Để chống đầu cơ giá vàng, cho nhập vàng nhỏ giọt theo hạn ngạchlà chưa đủ. Ở đây cần một biện pháp mạnh để kéo giá vàng nộiđịa ngang với giá quốc tế.

Hơn 2.500 lượng là tổng số vàng mà một tổ chức có chức năngkinh doanh kim loại quý hiếm này bán ra trong ngày 9/11 với giátừ 38 triệu đồng/lượng trở lên. Họ chủ trương bán hết kho nếugiá vàng ở trên mức đó.

Tuy nhiên nhu cầu mua ở mức giá họ sẵn sàng bán không cao nhưmong đợi. Vào lúc giá vàng “rơi” xuống dưới ngưỡng 38 triệu/lượng,họ ngừng bán.

Động thái ngừng bán được lý giải như sau: chúng tôi là ngườikinh doanh, giá phải ở một mức đảm bảo có lợi nhuận mới bán.Thông tư 22 của Ngân hàng Nhà nước không cho phép các tổ chức tíndụng chuyển đổi 30% vàng huy động thành tiền như trước, các ngânhàng còn phải mua lại vàng để bù vào số vàng đã chuyển đổi. Nhucầu vàng, như thế, gián tiếp được đẩy lên cho dù trong thời giandài hay ngắn.

Sự cách biệt của giá quy đổi vàgiá thị trường

Trước “cơn sốt” ngày 9/11 giá vàng khá bình lặng, một sự bìnhlặng chứa đựng những ngọn lửa âm ỉ khi tỷ giá thị trường tự dokhông thể rớt xa mức 21.000 đồng/USD. Lúc đó đã có những dấu hiệulăm le đẩy tỷ giá thị trường tự do bằng giá vàng. Điều kiện cần chodấu hiệu chuyển thành động thái thật là sự gia tăng đột biến củagiá vàng thế giới. Điều ấy đã xảy ra khi giá vàng quốc tế vượtngưỡng 1.400 USD/ounce.

Đến lượt mình, khi giá vàng tăng, giá USD tiền mặt tự do trở nênrẻ hơn so với vàng và hệ quả tất yếu là người ta “chạy” sang muaUSD. Giá USD tiền mặt tác động tức thì đến giá USD chuyển khoản.Động thái găm giữ USD từ các đối tượng có nguồn thu ngoại tệcàng được củng cố.

Trong thời điểm “nước sôi lửa bỏng” đó, sự cách biệt giữa giávàng quy đổi theo tỷ giá kịch trần mà các ngân hàng được phépgiao dịch chính thức và giá thị trường là điều được ghi nhận.

Giá vàng quốc tế cao nhất ở mức 1.425 USD/ounce, tương đương giáquy đổi 33,5 triệu đồng/lượng, chênh lệch tới 4,5 triệu đồng/lượngso với giá thị trường. Mức 38 triệu đồng/lượng của giá vàng nộiđịa tương đương hơn 1.600 USD/ounce, là mức giá cao nhất thế giới.Còn nếu tính theo tỷ giá thị trường tự do cao nhất thời điểm ấy,giá vàng nội địa tương đương 1.482 USD/ounce, cũng vẫn khiến các tổchức đầu cơ quốc tế phải ngả mũ chào!

Lấy độc trị độc

Chống đầu cơ vàng: Lấy độc trị độc
Muốn giá giảm, đơn giản là nguồn cung phải cao, phải có ai đó tung vàng ra bán. Câu hỏi là ai bán? Vàng ở đâu để bán?

Cung cầu ngoại tệ căng thẳng là chuyện có thật, nhưng căng thẳngở tỷ giá 19.500 đồng/USD. Còn nếu tỷ giá này được cộng thêm phíđể giá giao dịch thật ngang với tỷ giá thị trường tự do, thìnguồn cung vẫn có và có tương đối nhiều.

Trong khi đó, giá vàng nội địa hiện tại vẫn cao hơn giá quốc tếdù Nhà nước đã cho nhập vàng và bãi bỏ thuế nhập khẩu. Vàng vàtỷ giá thị trường tự do tiếp tục là hai lực kéo, đỡ cho nhau đứngở mức cao. Khi giá vàng quốc tế giảm, giá vàng trong nước giảmtheo nhưng rất chậm và ít, còn giá USD thị trường tự do tăng lên.Ngược lại tỷ giá thị trường tự do giảm nếu giá vàng quốc tế tăngkéo giá vàng trong nước tăng theo.

Để chống đầu cơ giá vàng, cho nhập vàng nhỏ giọt theo hạnngạch là chưa đủ. Ở đây cần một biện pháp mạnh để kéo giá vàngnội địa ngang với giá quốc tế. Và một khi giá vàng trong nướcbằng hoặc thấp hơn giá thế giới, khoảng cách giữa tỷ giá hốiđoái chính thức và phi chính thức sẽ ngắn lại. Muốn giá giảm,đơn giản là nguồn cung phải cao, phải có ai đó tung vàng ra bán.Câu hỏi là ai bán? Vàng ở đâu để bán?

Thống kê cho thấy nguồn vàng hàng triệu lượng đang nằm ở cácngân hàng thương mại và các công ty kinh doanh vàng, bạc đá quý.Các ngân hàng không dám và không thể bán vàng vì một mặt e ngạigiá lên, lỗ không ai bù, mặt khác quy định không cho phép bán.Trước đây mỗi khi giá vàng tăng, một bộ phận nhà đầu tư vay vàngngân hàng để bán, chờ giá xuống mua lại trả nợ. Nay “cửa đánhxuống” này đã bị chặn.

Các công ty kinh doanh vàng bạc 100% vốn nhà nước cũng không thểđảm đương vai trò người bình ổn thị trường vàng. Người có thểbán vàng ra và bình ổn, điều tiết thị trường phải là Ngân hàngNhà nước (NHNN).

Nhưng NHNN lấy vàng đâu để bán? NHNN có thể vay vàng của cácdoanh nghiệp và ngân hàng và ủy thác cho họ bán theo mức giá chỉđạo của NHNN. Cần bao nhiêu lượng vàng để dập tắt “cơn sốt”? Con sốcó thể là 50.000 lượng theo như chúng tôi tham khảo ý kiến của mộtsố công ty và tổ chức tín dụng.

Thực tế chỉ ra tổ chức nọ chỉ cần bán ra 2.500 lượng là giágiảm. Trong trường hợp họ tiếp tục bán thêm, giá giảm nữa. Vớimục tiêu điều tiết thị trường, NHNN có thể bán thêm cho đến khi giávàng nội - ngoại ngang nhau, vì NHNN không kinh doanh như các doanhnghiệp.

Đánh đổi

Bán vàng vay như thế NHNN thu được tiền đồng. Đây là một cửahiệu quả hút tiền về để kiềm chế lạm phát. Ngoài ra, nhìn từgóc độ kinh doanh lãi suất vay vàng của NHNN có thể 1-2%/năm (lãisuất huy động vàng của ngân hàng đang giảm mạnh), trong khi lãisuất tiền đồng đang ở mức 12-13,5% đầu vào và 15-20%/năm đầu ra.

Vay vàng có rủi ro nếu giá quốc tế tăng. Sự chênh lệch lãisuất vay vàng và lãi suất tiền đồng thu được có thể bù đắp mộtphần rủi ro. Việc bán vàng ở mức giá cao và giảm dần cho đến khigiá trong nước ngang giá quốc tế có thể mang lại một phần bù đắpnữa, nhưng chưa đủ. Do đó, khi vay vàng NHNN cần bảo hiểm và khi giáquốc tế có chiều hướng lên, NHNN có thể mua vàng option bên ngoài (quyềnchọn mua) để tự vệ. Vào thời điểm thị trường bình ổn, NHNN chủđộng mua vàng để trả cho doanh nghiệp, ngân hàng.

Bình ổn thị trường vàng bằng cách trên đòi hỏi nghệ thuậttiến hành, sự kết hợp của nhiều yếu tố từ nghiên cứu, dự báo,xây dựng chiến lược, phối hợp với các bộ, ngành liên quan và cả“cảm giác thị trường”. Nó là sự đánh đổi xứng đáng nhằm gópphần ổn định vĩ mô, đặc biệt tỷ giá, lạm phát.

Đáng quan tâm là phần lớn số vàng NHNN ủy thác bán ra qua cácdoanh nghiệp, ngân hàng sẽ quay trở lại ngân hàng dưới dạng tiếtkiệm vì ít ai giữ vàng ở nhà. Tận dụng vòng quay này thuộc khảnăng của người cầm trịch - NHNN.

Nhìn rộng hơn, trong hoàn cảnh Việt Nam, nơi vàng không chỉ làhàng hóa, mà còn là phương tiện thanh toán, tích lũy tiết kiệmcủa người dân, đồng thời có mối quan hệ mật thiết với tiền đồng,ngoại tệ, Nhà nước phải quản lý thị trường vàng bằng chínhnhững công cụ thị trường. Khi người dân có nhu cầu về vàng, khôngthể ngăn chặn nhu cầu ấy bằng mệnh lệnh hành chính. Cầu đượcthỏa mãn đầy đủ, thị trường sẽ bình yên.

Theo Hải Lý
TBKTSG