Để thực hiện các giải phápkiềm chế lạm phát, Chính phủ hiện đang triển khai một loạt giải pháp, trong đócó giải pháp hạ thấp chỉ tiêu tăng trưởng tín dụng xuống 20%. Với mục tiêu nàythì việc huy động vốn vay của các doanh nghiệp để phát triển kinh doanh sẽ bịảnh hưởng.

Trong bối cảnh đó, thị trường chứng khoán, vốn được coi là một kênhdẫn vốn cho nền kinh tế, liệu có thể giúp gì cho doanh nghiệp hay không?Chúng tôi xin tổng lược ý kiến của ông Huy Nam, chuyên gia kinh tế tài chính -chứng khoán, về vấn đề này.

Trong bối cảnh tăng trưởng tíndụng bị “hạn chế” như hiện nay thì việc doanh nghiệp xoay qua thị trường chứngkhoán để tìm vốn có thể là khuynh hướng, là chuyện bình thường, nhưng không đơngiản. Vì đối với doanh nghiệp, trong nhiều trường hợp vốn ngân hàng chỉ là nguồnbổ sung.  

Vấn đề còn nằm ở chỗ quy mô vốn huy động và khả năng huy động thành công. Điềunày tùy thuộc nhiều vào tình trạng thị trường chứng khoán và tâm lý nhà đầu tư,nhất là vào thời buổi khó khăn như hiện tại. Tuy vậy, thị trường chứng khoán vẫnluôn là kênh cung vốn hiệu quả mà doanh nghiệp trông cậy. 

Cho dù thị trường không còn hào phóng như các năm trước, nhưng cánh cửa huy độngvốn trên thị trường này vẫn rộng mở, doanh nghiệp vẫn có thể lựa chọn thời điểmvà loại sản phẩm để chào mời, với điều kiện việc huy động đó đồng thời là cơ hộitốt đối với nhà đầu tư.

Hoạt động huy động vốn là hoạt động sơ cấp, mặc dù đối tượng hay sản phẩm đầu tưcũng được gọi là “chứng khoán”, nhưng đây được xem là bước đầu đầu tư trực tiếpvào doanh nghiệp, và như vậy có thể xem nó chưa “làm khó” cho thị trường - ở đâyđược hiểu là thị trường giao dịch thứ cấp. Có chăng chỉ là chuyện niêm yết saunày.

Nếu doanh nghiệp uy tín, có dự án tốt, mục tiêu kinh doanh thuyết phục, triểnvọng về  hiệu quả có thể dự đoán được là hấp dẫn thì doanh nghiệp chẳng lo khóvà thị trường cũng chẳng sợ nó làm khó về sau. Vì trong giai đoạn kinh tế khókhăn này cơ hội đầu tư tốt chắc chắn vẫn sẽ được chào đón, nếu không muốn nói làsăn lùng. 

Chứng khoán đang rất cần tái định vị
Nhiều biểu hiện không thuận lợi tại các diễn đàn và áp lực chính sách đối với thị trường chứng khoán gần đây đã làm cho giới đầu tư có cảm giác chứng khoán bị “ra rìa” (Minh họa: Khều)

Đặc biệt, các nhà đầu tư giá trị, các quỹ đầu tư “dưới sàn” hay dài hạn luônhiện diện. Ngay cả giới “lướt sóng”, vào một lúc nào đó, họ cũng có thể lui lạiđể đón đầu. Nói chung, nhà đầu tư vẫn đang ngoài cửa doanh nghiệp để chờ cơ hội...

Người ta gọi thị trường chứng khoán là “nhiệt kế” của nền kinh tế dựa trên haiphương diện. Một là thuộc tính phản ứng nhạy cảm của thị trường trước các biếnđộng nói chung và hai là về quy mô có tính đại diện của định chế này trong hoạtđộng kinh tế, hoặc đối với từng lĩnh vực hay ngành kinh tế.

Với thị trường chứng khoán Việt Nam, phản ứng nhạy cảm là có, nhưng về quy môthì diễn biến của thị trường chưa thể được xem là có tính đại diện phản ảnh đúngsức khỏe của nền kinh tế. Tuy nhiên, dù sao thì đây vẫn là kênh tài chính quantrọng, ngày càng khẳng định vai trò nuôi dưỡng sức sống doanh nghiệp và thúc đẩyphát triển kinh tế nước nhà. Do đó, ta cần có thái độ và cách hành xử thích đáng,không thể cứ hễ kinh tế khó khăn là đem chứng khoán ra “hy sinh” như lâu nay.

Thị trường chứng khoán là định chế công cụ có tính liên lập, đáp ứng yêu cầuđồng bộ trong cấu trúc kinh tế thị trường. Dó đó, không thể tách nó ra để mà xétđoán bằng ngôn từ tình cảm, hoặc có thể nói sản xuất - kinh doanh là “thực”, làcó ích, còn đầu tư chứng khoán là “ảo”, là không có ích. 

Suy diễn sai lầm như vậy ít nhiều đã dẫn tới tâm lý dị ứng, tạo ra cách hành xửphân biệt rất bất lợi cho việc phát triển thị trường chứng khoán nói riêng vàkinh tế nói chung. Nhiều biểu hiện không thuận lợi tại các diễn đàn và áp lựcchính sách đối với thị trường chứng khoán gần đây đã làm cho giới đầu tư có cảmgiác chứng khoán bị “ra rìa”. Đây là điều đáng tiếc. 

Theo quan điểm của tác giả, chẳng cần đến khi siết tín dụng - điều này chỉ tạothêm tâm lý căng thẳng, bi quan và “mất lửa” - thì với thực tế thị trường năm2010 và lãi suất ngất trời như hiện nay, có lẽ chẳng mấy ai dám cầm tiền vay đểđi mua chứng khoán.

Do vậy, rất cần có một sự định vị lại thị trường chứng khoán trong nền kinh tế,từ tầm nhìn vĩ mô. Trong những điều kiện khó khăn như hiện nay, nhà đầu tư rấtcần nghe thông điệp, biết động thái, và thấy được sự chuyển động tích cực, thểhiện mối quan tâm thực sự của giới hữu trách đến sức sống thị trường.

Thị trường cũng cần được tiếp sức với một số cải thiện trước mắt, theo hướng tạođiều kiện linh hoạt trong giao dịch, và lâu dài với các nghiệp vụ và công cụchuyên ngành, để hóa giải tình trạng đơn điệu lâu nay... Thị trường chứng khoáncần được nhìn nhận đầy đủ là môi trường sinh lợi cho nhà đầu tư tài chính, chứkhông chỉ hoa mỹ một chiều là kênh dẫn vốn cho doanh nghiệp. 

Việc gìn giữ niềm tin và bảo vệ nhà đầu tư, chính là để khơi thông và duy trìnguồn vốn chảy vào kênh dẫn đó.

Theo Huy Nam
VnEconomy