Chiều 21/12, Vinashin sẽ tổchức lễ bàn giao tàu chở khí ethylen 4.500 m³ số 1 tại Tổng công ty Công nghiệpTàu thủy Bạch Đằng. Thông tin này vừa được phát đi từ Tập đoàn Công nghiệp Tàuthủy Việt Nam (Vinashin) ngày 20/12, đúng vào thời hạn thanh toán nợ lần đầu chokhoản vay 600 triệu USD của tập đoàn này.
Trong khoảng 1-2 tháng gần đây, những hoạt động như ký hợp đồng đóng mới 20 tàuvới Vinalines, đặt ky, cắt tấm tôn đầu tiên đóng mới tàu, hay hạ thủy, bàn giaotàu… liên tiếp được Vinashin thông tin đến dư luận. Sự bắt nhịp trở lại ở một sốnhà máy đóng tàu thuộc Vinashin đem lại những tia hy vọng mới.
Tuy nhiên, việc khoản nợ 600 triệu USD mà Vinashin vay từ năm 2007 đã đến thờihạn trả đợt 1 với trị giá 60 triệu USD vào ngày20/12 đã “gieo lại” ítnhiều lo lắng (theo hợp đồng, việc trả nợ sẽ được chia thành 10 lần, mỗi lầncách nhau 6 tháng).
Khoảng một tuần nay, số máy của một cán bộ cấp cao Vinashin liên tục không liênlạc được. Một số lãnh đạo khác cũng tắt máy hoặc không trả lời các cuộc gọi “sốlạ”. Đồng thời, càng gần đến thời điểm đáo hạn trả nợ lần đầu, những thông tinvề ứng xử của chủ nợ trước đề nghị hoãn thời hạn trả nợ thêm một năm đượcVinashin đưa ra cuối tháng 11 càng “bặt vô âm tín”.
Đến cuối ngày 20/12, những thông tin liên quan đến nội tình đàm phán giãn nợ vẫnchỉ gói trong các phát biểu cách đây khoảng một tuần từ Vinashin. Trong khi đó,phía chủ nợ mà đại diện là ngân hàng Credit Suisse (Thụy Sỹ) cũng chưa có thôngbáo mới nào được phát ra.
Đây không phải lần đầu tiên Vinashin vướng vào những căng thẳng tài chính đốivới khoản nợ nước ngoài. Theo thông tin người viết được biết, vào khoảng cuốinăm 2008, lãnh đạo Vinashin cũng đã phải họp trực tuyến với các chủ nợ để giảitrình phương án kinh doanh vượt qua giai đoạn kinh tế suy thoái do tác động từkhủng hoảng tài chính thế giới, cũng như khả năng đảm bảo trả nợ cho khoản vay.
Đứng trước một thị trường vận tải biển sụt giảm mạnh và giá tàu lao dốc, một sốđiểm chính để Vinashin thuyết phục các chủ nợ khi đó là thỏa thuận đóng mới 40tàu cho Vinalines đã được ký kết, và việc Chính phủ đồng ý về nguyên tắc chophép tập đoàn này phát hành 3.000 tỷ đồng trái phiếu, vay 10.000 tỷ đồng từ cácngân hàng trong nước và vay 400 triệu USD từ nguồn vốn nước ngoài.
 |
| Sự bắt nhịp trở lại ở một số nhà máy đóng tàu thuộc Vinashin đem lại những tia hy vọng mới |
Lần này cũng vậy, cách đây khoảng một tháng, Vinashin và Vinalines lại đặt bútký thỏa thuận đóng mới 20 tàu. Trước đó, trong buổi họp báo Chính phủ thường kỳtháng 7, Phó thủ tướng Nguyễn Sinh Hùng cho biết, nếu thấy cần, Chính phủ sẽphát hành trái phiếu để tiếp tục cho Vinashin vay cân đối khoản nợ và khi cânđối được thì Vinashin phải trả lại khoản nợ này.
Mặc dù các cam kết kém “khủng” hơn trước, nhưng sự quan tâm và hỗ trợ từ phíaChính phủ, các bộ, ngành đối với Vinashin gần đây vẫn rất tốt. Thể hiện rõ nhấtlà việc cho thành lập Ban chỉ đạo tái cơ cấu Vinashin và giao Phó thủ tướngthường trực Chính phủ Nguyễn Sinh Hùng làm Trưởng ban, Phó thủ tướng Hoàng TrungHải làm Phó ban. Đây là một điểm lợi thế cho Vinashin trong đàm phán giãn nợ.
Ngoài ra, Vinashin còn có thêm một "quân bài" khác để đưa vào đàm phán, đó làmột ban lãnh đạo mới sẵn sàng hành động với kịch bản tái cơ cấu mạnh mẽ hơn 200doanh nghiệp trực thuộc, trong đó có tính đến việc bán một phần tài sản để trảnợ.
KPMG, tổ chức đã thực hiện kiểm toán Vinashin nhiều năm và hiểu khá rõ vềhoạt động tài chính của tập đoàn, cũng nhận tư vấn cho Vinashin trong đàm phánvới chủ nợ liên quan đến khoản vay 600 triệu USD. Và với một tổ chức có uy tínnhư KPMG, chấp nhận tham gia tư vấn cũng đồng nghĩa với việc khả năng thành cônglà tương đối cao.
Trong khi đó, chiểu theo hợp đồng vay, dường như bất lợi lại thuộc về phía chủnợ. Giả sử nếu dồn Vinashin vào cảnh vỡ nợ, phá sản, các chủ nợ cũng không thuđược đồng nào, điều này đã được Chủ tịch Vinashin Nguyễn Ngọc Sự tuyên bố côngkhai trên báo chí gần đây.
Để tăng sức ép đòi nợ lên Vinashin, các chủ nợ dường như đang tìm cách gia tăngáp lực lên Chính phủ. Trong một số lần hiếm hoi phát biểu trước các hãng thôngtấn nước ngoài, đại diện chủ nợ đặt vấn đề Vinashin không trả nợ đúng hạn sẽ ảnhhưởng uy tín quốc gia của Việt Nam và làm tăng lãi suất các khoản vay mới nếu có.
Cũng "tình cờ" là gần đây, hãng xếp hạng tín nhiệm Moody’s đã hạ mức tín nhiệmđối với trái phiếu của Việt Nam từ mức Ba3 xuống B1, hạ xếp hạng đối với tiềngửi ngoại tệ của 6 ngân hàng thương mại từ B1 xuống B2 do có liên quan đến cáckhoản nợ của Vinashin.
Tuy nhiên, việc ép Vinashin đến phá sản có lẽ không nằm trong tính toán của cácchủ nợ, và khả năng thu xếp được một giải pháp giãn nợ đối với Vinashin vẫn còncó thể thành hiện thực, nếu cân bằng được lợi ích các bên. Với việc cho Vinashinthêm thời gian thu xếp trả nợ, một phụ lục hợp đồng mới cũng có thể sẽ được tínhđến với điều khoản chấp nhận được cho cả hai phía.
Trong trường hợp các phương án kinh doanh và tái cấu trúc để trả nợ của Vinashinthuyết phục được chủ nợ, vẫn có khả năng xuất hiện một cam kết không chính thứcnào đó để ràng buộc chắc chắn hơn việc trả nợ trong tương lai.
Theo Anh Vân
VnEconomy
