá lớn
Theo báo cáo của Ngân hàng (NH) Nhà nước, tính đến hết 20-6, trong khi tín dụngVND chỉ tăng 2,67%, thì ngược lại tín dụng ngoại tệ tăng tới hơn 23% so với năm2010. Tại TP.HCM, tổng dư nợ trên địa bàn ước đến cuối tháng 7 đạt 758.000 tỉđồng, tăng 7% so với đầu năm, dư nợ ngoại tệ đạt 230,3 nghìn tỉ đồng tăng 32,6%,còn dư nợ VND tăng 19,2% so với cùng kỳ năm 2010. Lý do chính của việc này làchênh lệch lãi suất giữa VND và ngoại tệ quá lớn.
Trong 2 tuần đầu tháng 7 vừa qua, theo NH Nhà nước lãi suất cho vay VND bìnhquân lĩnh vực sản xuất kinh doanh của các NH thương mại từ 18%-21%, phi sản xuất22-25%. Trong khi đó, lãi suất cho vay USD phổ biến ở mức 6%-7,5% ngắn hạn và7,5% - 8% trung, dài hạn.
Theo ông Phan Đào Vũ - Tổng giám đốc NH cổ phần Bảo Việt, ở thời điểm hiện tạinếu bản thân là người đi vay, ông chắc chắn sẽ chọn USD bởi “chênh lệch lãi suấtgiữa hai đồng tiền quá lớn. Cùng với động thái kiểm soát tỷ giá ổn định, hoặcnếu có biến động thì cũng không quá lớn là cái lợi ai cũng nhìn rõ” - ông nói.
Tuy vậy, ông Vũ cũng cho rằng, nên thận trọng tính toán khi vay USD nếu xu hướngcho vay vẫn duy trì như thời gian qua sẽ gây áp lực đối với DN khi phải mua USDđể trả nợ khi các khoản vay đáo hạn.
“NH Nhà nước dự báo cán cân thanh toán có thể thặng dư 1 tỉ USD, nhưng trong xuhướng thâm hụt thương mại vẫn còn cao, nhu cầu vay USD vẫn tăng nhanh, thì tươnglai nguồn USD đáp ứng để DN có thể trả nợ sẽ như thế nào cũng còn là một dấu hỏilớn”, ông nói thêm.
 |
| Doanh nghiệp đang "chuộng" vay USD hơn VND (Ảnh: Ngọc Thắng) |
Một lãnh đạo NHTM cổ phần lớn cũng cho rằng, các nhà quản lý ngay từ bây giờphải có tính toán, cân nhắc đến khả năng kiểm soát, cân đối cung - cầu USD. Vìdù NH Nhà nước đã tăng tỷ lệ dự trữ bắt buộc bằng ngoại tệ (tăng chi phí cho vayngoại tệ), quy định DN muốn vay ngoại tệ phải có nguồn thu để trả nợ, phải cóvăn bản cam kết bán ngoại tệ của NH khác nên dẫn đến tâm lý NH nào cũng nghĩrằng mua ngoại tệ trên thị trường không khó khăn nên sẵn sàng cam kết bán ngoạitệ cho các DN. Đây là lý do chính, DN và NH vẫn đang vô tư vận dụng và cam kếtthoải mái cho nhau.
Chưa yên tâm với tỷ giá
Phó TGĐ một NH thương mại khác cho biết lượng ngoại tệ người dân bán cho NH thờigian qua tăng nhanh, lượng tiền gửi sau thời gian chững lại nay đã tăng trongvài ngày qua, tuy nhiên lại tập trung chủ yếu NH thương mại cổ phần, vì các NHnày đang chấp nhận trả lãi suất cao hơn mức quy định 2% so với NH Nhà nước.
“Có cầu thì phải có cung, khi NH mất cân đối nguồn vốn và cho vay, họ cũng phảitính toán làm sao cho hài hòa và có lợi nhất chứ không thể ngồi im được” - vịnày nói và tỏ ra lo ngại, khi hợp đồng vay đáo hạn và những cam kết của một sốNH sẽ trở nên khó khăn hơn, bởi nguồn cầu ngoại tệ ồ ạt trở lại, còn thâm hụtthương mại, nhập siêu vẫn đè nặng lên cán cân thanh toán.
“Thâm hụt thương mại hai tháng 6 và 7 đã giảm đáng kể chỉ còn 160 triệu USD và200 triệu USD so với mức hơn 1 tỉ USD của mấy tháng trước đó. Nhưng đây khôngphải là điều có thể lạc quan, vì thực tế việc tái xuất vàng 2 tháng này đã lêntới 1,6 tỉ USD.
Vậy thị trường vàng sẽ biến động như thế nào, giá vàng thế giới còn chênh lệchlớn với giá vàng trong nước, nguồn vàng xuất có đủ để liên tục làm giảm thâm hụtthương mại hay không” - Phó TGĐ trên đặt câu hỏi, và chia sẻ các nước lớn trênthế giới 100% DN đều phải sử dụng đến công cụ bảo hiểm rủi ro tỷ giá, đều tínhvào chi phí và giá thành khi xây dựng bài toán kinh doanh.
“DN Việt Nam tin rằng tỷ giá khó biến động mạnh, nhưng cũng không thể không tínhtới sử dụng bảo hiểm tỷ giá tránh rủi ro có thể xảy ra như năm trước” - vị nàynói.
Theo lãnh đạo Ban Vốn và kinh doanh vốn của BIDV, tỷ giá vốn rất nhạy với chínhsách điều hành của NH Nhà nước, chỉ cần một động thái thay đổi sẽ khiến tỷ giábiến động mạnh. Mà thời gian qua, niềm tin chính sách mới chỉ được phục hồi chútít.
Trước đó, đánh giá về kinh tế VN, NH Standard Chartered, cũng tỏ ra lo ngại bởinhững chính sách điều hành tỷ giá chưa được như mong muốn của NH Nhà nước khi đã2 lần hạ giá VND so với USD, ngay sau khi tuyên bố cam kết giữ ổn định.
Theo AnhVũ
Thanh Niên
