Phiên giao dịch đột biếnngày 5/7 được cho là những phản ứng tích cực từ động thái giảm lãi suất trênthị trường mở (OMO) kỳ hạn 7 ngày. Tuy nhiên liệu đó có phải là tín hiệu hémở khả năng nới lỏng tiền tệ?
Thông tin về Ngân hàng nhà nước giảm 100 điểm cơ bản lãi suất trên thịtrường mở với kỳ hạn 7 ngày hôm 4/7 chỉ được biết qua các hãng thông tấnnước ngoài. Trước đó, ngày 17/5/2011, mức lãi suất nói trên được tăng từ 14%lên 15%/năm. Như vậy đợt giảm này là quay trở lại mức cũ.
Nếu như đợt tăng giữa tháng 5 vừa qua được xem là động thái phát tín hiệutiếp tục chính sách thắt chặt tiền tệ để kiềm chế lạm phát có nguy cơ tăngcao thời điểm đó, thì việc hạ lãi suất vừa qua được giới đầu tư kỳ vọng vàotín hiệu ngược lại: nới rộng chính sách tiền tệ.
Động thái này lại đi kèm với thông tin mức tăng chỉ số giá tiêu dùng (CPI)tháng 6 có đã thấp hơn nhiều 4 tháng trước đó. Có vẻ như tốc độ tăng CPItheo tháng đã đạt đỉnh và có dấu hiệu hạ nhiệt. Giới đầu tư càng kỳ vọng mứclãi suất sẽ dần hạ nhiệt theo và chứng khoán có cơ hội phục hồi.
Tuy nhiên việc giảm lãi suất kỳ hạn ngắn trên thị trường mở có thể mới chỉlà sự điều chỉnh linh hoạt chính sách của Ngân hàng nhà nước. Các mức lãisuất điều hành chính như lãi suất tái chiết khấu, lãi suất tái cấp vốn vẫnđược giữ nguyên từ tháng 4/2011.
Thị trường mở là một kênh quan trọng và mềm dẻo để cơ quan quản lý tác độngđến lượng cung tiền thông qua hoạt động mua bán giấy tờ có giá. Sau khi buộcphải nâng một số mức lãi suất điều hành quan trọng lên hồi tháng 4, Ngânhàng nhà nước ưu tiên sử dụng các công cụ trên thị trường mở để bơm hút vốn,tránh gây ảnh hưởng quá lớn đến hệ thống ngân hàng.
Theo nhận định của nhiềutổ chức, động thái giảm lãi suất thị trường mở chỉ là sự điều chỉnh phù hợptình hình, hơn là khởi đầu cho một chu kỳ giảm lãi suất, nhất là khi lạmphát vẫn còn là nguy cơ.
Công ty Chứng khoán Thành phố Hồ Chí Minh (HSC) cho rằng về trung và dài hạnNgân hàng nhà nước sẽ vẫn giữ các lãi suất chính ở mức hiện tại, ít nhấtthêm một hoặc hai tháng nữa. “Do CPI đã đạt đỉnh và áp lực mặt bằng lãi suấtcao ngày càng đè nặng, Ngân hàng nhà nước đã quyết định giảm lãi suất ngay.Đây có thể là động thái nhằm giải tỏa bớt những lo ngại hơn là sự khởi đầucủa một chu kỳ giảm lãi suất. Chúng tôi cho rằng bắt đầu một chù kỳ giảm lãisuất hiện tại là không hợp lý”.
![]() |
Thị trường chứng khoán đang ngóng đợi cơ hội từ việc nới lỏng tiền tệ |
Tổ chức này cũng nhận định điều chỉnh nói trên sẽ giúp chi phí lãi suất đầuvào của các ngân hàng giảm, làm lãi suất liên ngân hàng tiếp tục giảm và sẽkhiến các ngân hàng giảm lãi suất cho vay, vốn vẫn chưa giảm nhiều cho dùlãi suất huy động giảm. “Đây là một tín hiệu tích cực nhỏ đối với thịtrường, nhưng về trung và dài hạn, chúng tôi không cho rằng Ngân hàng nhànước sẽ tiếp tục giảm các lãi suất chính”.
Công ty Chứng khoán Bản Việt thậm chí còn cho rằng là quá sớm để nói đây làdấu hiệu của việc nới lỏng tiền tệ khi mà nỗi lo lạm phát vẫn hiện diện.Việc bơm vốn qua kênh OMO có thể lại được hút về qua kênh tái cấp vốn.
“Trong 2 tháng vừa qua, Ngân hàng nhà nước đã tác động tới thị trường quahai kênh chính: tăng tính thanh khoản qua kênh tái cấp vốn và sau đó húttiền qua kênh OMO. Việc này đã giúp các ngân hàng nhỏ tiếp cận được nguồnvốn. Với việc lãi suất trên thị trường mở giảm, Ngân hàng nhà nước sẽ bơmtiền mạnh qua kênh OMO và khi khoản vay tái cấp vốn sẽ đáo hạn vào giữatháng 7 và tháng 9 thì Ngân hàng nhà nước sẽ lại hút được lượng tiền tươngđương về”.
Với quan điểm ít lạc quan hơn, Công ty Chứng khoán Thăng Long (TLS) cho rằngviệc hạ lãi suất thị trường mở là nhằm cân bằng với lãi suất trên thị trườngliên ngân hàng.
“Do thanh khoản hệ thống đang tốt nên lãi suất cho vay liên ngân hàng kì hạn1 tuần đang ở dưới hoặc bằng ngưỡng 14% trên thị trường mở. Nếu có nhu cầucác ngân hàng thương mại sẽ ưu tiên vay trên thị trường liên ngân hàng.
Thựctế, gần đây số lượng các ngân hàng thương mại tham gia trên thị trường mở đãgiảm xuống chỉ còn từ 4 – 6 tổ chức, thay vì 15-20 như trước đây. Như vậychừng nào lãi suất thị trường mở còn cao hơn lãi suất liên ngân hàng cùng kìhạn thì việc hạ lãi suất đó không tác động nhiều đến hành vi của ngân hàngthương mại và việc hạ lãi suất đó chỉ đơn thuần cho thấy là thị trường liênngân hàng đang ở trạng thái thanh khoản rất tốt”.
Theo số liệu của tổ chức này, từ ngày 27/6 đến 1/7, Ngân hàng nhà nước đãhút ròng về 6.392 tỷ đồng trên thị trường mở. Như vậy trong 6 tháng đầu nămnay, lượng tiền hút ròng ở kênh này đã đạt gần 85.000 tỷ đồng. Trong khi đólãi suất liên ngân hàng ổn định quanh mức 11% - 12% đối với kì hạn qua đêm,13-13,5% cho kì hạn 1 tuần, 14% cho kì hạn 2 tuần và 15% với kì hạn 1tháng.
Số liệu công bố của Ngân hàng nhà nước cũng cho thấy mức lãi suất trên thịtrường liên ngân hàng kỳ hạn 1 tuần ngày 1/7 là 13,22%. Mức lãi suất qua đêmchỉ còn 11,52%, giảm so với mức bình quân 11,84% của tuần từ 18/6 đến 24/6.
Như vậy, việc hạ lãi suất OMO 7 ngày sẽ không tác động nhiều đến các Ngânhàng thương mại.
Tuy nhiên, động thái này có thể được diễn giải như một sựghi nhận về dấu hiệu hạ nhiệt của lạm phát. Thị trường mở được ưu tiên điềuhành một cách linh hoạt và Ngân hàng nhà nước cũng đã từng “co dãn” kỳ hạn,thay đổi lãi suất một cách phù hợp trong từng thời điểm. Lãi suất thị trườngmở giảm cũng không có nghĩa là lượng vốn được bơm ra một cách dễ dàng vì mụctiêu chính ít nhất đến hết năm nay vẫn là đảm bảo khống chế lạm phát. Cáclãi suất điều hành quan trọng vẫn được duy trì trạng thái trong thời kỳ thắtchặt phản ánh rõ nét nhất định hướng này.
Theo Khánh Hà
VnEconomy