Giá giảm, giao dịch trầm lắng, diễn biến bất ngờ của tờ bạc xanh trênthị trường tự do trong hai ngày qua. Trong khi đó, vốn ngoại tệ đổ vào hệthống ngân hàng vẫn chưa có sự chuyển động đáng kể.

Tăng cơ hội hút ngoại tệ cho ngân hàng?

Hôm qua (8.3), thị trường đôla Mỹ “chợ đen” tại Hà Nội bước sang ngàythứ hai im ắng. Ngày 7.3, việc giao dịch cầm chừng chủ yếu diễn ra ởmột số khu vực giao dịch đôla tập trung như phố Hà Trung, Hàng Bạc,Trần Nhân Tông… thì đến ngày 8.3 đã mở rộng ra cả những điểm thu đổingoại tệ, cửa hàng vàng bạc nhỏ khác. Những “đơn hàng” có số lượnglớn (từ vài ngàn đến vài chục ngàn USD) cũng được soi xét cẩn trọngvà có thể bị từ chối nếu không phải “mối hàng” tin cậy.

“Tụi emkhông mua bán gì thời điểm này, và chưa biết chừng nào thì giao dịchtrở lại, sếp đã có lệnh vậy”, nhân viên một cửa hàng vàng có tiếngtại Ngã tư Sở (Hà Nội) trao đổi với chúng tôi.Trong khi người có nhu cầu mua đôla Mỹ lo lắng, thì người muốn báncũng tạm ngưng lại, nghe ngóng. Tuy nhiên, theo khảo sát của chúng tôi,trong một số ít giao dịch ngầm, giá đôla Mỹ cũng đã giảm hơn 100 đồng/USD,xuống mức 21.560 – 21.580 đồng/USD giá mua vào; 21.630 – 21.650 đồng/USDgiá bán ra.

Phó giám đốc ngân hàng Nhà nước TP Hà Nội Nguyễn Văn Hưng, cho biết,chưa rõ phản ứng của thị trường đôla Mỹ tự do trên địa bàn Hà Nội donguyên nhân gì, bởi “các đoàn kiểm tra liên ngành của thành phố vẫnhoạt động theo chức năng, chưa triển khai theo kiểu ra quân rầm rộ haylùng soát quyết liệt”. Tuy nhiên, theo ông Hưng, tất cả các điểm thuđổi ngoại tệ tự do đó đều là hoạt động trái phép.

Nguyên lãnh đạo một vụ chức năng thuộc ngân hàng Nhà nước cho rằng,diễn biến trên thị trường ngoại tệ tự do là kết quả của các chínhsách về tiền tệ, tỷ giá được cam kết và bước đầu thực hiện quyếtliệt vừa qua.

Tại sao giao dịch USD trầm lắng
Thị trường ngoại tệ tự do trầm lắng là do các chủ kinh doanh tạm “nằm im” nghe ngóng trước tuyên bố kiểm tra, xử lý gắt gao của cơ quan quản lý (Ảnh minh hoạ: Lê Quang Nhật)

Để duy trì được kết quả này, theo ông, cơ quan quản lýphải tăng cường kiểm tra, phát hiện và xử lý thật nghiêm, chẳng hạnnhư tịch thu toàn bộ tài sản trường hợp vi phạm, theo kinh nghiệm củamột số nước lân cận. Khi thị trường tự do thu hẹp dần, sẽ thúc đẩykênh giao dịch chính thức qua ngân hàng. Vốn ngoại tệ vào dồi dào hơn,ngân hàng dễ dàng đáp ứng nhu cầu chính đáng của người dân, như duhọc, du lịch, chữa bệnh…

Doanh nghiệp “ém” tài khoản ngoại tệ?

Trong khi đó, tổng giám đốc ngân hàng TMCP Ngoại thương (Vietcombank)Nguyễn Phước Thanh, nhận định, thị trường ngoại tệ tự do trầm lắnglà do các chủ kinh doanh tạm “nằm im” nghe ngóng trước tuyên bố kiểmtra, xử lý gắt gao của cơ quan quản lý, mặt khác, do giá đôla Mỹ trênthị trường tự do vài ngày qua cũng đã giảm về gần mức giá của cácngân hàng thương mại, nên hoạt động kinh doanh này cũng không nhiều lờilãi.

Lãi suất USD khó giảm

Nhận xét về việc mặt bằng lãi suất huy động đôla Mỹ hiện ở mức khá cao, làm tăng kỳ vọng cho người giữ ngoại tệ, ông này cho rằng, lãi suất, tỷ giá và khả năng mất giá VND là “bình thông nhau”. Do vậy, trong bối cảnh lãi suất VND ở mức cao như hiện nay, lãi suất USD khó xuống thấp được. Ông phân tích: sở dĩ các ngân hàng có thể huy động USD cao, là bởi vẫn có đầu ra, và so với lãi suất vay vốn VND lên tới 17 – 18%/năm, thậm chí có nơi 19 – 20%/năm, lãi suất vay vốn USD ở mức 7 – 8% vẫn rẻ hơn.

Ông Thanh cũng khá dè dặt với khả năng cải thiện nguồn vốn ngoại tệcủa ngân hàng, bởi thời gian vừa qua, Vietcombank và các ngân hàng hầunhư không mua được ngoại tệ theo tỷ giá công bố. “Mấy ngày gần đây, giámua vào ngoại tệ đã giảm xuống, song khối lượng không thay đổi đáng kể.Về cơ bản, dòng vốn ngoại tệ vẫn chưa khơi thông thực sự”, ông Thanhnói.

Ông Thanh cũng bác bỏ khả năng tỷ giá “hạ nhiệt” là do các ngân hànggiảm găm giữ ngoại tệ trước một số ý kiến đề nghị xem xét giảmtrạng thái ngoại tệ còn ± 5 – 10% thay vì ±30% như hiện nay. Ông Thanhphân tích, để giữ trạng thái dương 1 triệu USD, với tỷ giá hiện tại,ngân hàng phải có lượng vốn VND tương đương 20 tỉ đồng và số vốn nàyphải trả lãi tới 14%/năm. Như vậy, với mức biến động tỷ giá hiệntại, việc “ôm” ngoại tệ không có lời, nên chả ngân hàng nào “dại gì”để trạng thái dương cao, và mặt khác, ngân hàng cũng không dồi dàongoại tệ để làm vậy.

Lãnh đạo một ngân hàng lớn tại Hà Nội cho biết, vừa rà soát tàikhoản ngoại tệ của các tập đoàn, tổng công ty tại ngân hàng này vàkết quả thu về chỉ vài trăm triệu USD, tương ứng khoảng 10% lượng vốnngoại tệ của ngân hàng. “Khi Chính phủ có ý kiến chỉ đạo rà soáttài khoản ngoại tệ và xem xét khả năng các tập đoàn, tổng công typhải bán ngoại tệ cho ngân hàng, một số doanh nghiệp đã tìm cáchchuyển bớt đi nơi khác”, vị lãnh đạo cho hay.

Theo Thảo Nguyên
SGTT