Gần như khi bàn về những vấn đề liên quan đến thuế, chính sách… đối vớingành công nghiệp ôtô của VN thì giữa hai bộ rất quan trọng cho sự pháttriển của ngành này là Bộ Tài chính (BTC) và Bộ Công Thương (BCT) thường đốilập nhau.
Chuyện các ý kiến trái chiều, đối lập nhau của các cơ quan quản lý về bản chấtlà chuyện thường tình, nhất là mục đích của các ý kiến đó đều hướng tới là giúpcho ngành công nghiệp này phát triển mạnh.
Tuy nhiên, đến thời điểm hiện nay,ngành công nghiệp ôtô VN dù đã nhận được rất nhiều sự quan tâm, nhưng vẫn cònquá nhiều việc phải bàn nếu muốn hướng tới hai từ phát triển, nhất là khi sosánh với nhiều nước trên thế giới, thậm chí trong khu vực.
Mới đây, vấn đề liên quan đến chính sách thuế đối với linh kiện, phụ tùng của xetải dưới 5 tấn cũng có thể được xem là một ví dụ, trong đó bộ nào cũng đều cócái lý của mình.
Cái lý của Bộ Tài chính
Việc BTC vừa gửi văn bản tới các bộ ngành có liên quan đề nghị góp ý cho biểuthuế nhập khẩu đối với nhiều phụ tùng, linh kiện xe tải loại trên dưới 5 tấntheo cam kết WTO và ASEAN là chuyện thực sự cần thiết trong thời điểm hiện nay.Thực tế, điều này có tác động rất lớn đến các nhà sản xuất ôtô tải của VN (Chủyếu là các DN 100% vốn trong nước).
Theo cam kết ASEAN thì đến năm 2018, các loại xe thu gom phế thải, xe thiết kếchở bêtông, xi măng... sẽ áp dụng chung thuế suất nhập khẩu ưu đãi 0%, trong khicam kết WTO đến giai đoạn cuối cùng là 20-25%. Thời điểm cắt giảm cuối cùng theoWTO chính là cuối năm nay. Thuế suất hiện hành đối với dòng xe này hiện là 80%.Bộ Tài chính cho rằng xe tải là tư liệu sản xuất của DN sử dụng để vận chuyểnhàng hóa nên thuế suất hiện hành đối với loại dưới 5 tấn là 80% và từ 6 đến 10tấn 54-55% là quá cao.
![]() |
Trong khi đó, các DN VN hiện tiếng là nhà sản xuất nhưng mới dừng lại ở việc lắpráp, còn lại vẫn nhập khẩu. Do vậy, BTC dự kiến điều chỉnh giảm thuế đối với xetải theo hướng chênh lệch với bộ linh kiện, phụ tùng khoảng 10-15%. Đây là mứcchênh lệch phù hợp vừa đảm bảo cam kết, nhưng không ảnh hưởng nhiều đến DN sảnxuất trong nước.
Bộ Công Thương và DN phản ứng
Rất nhanh chóng, BCT và các DN đã có phản ứng về vấn đề này gửi BTC. BCT và DNđưa ra khá nhiều lý do để khẳng định mức thuế suất điều chỉnh của BTC đề xuất làchưa phù hợp như các loại xe tải nhẹ có tải trọng dưới 5 tấn và từ 5 - 10 tấnhiện nay trong nước đã sản xuất được.
Đa số các DN trong nước sản xuất xe tải cótải trọng dưới 5 tấn và từ 5 - 10 tấn mới được thành lập trong thời gian 4 - 5năm trở lại đây và đã đầu tư máy móc thiết bị để thực hiện các khâu sơn, hàn,làm vỏ xe, thùng xe nhằm đáp ứng chủ trương và yêu cầu nội địa hoá của Chính phủ.
Do các nhà máy trong nước sản xuất xe tải có tải trọng dưới 5 tấn và từ 5-10 tấnmới được đầu tư nên giá thành sản phẩm còn cao, áp lực thu hồi vốn đầu tư lớn.Việc áp dụng mức thuế nhập khẩu hiện hành ở mức cao đối với xe tải nguyên chiếclà phù hợp trong bối cảnh hiện nay nhằm hỗ trợ sản xuất trong nước và hạn chếnhập siêu.
Việc Bộ Tài chính đề nghị giảm thuế suất thuế nhập khẩu từ 80% xuống 30% đối vớixe tải nguyên chiếc có tải trọng dưới 5 tấn; từ 54 - 55% xuống 25% đối với xetải nguyên chiếc có tải trọng từ 5 - 10 tấn; từ 30% xuống 25% đối với xe tải cótải trọng từ 10 - 20 tấn sẽ ảnh hưởng tiêu cực đến kết quả sản xuất kinh doanhcủa các DN sản xuất, lắp ráp ôtô, cũng như việc lắp ráp sản xuất và đầu tư sảnxuất phụ tùng linh kiện trọng nước, ảnh hưởng mạnh đến lộ trình nội địa hóa củaDN...
Với những lý do trên, BCT đề nghị điều chỉnh mức thuế suất thuế nhập khẩu hiệnhành đối với các loại xe tải nêu trên với thời gian áp dụng hết năm 2011 để hỗtrợ sản xuất trong nước và hạn chế nhập siêu với các mức như: Xe dưới 5 tấn thuếsuất đề nghị mới là 70% (hiện hành 80%); xe từ 5 - 10 tấn thuế suất 50% (hiệnhành 54 - 55%); xe từ 10 - 20 tấn là 30% (hiện hành là 30%), xe từ 20 - 45 tấnlà 15% (thuế suất hiện hành là 8%).
Sau giai đoạn 2011, tùy theo tình hình thựctế của việc sản xuất, lắp ráp trong nước và sự chấp nhận của thị trường sẽ ràsoát và xem xét việc điều chỉnh các loại thuế xuất trên.
Việc quyết định áp dụng mức thuế suất nào chưa rõ, nhưng chỉ một vấn đề đưara mà bộ này thì cho rằng không ảnh hưởng lớn, bộ khác lại cho rằng ảnhhưởng tiêu cực mạnh Và cuối cùng thì các DN không thực hiện cam kết của mình,trong khi ngành công nghiệp ôtô tải, du lịch hay thương mại cứ vẫn thua kémcác nước trong khu vực.
Theo Linh Anh
DĐDN