Chỉ một tuần sau khi Thông tư25 do Bộ NN&PTNT ban hành có hiệu lực (từ 1-9-2010), nhiều doanh nghiệp trongngành thủy sản đã tính đến chuyện đóng cửa nhà máy...

Làm khó doanh nghiệp

Ông Nguyễn Hải Nam - Tổng Giámđốc Công ty TNHH Hải Vương (Khánh Hòa) cho biết công ty của ông chuyên chế biếncá ngừ đại dương xuất khẩu.

Đây lại là loại cá phải đánh bắtxa bờ mà miền Trung một năm có tới 5-7 tháng mưa bão liên miên, không thể rakhơi đánh cá được, nên 70% nguyên liệu chế biến từ 3 nhà máy của công ty ông làtừ nguồn hàng nhập khẩu. Và việc Thông tư 25 siết nguyên liệu nhập khẩu sẽ làmcho hơn 2.000 công nhân của Công ty Hải Vương mất việc vì nguồn nguyên liệu dựtrữ để chế biến của công ty đã hết.

Doanh nghiệp thủy sản kêu cứu

Doanh nghiệp chế biến cá ngừ xuất khẩu đang chịu ảnh hưởng nặng nề từ Thông tư 25.

Tương tự, ông Nguyễn Văn Hòa -Tổng Giám đốc Công ty cổ phần Hải sản SG (SG FISCO) ở TP.HCM cho biết, công tyông chuyên gia công hàng thủy sản xuất khẩu. "Một năm công ty xuất khẩu được4.000-5.000 tấn thủy sản. Nguyên liệu 80% là từ nhập khẩu, nay Thông tư 25 gâycản trở cho việc nhập khẩu nguyên liệu thì chúng tôi chỉ còn nước đóng cửa nhàmáy".

Ông Hòa nhấn mạnh rằng hiện nay,nguồn hàng gia công thủy sản đang có xu hướng đổ vào VN rất nhiều, thay vì TrungQuốc, Thái Lan... Thông tư 25 gây cản trở cho họ và làm mất cơ hội "bằng vàng"thu hút nguồn đầu tư từ nước ngoài.

Theo thống kê của Hiệp hội Chếbiến xuất khẩu thủy sản VN (VASEP), hiện cả nước có trên 20 doanh nghiệp (DN)thủy sản chuyên nhập khẩu nguyên liệu để chế biến xuất khẩu và gia công. Ngoàira, còn có hàng trăm DN khác nhập khẩu nguyên liệu thủy sản theo thời vụ khinguồn nguyên liệu trong nước khan hiếm. Thông tư 25 đang làm cho 20 DN này cónguy cơ phải đóng cửa và hàng trăm DN khác khó khăn do tình hình thiếu nguyênliệu trầm trọng hiện nay.

Nhiều nước phản đối Thông tư25

VASEP và các DN đang có kiếnnghị gởi lên Thủ tướng chính phủ không áp dụng Thông tư 25 đối với thủy sảnnhập khẩu để chế biến, gia công hàng xuất khẩu. Hôm nay 9-9, VASEP và các DNcó buổi đối thoại với Bộ NN & PTNT cùng các cơ quan hữu quan liên quan đếnthông tư này.

Theo Theo ông Trần Thanh Chiến -Phó Chủ tịch VASEP, Thông tư 25 được Bộ NN&PTNT ban hành với mục đích chính lànhằm hạn chế nhập siêu, thế nhưng, gần 99% các sản phẩm thủy sản nhập khẩu củacác DN thuộc VASEP ở dạng tạm nhập tái xuất thì không ảnh hưởng gì đến quyết tâmhạn chế nhập siêu của Chính phủ.

Thông tư 25 quy định các nước nếumuốn xuất khẩu nguyên liệu thủy sản vào VN phải đăng ký danh sách qua cơ quan cóthẩm quyền của nước đó và được Bộ NN&PTNT VN xét duyệt chấp thuận thì mới đượcnhập khẩu.

"Trong khi ở một cảng cá mà chúngtôi mua thì nguồn hàng đến từ nhiều tàu cá của nhiều nước khác nhau. Vậy cảng cáđó biết đăng ký với nước nào? Nếu có đăng ký, nước đó cũng không chấp thuận vìhọ không quản lý số lượng cá bán ra đó" - ông Chiến phân tích.

"Và tại sao phải ban hành thôngtư này trong khi các quy định kiểm tra hàng thủy sản nhập khẩu của Cục Quản lýchất lượng nông lâm thủy sản (NAFIQAD) hiện rất chi tiết và chặt chẽ? Nhiều nướclà bạn hàng nhập khẩu chính và lâu năm của ta, như Thái Lan, Nga… đã bày tỏ sựphản đối thông tư này với lý do họ không cần bán hàng vào VN khi mà nước họkhông hề có một hạn chế nào đối với hàng thủy sản nhập tử VN, vậy tại sao VN lạicản trở?" - ông Chiến thông báo.

Quy định của Thông tư 25 còn nhằmđể truy xuất nguồn gốc, giống như quy định IUU của EU sắp ban hành.

"Để có thể làm được điều này, EUcho các nước thời gian chuẩn bị đến 1 năm, trong khi VN cho có vài tháng. Điềuđó cũng giải thích tại sao hiện nay chỉ mới có hơn 10 nước trong khoảng 80 nướcxuất khẩu nguyên liệu thủy sản vào VN đăng ký và được NAFIQAD cho phép nhập khẩuvào" - ông Trương Đình Hòe - Tổng Thư ký VASEP thông tin.

Theo Ngọc Minh
Dân trí