Đó là khẳng định của ông Nguyễn Hoàng Minh, phó giám đốc Ngân hàng (NH) Nhànước chi nhánh TPHCM.
Ông Minh nói: Thời gian qua khi xử lý việc mua bánUSD trái phép, cơ quan chỉ xử phạt người kinh doanh, còn người dân được châmchước, cụ thể là được hoàn trả số ngoại tệ sau khi xử phạt vi phạm. Tuynhiên tới đây người dân không chấp hành sẽ bị xử lý nặng, cụ thể sẽ bị tịchthu tang vật, đồng thời bị xử phạt hành chính.
Lý do vì sao chưa xử phạt, thưa ông?
Theo nghị định 202, trường hợp mua bán USD trái phép, mức phạt tiền từ 5-12triệu đồng. Như vậy mức xử phạt cao nhất với người dân mua bán USD với tiệmvàng có thể lên đến 8,5 triệu đồng.
Tuy nhiên thời gian qua, cơ quan chức năng không xử phạt người dân vì hầuhết giá trị mua bán rất nhỏ so với mức xử phạt theo quy định. Do vậy nếu xửphạt, chắc chắn người dân sẽ chịu mất tiền chứ không nộp phạt.
Hơn nữa đó là khoản tiền người dân có được do nhận kiều hối, dành dụm..., dovậy hướng xử phạt trong thời gian qua chỉ nhắm vào đơn vị kinh doanh. Nguyênnhân người dân chọn bán USD cho tiệm vàng là do giá USD niêm yết trong NHthấp hơn thị trường tự do.
Để đưa thị trường vào khuôn phép, NH Nhà nước đang đề xuất tịch thu số ngoạitệ giao dịch trái phép, bất kể là của tiệm vàng hay của người dân.
Do vậy trong thời gian tới nếu người dân vẫn bán USD cho tiệm vàng thì rủiro phải chịu sẽ lớn hơn rất nhiều so với những lợi ích nhận được từ chênhlệch giá.
NH Nhà nước đang dự thảo nghị định thay thế nghị định 202 về xử phạt vi phạmhành chính trong lĩnh vực tiền tệ và ngân hàng. Theo đó, mức phạt sẽ tănglên 5-7 lần so với hiện nay.
![]() |
Ông Nguyễn Hoàng Minh (Ảnh: A.H.) |
Cụ thể trường hợp hoạt động không đúng nội dung ghi trong giấy phép, hoạtđộng ngoại hối không có xác nhận đăng ký hoặc không có xác nhận đủ điều kiện,theo quy định mức phạt tối đa 500 triệu đồng.
Chánh thanh tra, giám sát NH NH Nhà nước có thẩm quyền phạt tiền đến 500triệu đồng. Chánh thanh tra, giám sát NH NH Nhà nước chi nhánh tỉnh, thànhphố trực thuộc trung ương có thẩm quyền phạt tiền đến 30 triệu đồng. Thanhtra viên NH đang thi hành công vụ có quyền phạt đến 500.000 đồng.
Những người dân có nhu cầu chính đáng sẽ mua, bán ngoại tệ ở đâu?
Theo quy định tại pháp lệnh ngoại hối, người dân có ngoại tệ tiền mặt đượcquyền cất giữ, mang theo người, gửi tiết kiệm... nhưng phải bán cho tổ chứctín dụng hoặc các đại lý thu đổi được NH ủy nhiệm.
Ngược lại, người dân chỉ được mua ngoại tệ trong một số trường hợp được quyđịnh như du học, du lịch, thăm viếng, chữa bệnh, trả các loại phí, trợ cấpthân nhân ở nước ngoài, thừa kế, chuyển tiền định cư...
Căn cứ trên giấy tờ cũng như yêu cầu hợp lý, hợp pháp của từng giao dịch, NHsẽ xem xét bán ngoại tệ cho các nhu cầu chính đáng theo khả năng cân đốinguồn ngoại tệ hiện có của NH. NH Nhà nước không quy định số ngoại tệ tối đatổ chức tín dụng bán cho khách hàng mà căn cứ trên từng trường hợp cụ thể.
Cũng không có ràng buộc NH phải đáp ứng tất cả nhu cầu ngoại tệ của ngườidân.
Thực tế do không có sự ràng buộc nào nên thờigian qua người có nhu cầu chính đáng rất khó mua ngoại tệ từ NH?
Trong những thời điểm giá ngoại tệ tự do xuống thấp hơn niêm yết, NH cónguồn ngoại tệ dồi dào thì việc xét bán ngoại tệ cho người dân có nhu cầuchính đáng dễ dàng. Tuy nhiên thời gian gần đây do chênh lệch giữa giá USDtự do và USD niêm yết, NH khó mua USD hơn, do vậy nguồn để cung ứng cho nhucầu chính đáng của người dân eo hẹp hơn.
Nói cách khác, khúc mắc lớn nhất trong việc tiếp cận nguồn ngoại tệ từ NH làdo yếu tố tỉ giá. Thị trường chợ đen chỉ bị xóa bỏ khi thị trường tồn tạimột tỉ giá. Đây là bài toán nan giải mà chính phủ đang phải giải quyết.
Giới kinh doanh đang chuyển sang giao dịch ngầm. NH Nhà nước làm gì để chặnnhững biến tướng của thị trường?
NH Nhà nước TPHCM đã lên kế hoạch thanh tra, kiểm tra và báo cáo UBNDTP.HCM. Lần này việc thanh tra, kiểm tra sẽ tiến hành thường xuyên. Cơ quanchức năng sẽ dùng biện pháp mạnh hơn để lập lại trật tự, kỷ cương cho thịtrường.
Theo ÁnhHồng
Tuổi trẻ