Bộ Tài chính cho biết, nguyênnhân khiến năm 2009 và quý 1/2010 hầu hết các doanh nghiệp (DN) tăng giá,tăng mạnh vào quý 4/2009 và quý 1/2010 do nhiều diễn biến phức tạp, vật tư,hàng hóa phần lớn phải nhập khẩu, chịu ảnh hưởng của giá thế giới dẫn tớicác yếu tố giá đầu vào tăng.
Tại các DN kinh doanh thép,trong năm 2009, giá bán các sản phẩm thép xây dựng tương đối ổn định. Trongquý 1/2010, giá thép xây dựng trên thị trường nói chung và của các DN đều cóxu hướng biến động và tăng giá mạnh từ đầu năm đến giữa tháng 3. Mức tănggiá từ đầu năm đến ngày 23.3.2010 là trên 13% và đã tăng cao hơn gần gấp đôimức tăng giá bình quân của cả năm 2009.
Từ ngày 15.3 đến 23.3.2010 (thờigian tiến hành kiểm tra), hầu hết các DN thuộc Hiệp hội thép Việt Nam đềutăng giá bán bình quân từ 300 - 1.300 đồng/kg.
Trong 6 DN được thanh tra, có4 DN bị lỗ, trong đó Tổng công ty thép lỗ nhiều nhất với 791 tỉ đồng, Côngty CP thép Vạn Lợi lỗ 172 tỉ đồng, Công ty CP thép Đình Vũ 171,9 tỉ đồng,Công ty CP kim khí Hà Nội 20 tỉ đồng. Hai DN có lãi là Công ty CP gang thépThái Nguyên lãi 73,8 tỉ đồng, Công ty CP kim khí miền Trung 10 tỉ đồng. Từcuối tháng 3.2010 đến nay, giá thép cuộn trên thị trường đã tăng khoảng 3triệu đồng/tấn.
| |
| Giá tăng, lợi nhuận của các doanh nghiệp kinh doanh phân bón là rất lớn |
Tại các công ty kinh doanh phân bón, trong quý1/2010, DN có từ 1 đến 4 lần tăng giá đối vớiphân bón urê với mức tăng giá từ 4,5% đến 16,1%.Giá phân bón NPK thường và hạt, phân bón tổnghợp khác, tăng từ 100đ/kg đến 200đ/kg (tỷ lệ từ2% đến 5%) so với cuối năm 2009.
Đưa ra nguyên nhân tăng giálà do yếu tố đầu vào tăng, nhưng trên thực tế, lợi nhuận của các DN kinhdoanh phân bón lại rất lớn. Quyết toán năm 2009, Tổng công ty phân bón vàhóa chất dầu khí lãi tới 1.519 tỉ đồng, Công ty TNHH một thành viên phân đạmvà hóa chất Hà Bắc lãi 519,6 tỉ đồng, Công ty phân bón Bình Điền lãi 35,5 tỉđồng; Công ty phân bón Miền Nam lãi 51,5 tỉ đồng, Công ty supe phốt phát vàhóa chất Lâm Thao lãi 99,1 tỉ đồng.
Đối với mặt hàng gas, trong 9tháng đầu năm 2009, các công ty điều chỉnh giá từ 8 đến 12 lần. Trong quý4/2009, các công ty tăng giá từ 3 đến 4 lần. Trong quý 1/2010, mỗi công tytăng giá 2 lần với mức tăng giá bình quân so với giá cuối năm 2009 là 3% đến4,59%. Nguyên nhân tăng giá do giá nhập khẩu gas tăng (gas nhập khẩu chiếm70% nhu cầu tiêu dùng) và biến động của tỷ giá VND/USD.
Các công ty kinh doanh đườngthì tăng giá nhiều lần kể từ tháng 3.2009, giá bán bình quân tháng sau sovới tháng liền trước tăng 2% - 16%; mức giá tăng cao nhất là vào tháng9.2009, so với mức giá tháng 1.2009 tăng 48% - 66%. Trong quý 4/2009, giábán đường tiếp tục được các DN điều chỉnh tăng, giá bán bình quân tháng sauso với tháng liền trước tăng từ 1% - 11%. Nguyên nhân tăng giá do chi phínguyên liệu chính (mía cây) - chiếm tỷ trọng trong giá thành từ 82% trở lên- tăng.
Qua kiểm tra cho thấy, nhiềuDN chưa chấp hành quy định về quản lý giá. Trong số 12 DN thuộc diện phảiđăng ký giá bán hàng hóa dịch vụ chỉ có 1 DN đăng ký giá (đến tháng 7.2009mới đăng ký). Ba DN kinh doanh thép xây dựng không niêm yết giá bán các mặthàng thép trong năm 2009 và các tháng đầu năm 2010.
Bộ Tài chính đã phạt 11 DN vềvi phạm hành chính trong lĩnh vực giá với số tiền là 80,5 triệu đồng.
Theo Lê Hạnh
