Chứng khoán: Bi hài thời “mò đáy”

Thị trường lao dốc đến hômnay đã là phiên thứ 9 liên tục. Khác với các đợt sụt giảm trước đó, tốc độ rơilần này nhanh khủng khiếp, khiến rất nhiều nhà đầu tư trở tay không kịp.

Dạo quanh một vòng trên các diễn đàn chứng khoán, tâm trạng của một thời kỳ suythoái lại hiện về rất rõ. Bối cảnh có thể khác nhau, nhưng diễn biến tâm lý thìvẫn vậy. Những biểu cảm đa dạng trong thời buổi chứng khoán teo tóp phản ánh đủcung bậc bi hài.

Dễ nhận thấy nhất sự ức chế của những nhà đầu tư thua lỗ là phản ứng quay sangmắng mỏ cơ quan quản lý. Thậm chí có nhà đầu tư còn “sửa” những điều răn củaPhật, với câu đầu tiên: “Kẻ thù lớn nhất của người buôn chứng là cơ quan quảnlý”!

Ủy ban Chứng khoán một lần nữa lại bị lôi ra “xử” như một nguyên nhân khiến tàikhoản của hàng ngàn nhà đầu tư bốc hơi 50-70%. Vẫn là cơ chế giao dịch mới hứamãi không làm; cho phát hành cổ phiếu vô tội vạ; xử phạt làm giá, vi phạm côngbố thông tin không nghiêm... Lần này cơ quan quản lý có thêm “tội” mới là để chotình trạng méo mó của VN-Index kéo dài. 

Yếu tố mới liên quan đến các quỹ đầu tư chỉ số (ETF) đã tác động mạnh đến giácủa một số cổ phiếu có tỉ trọng vốn hóa cao, từ đó góp phần kéo Index tăng dựngngược một cách vô lý, hoặc dìm Index khiến cả thị trường hoảng sợ. Tuy nhiên,điều này cũng có tính hai mặt. Những người đầu cơ cổ phiếu thông thường bức xúcvì Index tăng mà giá trị danh mục giảm. Trong khi đó, những người khôn ngoan“đu” theo lối đánh mới lại hả hê.

Khi Ủy ban Chứng khoán đánh tiếng sửa cách tính chỉ số để bớt “méo mó” thì nhữngnhà đầu tư đang ôm danh mục như BVH, MSN lại kêu than vì luật chơi thay đổi nhưđánh đố. Việc các mã vốn hóa lớn bị bán ra ồ ạt lại được đổ lỗi là do quỹ ngoạivà nhà đầu tư lớn “chán” cung cách tổ chức luật chơi. Chung quy lại là lỗi củacơ quan quản lý!

Nhà đầu tư bức xúc, lo lắng, thậm chí hoảng sợ khi tiền bạc bốc hơi là điều dễhiểu. Nhưng điều khó hiểu là không ít người cứ xem như cơ quan quản lý phải chịutrách nhiệm với túi tiền của mình, có trách nhiệm phải điều hành thế nào đểchứng khoán chỉ được tăng chứ không được giảm!

Còn nhớ năm 2008, nhà đầu tư lũ lượt kéo nhau đến Ủy ban Chứng khoán “biểutình”. Thú vị là họ đi cả ôtô xịn đến để kêu than. Không biết ôtô đó có phải muađược từ thời chứng khoán thăng hoa hay không?

Một biểu hiện nữa cũng thường thấy trong bối cảnh thị trường suy giảm mạnh lànhà nhà, người người hiến kế cứu thị trường. Có lẽ không ở đâu trên thế giới nhàđầu tư lại nhiệt huyết hiến kế như ở Việt Nam. Không rõ đường dây nóng của Ủyban Chứng khoán có bị “cháy” vì các cuộc gọi đổ lỗi và hiến kế hay không, nhưngrõ ràng đó là những công việc vô ích. Có lẽ đa số kế được hiến mang tính vuiđùa, giải trí là chính như lại thu hẹp biên độ, tạm dừng giao dịch, thậm chí làcấm công ty chứng khoán giải chấp dưới giá tham chiếu!

Trong giới đầu tư, thị trường sụt giảm cũng là lúc “ân oán giang hồ” được đem raxử. Tội đồ là những “nick” phím hàng, hô hào mua để bây giờ người nghe theo“lãnh đạn”. Người thua lỗ thì chửi bới, nhiếc móc. Kẻ khôn không làm theo hoặclàm ngược lại thì cười khẩy mỉa mai.

Cách đây chừng vài tháng, một từ rất được ưa chuộng của những nhà đầu tư phímhàng mua vào là “mật lệnh”.  Hôm chứng khoán tăng thì nhảy ra “nổ” tung trời.Hôm giá giảm thì lặn mất tăm. Không biết mật lệnh đến từ thế lực nào, nhưngkhông ít người nghe theo, thậm chí cả người truyền lệnh cũng đã “vỡ mật”. 

TIN LIÊN QUAN

Các chuyên gia, nhà tư vấn của công ty chứng khoán cũng bị mắng thậm tệ khôngkém. Các bài phân tích ngày xưa được đem ra bàn nhậu. Chuyên gia thì bị gán chođủ thứ hỗn danh. Đáng buồn là chuyên gia cũng chỉ là người, có lúc đúng lúc sai.Tính thời điểm của các nhận định mới là quan trọng. Không ít người đã phải thừanhận sai lầm.

Một chuyên gia phân tích kỹ thuật nước ngoài nổi tiếng của một công ty chứngkhoán, có bằng cấp “đỉnh” nhất tầm cỡ thế giới mà chỉ vài người đạt tới, đượcmời sang hàng tuần để tổ chức các buổi hội thảo hồi 2008-2009 cũng đã phải cúiđầu xin lỗi.

Cung bậc trầm hơn là những lời ai oán, kể khổ, than vãn về mức lỗ quá nặng. Hàikịch Táo quân cuối năm ngoái dài bao nhiêu cũng chỉ khiến nhà đầu tư nhớ đượccâu “xin đừng xát muối vào lòng em” với “hú hà... xót quá!”. Cách đây chừng haitháng, một câu nói của nhà đầu tư được phỏng vấn trên truyền hình đã trở thànhkhẩu hiệu: “Em ơi chơi chứng làm gì cho chúng nó lừa”! Không biết ai đã lừa ai,hay chỉ có lòng tham quá độ để rồi chấp nhận lao vào mua cổ phiếu lúc giá đỉnh.Một câu nói rất hay có lẽ nhiều nhà đầu tư “dính” vào “nghiệp chứng” phải họcthuộc: “Hãy tìm người ngốc nhất xung quanh bạn. Nếu không tìm được thì rất cóthể kẻ đó chính là bạn”.

Hài hước nhất có lẽ là các topic làm thơ, vẽ tranh biếm họa, kể chuyện tiếu lâm. “Vôcùng thương tiếc báo tin: Thị trường chứng khoán Việt Nam. Tên thường gọi “sòngHosino, Hasino” (nhái lại từcasino). Sinh năm 2000. Saumột thời gian lâm bệnh nặng, mặc dù đã được các con nghiện chứng khoán tận tìnhcứu chữa nhưng do tuổi nhỏ sức yếu, lại bị bỏ bê nên đã từ trần hồi...”. Nhữngcâu chuyện như vậy không hiếm, có lẽ làm người cầm tiền cười nghiêng ngả, nhưngcũng là xát muối vào lòng những người đang kẹp hàng, tài khoản cháy!

Thị trường suy sụp nhưng vẫn có những người có thể cười vui. Đó là vẻ đẹp củathị trường với những người khôn ngoan, bình tĩnh vượt qua những lời hô hào vôcăn cứ, những nhận định lạc quan quá mức.

Ngay trong những thời điểm thị trường hưng phấn, những lời cảnh báo ngược thườngbị chỉ trích. Thị trường trong bối cảnh nào cũng vẫn có những người cầm tiền chờcơ hội. Họ có quyền vui.

Theo Khánh Hà
VnEconomy