Tại kỳ họp thứ 9, Quốc hội (QH) khóa XII diễn ra cuối tháng 3.2011, khi thảoluận về việc tái đầu tư cho Tập đoàn dầu khí, một số đại biểu QH đã tỏ rabăn khoăn về hiệu quả đầu tư của tập đoàn này.

Đại biểu Phạm Thị Loan đãthẳng thắn đặt vấn đề: “Tập đoàn dầu khí đang đầu tư ra rất nhiều ngành,trong đó có bất động sản (BĐS). Vậy đó có phải là nhiệm vụ chính của tậpđoàn hay không?”.

Nhiều người sẽ giật mình khi lượng hóa số côngty con, công ty cháu, công ty liên danh, góp vốn của Tập đoàn dầu khí VN (PVN)hiện đang dính dáng đến đầu tư BĐS.

Chồng chéo góp vốn

Trong 6 tổng công ty (TCT) do PVN nắm giữ 100% vốn, ít nhiều có tới 4 TCTtrực tiếp hay gián tiếp dính dáng đến BĐS. Tương tự, với 11 TCT, công ty màPVN nắm quyền chi phối, có TCT lập riêng công ty BĐS, sàn BĐS, có TCT thamgia góp vốn vào vài ba công ty BĐS con, "cháu" khác của tập đoàn.

Điển hình như TCT tài chính cổ phần dầu khí VN (PVFC) được thành lập vớichức năng là định chế tài chính của PVN, thu xếp vốn cho các dự án lớn củangành. Tuy nhiên, nếu nhìn vào lĩnh vực hoạt động của số công ty con, côngty liên danh mà PVFC đang nắm giữ, có thể thấy một phần vốn rất lớn đangđược chuyển hướng sang đầu tư vào BĐS.

Một trong những công ty con chuyên doanh BĐScủa PVFC là Công ty cổ phần (CP) BĐS tài chính dầu khí (PVFC Land) với sàngiao dịch BĐS PVFC Land. PVFC cũng góp vốn lập ra Công ty CP đầu tư và tưvấn tài chính dầu khí VN (PVFC Invest) với sàn giao dịch BĐS PVFC Invest.

Dầu khí “chảy” vào bất động sản
Tòa nhà dầu khí Nghệ An (hai tòa tháp mỗi tòa 25 tầng) gồm căn hộ và VP cho thuê, đầu tư 630 tỉ đồng, hoàn thành từ đầu năm 2011 nhưng hiện các căn hộ vẫn rất khó bán và ít đơn vị đến thuê VP (Ảnh: K.Hoan)

Ngoài ra, còn có Công ty CP du lịch biển MỹKhê, với cổ đông góp vốn ban đầu lớn nhất là PVFC (99,975%) và một công tycon khác của PVFC là Công ty CP đầu tư và tư vấn tài chính dầu khí VN vàCông ty CP BĐS Hà Quang. Chưa dừng ở đó, PVFC cũng tham gia góp 10% vốn vàoCông ty CP đầu tư hạ tầng và đô thị dầu khí (Petroland).

Theo số liệu từ TCT CP xây lắp dầu khí (PVC),kinh doanh BĐS chiếm 10% cơ cấu ngành nghề của doanh nghiệp (DN) này. Sốlượng thành viên và đơn vị liên kết của PVC rất lớn và đa phần trong số đóđi kèm với kinh doanh BĐS, như Công ty CP đầu tư hạ tầng và đô thị dầu khí (Petroland),trong đó PVC góp 29% vốn, BIDV góp 8%, Công ty CP đầu tư hạ tầng và kỹ thuậtTP.HCM góp 8,5%, PV Oil góp 9%, PVFC góp 10%.

Hay Công ty CP phát triển đôthị dầu khí (PVC - Mekong), cổ đông góp vốn gồm PVC 50%, TCT phân bón và hóachất dầu khí - PVFCCo 20%, PV Gas 20%, PV Power 20%...

Ngoài ra, PVC còn “vươn tay” ra rót vốn vàtham gia góp vốn cùng các thành viên khác trong Tập đoàn dầu khí để lập raCông ty CP BĐS dầu khí Petrowaco, Công ty CP BĐS dầu khí Phương Nam, Công tyCP đầu tư thương mại dầu khí Sông Đà PVSD, Công ty CP quản lý và phát triểnnhà dầu khí miền Nam (PVSBD)…

PVFC cũng từng góp 93,4% vốn thành lập Công tyCP đầu tư và xây dựng dầu khí Phú Đạt cùng hai công ty con của mình là PVFCLand và PVFC Invest, sau đó PVFC chuyển nhượng toàn bộ phần vốn góp này choCông ty CP đầu tư khu công nghiệp dầu khí (IDICO - Long Sơn), đơn vị thànhviên của PVC.

Còn với TCT CP dịch vụ tổng hợp dầu khíPETROSETCO thì một trong ba lĩnh vực chính là kinh doanh BĐS, được giao chocác công ty con như Công ty CP dịch vụ tổng hợp dầu khí Vũng Tàu, Công ty CPthương mại dịch vụ dầu khí Miền Trung (PSMT), Công ty CP quản lý và khaithác tài sản dầu khí (PVA), Công ty TNHH một thành viên thương mại và dịchvụ dầu khí biển (POTS), Công ty TNHH PETROSETCO SSG (PSSSG)... PETROSETCOcòn tham gia góp 30% vốn điều lệ vào Công ty CP quản lý và phát triển nhàdầu khí (PV Building).

Không chỉ tài chính dầu khí, ngay cả nhữngcông ty hoạt động trong lĩnh vực thuần chuyên môn, tưởng như ít liên quannhất đến BĐS như điện lực dầu khí, xây lắp dầu khí, phân đạm hóa chất dầukhí… cũng đầu tư BĐS. Ngoài PVFC Land, Petroland, còn có PV Power Land (doPVC, Công ty đầu tư phát triển đô thị và khu công nghiệp sông Đà, TCT CPPhong Phú và PVFC góp vốn thành lập).

Dính “mác” dầu khí

Ít nhất cũng hơn 20 công ty

Thống kê ban đầu cho thấy, số công ty con, “cháu” của dầu khí tham gia góp vốn thành lập công ty BĐS hoặc có công ty chuyên doanh BĐS là hơn 20 công ty. Trong đó, có nhiều công ty chuyên doanh BĐS mới được thành lập từ năm 2006 trở lại đây như Petrowaco (năm 2006), PVFC Land (năm 2007), Petroland (2007), PVPower Land (năm 2007)… Mới đây nhất, Petrosetco góp 51% vốn trong liên doanh với Tập đoàn SSG thành lập Công ty TNHH.

Petrosetco SSG (tháng 2.2011) để triển khai khu dự án phức hợp Petrosetco Tower. Nhiều trường hợp, các công ty con của dầu khí góp vốn từ 10 - 20% vốn điều lệ.

Các công ty con, công ty “cháu” của tập đoàn,không chỉ góp vốn lẫn nhau kinh doanh BĐS, mà còn tham gia góp vốn vào cáccông ty BĐS bên ngoài. Như PVC góp vốn vào Công ty CP Hồng Hà dầu khí, đẻthêm công ty “cháu” là Công ty CP Tứ Hiệp Hồng Hà dầu khí cũng tham gia vàoBĐS.

Ở các địa phương như Quảng Ngãi, Bà Rịa - VũngTàu, Thanh Hóa, Nam Định đều có các công ty “cháu” dầu khí được thành lập đểkinh doanh BĐS tại các khu vực này. Đơn cử như TCT xây lắp dầu khí Nghệ An (PVNC),thành viên PVC, có Sàn giao dịch BĐS PVNC, và công ty con là Công ty CP đầutư đô thị dầu khí Cửa Lò (PVICOM) do PVNC nắm 49% vốn điều lệ, được lập rađể đầu tư kinh doanh BĐS tại khu vực miền Trung.

Với chủ trương phát triển thành tập đoàn mạnh,đa ngành, đa nghề, sự tham gia đầu tư vào lĩnh vực nóng BĐS của PVN không cógì lạ, nhưng câu hỏi đặt ra là với số lượng tham gia BĐS dày đặc gồm phầnlớn công ty con, công ty “cháu”… như vậy, liệu tập đoàn mẹ có đủ khả năng đểquán xuyến hết?

Câu hỏi này có thể trả lời một phần nếu nhìnvào những vụ việc gần đây, khi tiếng tăm của PVN bị ảnh hưởng ít nhiều, bởinhững sự vụ không đáng có như bắt giam nguyên Chủ tịch HĐQT và Tổng giám đốcCông ty CP BĐS điện lực dầu khí VN (PVP Land) cuối năm 2010, những lình xìnhquanh dự án tổng vốn đầu tư hàng nghìn tỉ đồng như Nam Đàn Plaza, hay các dựán ì ạch đã khởi công khác.

Theo Mai Hà
Thanh niên